Nghiên cứu chỉ định và đánh giá kết quả điểu trị của phương pháp cắt amiđan bằng dao điện đơn cực

Amiđan khẩu cái (thường được gọi là amiđan) là hai khối tổ chức bạch huyết lớn nhất của vòng Waldeyer nằm ở thành bên họng miệng.

Viêm amiđan là viêm khu trú ở tổ chức amiđan khẩu cái, bệnh lý có thể tiến triển cấp tính hay mạn tính.

Viêm amiđan có thể gây biến chứng tại chỗ: áp-xe, viêm tấy, lân cận như viêm thanh quản, xoang, tai, hay biến chứng xa tại tim, thận, khớp (38).

Chỉ định cắt amiđan được thống nhất bởi các nhà TMH, ngày nay tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân phẫu thuật có sự thay đổi so với trước. Trên thế giới, có nhiều công trình nghiên cứu về tương quan giữa các chỉ định cắt amiđan và xu hướng thay đổi của chúng theo thời gian (36),(47), tại Việt Nam hiện chưa có nghiên cứu tương tự.

Phẫu thuật cắt amiđan là cần thiết khi có chỉ định, hiện nay là phẫu thuật phổ biến nhất trong chuyên ngành TMH, ở Mĩ có khoảng 500.000 ca mỗi năm (44),(47), ở Việt Nam chiếm 24,7% trong các phẫu thuật TMH (7).

Có nhiều phương pháp cắt amiđan:

Phương pháp kinh điển: bằng dụng cụ Sluder – Ballanger, thòng lọng. Ưu điểm: hồi phục nhanh, giá thành thấp, đầu tư ban đầu ít, dễ sử dụng. Nhược điểm: dễ sót tổ chức amiđan hoặc tổn thương xung quanh, chảy máu trong mổ nhiều…

Phương pháp hiện đại như: bằng dao điện cao tần lưỡng cực (Bipolar), Laser, Coblation, dao siêu âm (Ultrassound – Harmonic Skalpel)… Ưu điểm: thời gian phẫu thuật ngắn, ít chảy máu trong mổ. Nhược điểm: chi phí cao, đầu tư ban đầu lớn, khó bảo quản dụng cụ…

Phương pháp phẫu thuật cắt amiđan bằng dao kim điện đơn cực (Monopolar microdissection needle) được thực hiện lần đầu tiên trên thế giới vào năm 1997(44), Việt Nam áp dụng vào khoảng những năm 2000. Do có ưu thế trong giảm thời gian và lượng máu mất khi phẫu thuật, dễ thực hiện

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 5

1.1. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU 5

1.1.1. Thế giới 5

1.1.2. Trong nước 6

1.2 NHỮNG NÉT CHÍNH VỀ ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU AMIĐAN 6

1.2.1. Vòng Waldeyer 6

1.2.2. Giải phẫu và chức năng của Amiđan 8

1.3. BỆNH HỌC VIÊM AMIĐAN 20

1.3.1. Nguyên nhân viêm amiđan 20

1.3.2. Biểu hiện lâm sàng viêm amiđan có chỉ định phẫu thuật 20

1.4. CẬN LÂM SÀNG 25

1.5. CÁC PHƯƠNG PHÁP CẮT AMIĐAN HIỆN ĐẠI 25

1.5.1. Cắt amiđan bằng dao điện 25

1.5.2. Cắt amiđan bằng dao siêu âm 30

1.5.3 Cắt amiđan bằng Laser 30

1.5.4. Cắt amiđan bằng Coblation 31

Chương 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CÚU 32

2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 32

2.1.1. Mẫu nghiên cứu 32

2.1.2. Thời gian nghiên cứu 32

2.1.3. Địa điểm nghiên cứu 32

2.1.4. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân 32

2.1.5. Tiêu chuẩn loại trừ 32

2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 33

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 33

2.2.2. Phương tiện nghiên cứu 33

2.2.3. Các bước tiến hành 33

2.2.4. Các nội dung và thông số nghiên cứu 35

2.2.5. Xử lý số liệu 41

2.3. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU 41

Chương 3: KẾT QUẢ 43

3.1. HÌNH THÁI LÂM SÀNG AMIĐAN CÓ CHỈ ĐỊNH PHẪU THUẬT .43

3.1.1. Đặc điểm chung 43

3.1.2. Điều trị trước lúc vào viện 44

3.1.3. Triệu chứng lâm sàng 46

3.1.4. Hình thái amiđan viêm 47

3.1.5. Triệu chứng cận lâm sàng 48

3.2. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT CẮT AMIĐAN 50

3.2.1. Thời gian phẫu thuật 50

3.2.2. Lượng máu mất khi phẫu thuật 50

3.2.3. Mức độ đau sau mổ 51

3.2.4. Thời gian hồi phục 51

3.3. ĐỐI CHIẾU CÁC CHỈ ĐỊNH CẮT AMIĐAN BẰNG DAO ĐIỆN. 52

3.3.1. Chỉ định cắt amiđan 60 bệnh nhân 52

3.3.2. Chi phí cuộc mổ 58

Chương 4: BÀN LUẬN 60

4.1. HÌNH THÁI LÂM SÀNG VIÊM AMIĐAN CÓ CHỈ ĐỊNH PHẪU

THUẬT 60

4.1.1. Đặc điểm chung 60

4.1.2. Triệu chứng lâm sàng viêm amiđan có chỉ định phẫu thuật: 62

4.1.3. Hình thái amiđan viêm khi khám 64

4.1.4. Đặc điểm cận lâm sàng 65

4.2. ĐỐI CHIẾU CÁC CHỈ ĐỊNH CẮT AMIĐAN 66

4.3. KẾT QUẢ PHẪU THUẬT BẰNG DAO KIM ĐIỆN ĐƠN CỰC …71

KẾT LUẬN 84

KIẾN NGHỊ 87

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC