Nghiên cứu đặc điễm dịch tễ học nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em vùng Tây Nguyên, Việt Nam

Luận án Nghiên cứu đặc điễm dịch tễ học nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em vùng Tây Nguyên, Việt Nam.Viêm loét dạ dày tá tràng là bệnh nhiễm trùng phổ biến trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Viêm dạ dày (VDD) mạn tính chiếm tỷ lệ rất cao trong các bệnh lý dạ dày – tá tràng (DD-TT) đến khám tại các cơ sở y tế, các chuyên khoa tiêu hóa. 

Nguyên nhân gây bệnh đã được đề cập từ lâu nhưng chỉ tới 1983  Marshall B. J. và Warren J.R [1] mới phát hiện và nuôi cấy thành công vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori) đã chứng minh vai trò chính của nó trong bệnh lý DD-TT. Dần dần hầu hết các nghiên cứu đều công nhận vi khuẩn này là nguyên nhân gây bệnh chủ yếu của VDD mạn tính, loét DD-TT, u MALT (Mucosal – Associated Lymphoma tissue) và ung thư dạ dày (UTDD). Nhiễm H. pylori mạn sẽ gây VDD mạn, dẫn tới viêm teo niêm mạc, dị sản ruột, loạn sản là những tổn thương tiền ung thư [2]. 

H. pylori có lẽ là vi khuẩn có tỷ lệ lây nhiễm phổ biến nhất trên thế giới, ở các nước công nghiệp phát triển trung bình có khoảng 20 – 30% dân số bị nhiễm khuẩn này và tăng nhanh tới trên 50% ở tuổi 60. Ở các nước đang phát triển những người có điều kiện kinh tế xã hội thấp thường có tỷ lệ nhiễm cao. Các nghiên cứu về dịch tễ học cho thấy tình hình nhiễm H. pylori ở 14 nước đang phát triển ở tuổi dưới 15 là 80% [3], [4]. Ở các nước này, nhiễm H. pylori chủ yếu bị mắc từ tuổi nhỏ và sự khác nhau về tỷ lệ hiện nhiễm được theo dõi qua các thế hệ nối tiếp đã phản ánh những điều kiện kinh tế – xã hội và môi trường họ sống. Ở miền Bắc Việt Nam theo nghiên cứu của Nguyễn Văn Bàng và cs [5],[6] trên 824 trẻ tỷ lệ nhiễm H. pylori là 34%. 

Một trong những đặc điểm chung quan trọng của sự nhiễm H. pylori được nhiều nghiên cứu xác nhận là tỷ lệ nhiễm H. pylori khác nhau ở các tộc người khác nhau. Nghiên cứu của Rothenbacher D và cs [7] tại Đức thấy rằng có sự khác biệt lớn về tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ mang quốc tịch Đức và trẻ em quốc tịch Thổ Nhĩ Kỳ. Nghiên cứu của Graham và cs [8] ở Mỹ thấy rằng tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ em da đen cao gần gấp đôi so với trẻ em da trắng. Tại Thụy Điển nghiên cứu của Tindberg Y và cs [9] nhận thấy có sự khác biệt về nhiễm H. pylori ở trẻ em các chủng tộc Bắc Âu, Châu Á và Nam Mỹ. 

Nghiên cứu về vai trò của di truyền của Malaty HM và cs [10] ở Thụy Điển cho thấy có vai trò của di truyền trong lây nhiễm H. pylori. Những nhóm các cặp sinh đôi cùng trứng có tỷ lệ nhiễm cao hơn hẳn các cặp sinh đôi khác trứng. 

Tại Châu Á và Đông Nam Á theo nghiên cứu của Goh và cs [11] tại Malaysia thấy rằng có sự khác biệt nhiễm H. pylori giữa các chủng tộc, trẻ mang chủng tộc Malaysia có tỷ lệ nhiễm H. pylori thấp hơn trẻ mang chủng tộc Trung Quốc và Ấn Độ. Tại Việt Nam, Trịnh Xuân Long, Lò Thị Minh và Nguyễn Văn Bàng (2007) nghiên cứu tại huyện Bát Xát (Lào Cai), tỷ lệ nhiễm H. pylori chung ở trẻ em < 18 tuổi của tất cả các dân tộc là 29%, cụ thể cho các dân tộc như sau: H’mong 16,1%, Tày 26,7%, Dao 20,3%, Dáy 38,5% và Kinh 41,1% [12]. Do trải qua hàng trăm năm sự di cư của loài người đến các châu lục làm cho nhiễm H. pylori ở các chủng tộc trong quá trình nghiên cứu rất phức tạp do quá trình tiến hóa và đột biến gien ở các chủng H. pylori [11]. 

  Mặc dù có rất nhiều nghiên cứu các yếu tố liên quan có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc nhiễm H. Pylori. Tuy nhiên, đến nay nhiều vấn đề liên quan đến nhiễm H. pylori cũng như bệnh lý do nhiễm H. pylori vẫn còn là những câu hỏi mà khoa học chưa thể trả lời chắc chắn, đặc biệt là cách lây nhiễm, thời điểm bị nhiễm, các yếu tố thuận lợi cho việc lây nhiễm, cũng như cơ chế gây bệnh, cách phòng bệnh.

  Việt Nam là một trong những nước đang phát triển, có 54 dân tộc cùng sinh sống. Hiện tại các nghiên cứu phần lớn tập trung mô tả về tỷ lệ nhiễm H. pylori trong nhóm biểu hiện bệnh và tác dụng của các phác đồ điều trị diệt H. pylori đối với người lớn và trẻ em. Về mặt sức khỏe cộng đồng việc nghiên cứu các trường hợp biểu hiện bệnh lý tại bệnh viện chưa cho phép các nhà quản lý sức khỏe có cơ sở xây dựng một chiến lược phòng chống bệnh viêm dạ dày mạn tính, loét dạ dày tá tràng và ung thư dạ dày do H. pylori. Tại các tỉnh phía Bắc và một số tỉnh phía Nam có một số nghiên cứu về nhiễm H. pylori ở trẻ em, những nghiên cứu này bước đầu đã đánh giá được tỷ lệ nhiễm H. pylori của trẻ em Việt Nam, nhưng các nghiên cứu trên chưa thể hiện được tất cả các dân tộc, phong tục tập quán, đặc biệt vùng Tây Nguyên. Nhằm đánh giá tỷ lệ nhiễm H. pylori của các dân tộc Tây Nguyên và các yếu tố nguy cơ lây nhiễm H. pylori, chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu đặc điễm dịch tễ học nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em vùng Tây Nguyên, Việt Nam” với hai mục tiêu:

1.Xác định tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ em các dân tộc Tây Nguyên Việt Nam  năm 2010-2011.

2.Xác định một số yếu tố liên quan đến nhiễm H. pylori ở trẻ em các dân tộc Tây Nguyên Việt Nam năm 2010-2011. 

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CÁC CHỮ VIẾT TẮT

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ

DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH

ĐẶT VẤN ĐỀ1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN4

1.1. Lịch sử phát hiện Helicobacter pylori4

1.2. Dịch tễ học5

1.2.1. Tỷ lệ hiện nhiễm (prevalence)5

1.2.2. Tần suất nhiễm mới9

1.2.3. Tỷ lệ tái nhiễm10

1.2.4. Cơ chế lây truyền H. pylori12

1.3. Các yếu tố liên quan đến nhiễm H. pylori trong thời niên thiếu14

1.3.1. Tuổi14

1.3.2. Giới15

1.3.3. Thu nhập, nghề nghiệp và học vấn của cha mẹ15

1.3.4. Tình trạng kinh tế xã hội16

1.3.5. Sống chật chội đông đúc16

1.3.6. Tình trạng vệ sinh17

1.3.7. Sống chung với người mang H. pylori hoặc bị bệnh do H. pylori17

1.3.8. Vai trò sống tập thể18

1.3.9. Địa dư18

1.3.10. Vấn đề chủng tộc, nhóm máu, giống nòi19

1.3.11. Một số yếu tố khác22

1.4. Đặc tính sinh học của H. pylori26

1.5. Các phương pháp chẩn đoán nhiễm H. pylori28

1.5.1. Các phương pháp cần nội soi tiêu hóa28

1.5.2. Các phương pháp không cần nội soi 30

1.6. Một số đặc điểm về địa lý và dân cư học vùng Tây Nguyên39

1.6.1. Địa lý39

1.6.2. Khí hậu39

1.6.3. Dân cư39

1.6.4. Phong tục tập quán:40

1.6.5. Mô hình bệnh tật41

1.6.6. Một số đặc điểm về diện tích, dân số42

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU43

2.1. Đối tượng nghiên cứu43

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu43

2.1.2. Cỡ mẫu nghiên cứu:43

2.1.3. Vùng nghiên cứu:44

2.1.4. Cách chọn mẫu vào nhóm nghiên cứu44

2.1.5. Cách tổ chức và đội ngũ tham gia nghiên cứu.51

2.1.6. Vấn đề đạo đức nghiên cứu51

2.1.7. Lấy mẫu máu- chẩn đoán huyết thanh học52

2.1.8. Các yếu tố nhiễu57

2.2. Phân tích và xử lý số liệu58

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU59

3.1. Đặc điểm chung và tỷ lệ nhiễm H. pylori của quần thể đối tượng nghiên cứu59

3.1.1. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo dân tộc và địa dư59

3.1.2. Phân bố đối tượng nghiên cứu là trẻ em theo tuổi và giới60

3.1.3. Tỷ lệ nhiễm H. pylori  ở quần thể nghiên cứu.62

3. 2. Tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ em dưới 16 tuổi một số dân tộc Tây  Nguyên được nghiên cứu62

3.2.1. Tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ em theo giới62

3.2.2. Tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ em theo nhóm tuổi64

3.2.3. Tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ em theo dân tộc65

3.2.4. Tỷ lệ nhiễm H. pylori ở trẻ em theo địa dư (tỉnh)66

3.3. Đánh giá mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với các nguy cơ biến số nghiên cứu67

3.3.1. Đánh giá mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm về kinh tế xã hội của quần thể nghiên cứu67

3.3.2. Đánh giá mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm về tập quán, lối sống, vệ sinh môi trường và cá nhân của quần thể nghiên cứu.71

3.3.3. Đánh giá mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm về sức khỏe, bệnh tật, tình trạng nhiễm H. pylori ở các thành viên hộ gia đình của quần thể nghiên cứu.78

3.3.4. Đánh giá mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm khác của quần thể nghiên cứu.84

3.4. Xác định một số yếu tố nguy cơ nhiễm H. pylori trên phân tích đa biến.86

CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN87

4.1. Tỷ lệ nam/nữ88

4.2. Tuổi89

4.3. Dân tộc92

4.4. Mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm về kinh tế xã hội của quần thể nghiên cứu.96

4.5. Mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm về tập quán, lối sống, vệ sinh môi trường và cá nhân của quần thể nghiên cứu.101

4.6. Mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm về sức khỏe, bệnh tật, tình trạng nhiễm H. pylori ở các thành viên hộ gia đình của quần thể nghiên cứu.108

4.7. Mối liên quan giữa nhiễm H. pylori với một số đặc điểm khác của quần thể nghiên cứu.113

4.8. Những điểm mạnh và những điểm yếu của luận án115

4.8.1. Những điểm mạnh115

4.8.2. Những điểm yếu116

KẾT LUẬN117

KIẾN NGHỊ118

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

1. Lê Thọ, Nguyễn Văn Bàng, Hoàng Minh Hằng, Ngô Văn Toàn, Hoàng Thị Thu Hà. Một số yếu tố nguy cơ nhiễm HP ở trẻ em một số dân tộc Tây nguyên năm 2011.Năm công bố: Volume 79, N02- April, 2012. Trang 171- 178. Tạp chí NGHIÊN CỨU Y HỌC- Trường Đại học Y Hà Nội.

2. Lê Thọ, Nguyễn Văn Bàng, Hoàng Minh Hằng, Ngô Văn Toàn, Hoàng Thị Thu Hà. Nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em từ 6 tháng đến 15 tuổi ở các dân tộc Tây Nguyên. Năm công bố: Volume 80, N03- June, 2012. Trang 17- 21. Tạp chí NGHIÊN CỨU Y HỌC- Trường Đại học Y Hà Nội.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.Marshall B. J., Royce H., Annear DI. (1984). Original isolation of Campylobacter pyloridis  from human gastric mucosa. Microbios Letter, 25, pp. 83-88. 

2.Baldwin DN., Shepherd B., Kraemer P et al. (2007), “Identification of Helicobacter pylori Genes That Contribute to Stomach Colonization”. Infect Immun, 75 (2), pp. 1005–16. 

3.Cheng H., Hu F., Zhang L., Yang G., Ma J., Hu J et al (2009). Prevalence of Helicobacter pylori infection and identification of risk factors in rural and urban Beijing, China. Helicobacter, 14 pp. 128–33. 

4.Hoang TTH., Bengtsson C., Phung DC., Sorberg M., Ganstrom M (2005). Seroprevalence of Helicobacter Pylori infection in urban and rural Viet Nam. Clinical diagnostic laboratory immunology, 12(1), pp. 81-85. 

5.Nguyễn Văn Bàng (2005). Một số đặc điểm dịch tễ học nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em Việt Nam. Tạp chí nghiên cứu y học, tập 35, số 2, trang. 14-19

6.Nguyễn Gia Khánh (2009). Nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em lâm sàng và điều trị. Nhà xuất bản Y học Hà Nội, 258 trang.

7.Rothenbacher D., Bode G., Brenner H. (2002). Dynamics of Helicobacter pylori infection in early childhood in a high-risk group living in Germany: loss of infection higher than acquisition. Aliment Pharmacol Ther, 16(9), pp. 1663–8. 

8.Graham DY., Malaty HM. (2012). Helicobacter pylori in Hispanics: comparision with blacks and whites of similar age and socioeconomic class. Am J Epidemiol ; 175(1), pp. 54- 39. 

9.Tindberg Y., Bengtsson C., Granath F., Blennow M., Nyren O., Granstrom  M. (2001). Helicobacter pylori infection in Swedish school children: lack of evidence of child-to-child transmission outside the family. Gastroenterol, 121 pp. 310–6. 

10.Malaty HM., Engstrand L., Pedersen NL., Graham DY. (1994). Helicobacter pylori infection: genetic and environmental influences: A study of twins. Ann Intern Med, 120(12),  pp. 982-6. 

11.Goh KL., Tay CY., Mitchell HM., Dong Q., Dawes IW., Lan R. (2009). Population Structure of Helicobacter pylori among ethnic groups in Malaysia: recent acquisition of the bacterium by Malay population. BMC Microbiol; 19(9), pp. 126. 

12.Nguyễn Văn Bàng, Trịnh Xuân Long (2007). Đặc điểm dịch tễ học nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em các dân tộc miền núi phía Bắc Việt Nam. Tạp chí Nghiên cứu Y học; 55(6), trang. 146-153. 

13.Freedberg AS., Barron LE. (1940). The presence of spirochaetes in human gastric mucosa. Am J Dig Dis, 38, pp. 443-445. 

14.NIH Consensus Statement “Helicobacter pylori in peptic ulcer disease”. Online Jan 7–9, 12(1),pp. 1–23. Retrieved 2004-12-21.  

15.Farkkila M., Sarna S., Valtonen VV., Sipponen P., Prosper Study Group. (2004). Does the ‘test-and-treat’ strategy work in primary health care for management of uninvestigated dyspepsia? A prospective two-year follow-up study of 1552 patients. Scand J Gastroenterol, 39, pp. 327–35. 

16.Malaty HM. (2007). Epidemiology of Helicobacter pylori infection. Best Prac Res Clin Gastroenterol, 21, pp. 205–14. 

17.Rowland M., Daly L., Vaughan M., Higgins A., Bourke B., Drumm B. (2006). Age-specific incidence of Helicobacter pylori. Gastroenterology, 130(1), pp. 65-72. 

18.Weyermann M., Rothenbacher D., Brenner H. (2009). Acquisition of Helicobacter pylori infection in early childhood: independent contributions of infected mothers, fathers, and siblings. Am J Gastroenterol, 104, pp. 182-9. 

19.Okuda M., Miyashiro E., Booka M., Tsuji T., Nakazawa T. (2007). Helicobacter pylori Colonization in the First 3 Years of Life in Japanese Children. Helicobacter,12, pp. 324–7. 

20.Moujaber T., Mac Intyre CR., Backhouse J., Gidding H., Quinn H., Gilbert GL. (2008). The seroepidemiology of Helicobacter pylori infection in Australia. Int J Infect Dis, 12(5), pp. 500-4. 

21.Maria P. Dore., Giuseppe Fanciulli., Paolo A., Tomasi., Giuseppe Realdi.,  Giuseppe Delitala., David Y. Graham., Hoda M. Malaty. (2012). Gastrointestinal Symptoms and Helicobacter pylori Infection in School-Age Children Residing in Porto Torres, Sardinia, Italy. Helicobacter. Volume 17, issue 5, pp. 369- 373. 

22.JM O’Donohoe., PB Sullivan., R Scott., T Rogers., MJ Brueton., D Barltrop. (2008) . Recurrent abdominal pain and Helicobacter pylori in a community-based sample of London children. Acta paediatr, 21(10), pp. 1651-2227. 

23.Lisa- Gaye E., Robinson., Francis L., Black Francis K. Lee., Alexandra O. Sousa., Marilyn Owens., Dan Danielsson., Andre´ J. Nahmias and Benjamin D. (2002). Gold Helicobacter pylori Prevalence among Indigenous Peoples of South America. J infect dis; 186(8), pp. 1131-7. 

24.Magista AM., Ierardi T., Castellaneta S et al. (2005). Helicobacter pylori status and symptom assessment two years after eradication in pediatric patients from a high prevalence area. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition,40(3), pp. 312-318. 

25.Malaty HM., El-Kasabany A., Graham DY et al. (2002). Age at acquisition of Helicobacter pylori infection: a follow-up study from infancy to adulthood. Lancet, 359(9310), pp. 931–5. 

26.Banatvala N., Mayo K., Megraud F., Jennings R., Deeks JJ., Feldman   RA. ( 1993). The cohort effect and Helicobacter pylori. J Infect Dis, 168(1), pp. 219-21.

27.Nguyễn Văn Bàng (2004). Lây nhiễm Helicobacter pylory trong các hộ gia đình nhiều thế hệ ở miền Bắc Việt Nam. Tạp chí y học dự phòng, tập 14, số 5(69), trang. 54-59. 

28.Nares-Cisneros J., Jaramillo-Rodríguez Y., Martínez-Ordaz  VA.,  Velasco- Rodríguez VM., Madero A., Mena-Arias G et al. (2007). Immunochromatographic Monoclonal Test for Detection of Helicobacter pylori Antigen in Stool is Useful in Children from High-Prevalence Developing Country. Helicobacter,12, pp. 354–8. 

29.Frenck RW., Jr, Fathy HM., Sherif M., Mohran Z., El Mohammedy H., Francis W et al. (2006). Sensitivity and specificity of various tests for the diagnosis of Helicobacter pylori in Egyptian children. Pediatrics, 118, pp. 1195–202. 

30.Braga AB., Fialho AM., Rodrigues MN., Queiroz DM. , Rocha AM., Braga LL. (2007). Helicobacter pylori colonization among children up to 6 years: results of a community-based study from Northeastern Brazil. J Trop Pediatr, 53, pp. 393–7. 

31.Marie MA. (2008). Seroprevalence of Helicobacter pylori infection in large series of patients in an urban area of Saudi Arabia. Korean J Gastroenterol, 52, p. 226–9. 

32.Ertem D., Harmanci H., Pehlivanoğlu E. (2003). Helicobacter pylori infection in Turkish preschool and school children: role of socioeconomic factors and breast feeding. Turk J Pediatr, 45, pp. 114–22. 

33.Ndip N. R., Malange E. A., Akoachere T. F. J , MacKay G. W., Titanji K. P. V. and Weaver T. L. (2004). Helicobacter pylori antigens in the faeces of asymptomatic children in the Buea and Limbe health districts of Cameroon: A pilot study. Tropical Medicine and International Health, Volume 9 , Issue 9, pp. 1036-1040. 

34.Zhang Dong-hong., Zhou Li-ya., Lin San-ren., Ding Shi-gang., Huang Yong-hui., Gu Fang., Zhang Li., Li Yuan., Cui Rong-li., Meng Ling-mei., Yan Xiu-e and Zang Jing. (2009). Recent changes in the prevalence of Helicobacter pylori infection among children and adults in high- or low-incidence regions of gastric cancer in China. Chin Med J, 122(15), pp. 1759-1763

35.Alborzi A., Soltani J., Pourabbas B., Oboodi B., Haghighat M., Hayati M., Rashidi M. (2006). Prevalence of Helicobacter pylori infection in children (south of Iran). Diagn Microbiol infect Dis, 54(4), pp. 259-61. 

36.Naous A., Al-Tannir M., Naja Z., Ziade F., El-Rajab M. (2007). Fecoprevalence and determinants of Helicobacter pylori infection among asymptomatic children in Lebanon. J Med Liban, 55(3), pp. 138-44. 

37.Rahim AA., Lee YY., Majid NA., Choo KE., Raj SM., Derakhshan MH., et al. (2010). Helicobacter pylori infection among Aborigines (the Orang Asli) in the northeastern region of Peninsular Malaysia. Am J Trop Med Hyg , 83, pp. 1119–22. 

38.Jafri W., Yakoob J., Abid S., Siddiqui S., Awan S., Nizami SQ. (2010). Helicobacter pylori infection in children: population-based age specific prevalence and risk factors in a developing country. Acta Paediatr, 99, pp. 279-82. 

39.Pelser HH., Househam KC., Joubert G., van der Linde G., Kraaij P., Meinardi M., McLeod A., Anthony M. (1997). Prevalence of Helicobacter pylori antibodies in children in Bloemfontein, South Africa. J Pediatr Gastroenterol Nutr, 24(2), pp. 135-9. 

40.Siai K., Ghozzi M., Ezzine H., Medjahed N., Azzouz MM. (2008) Prevalence and risk factors of Helicobacter pylori infection in Tunisian children: 1055 children in Cap-Bon (northeastern Tunisia). Gastroenterol Clin Biol, 32(11), pp. 881-6. 

41.P. D. Klein., A. R. Opekun., E. O. Smith., D. Y. Graham., A. Gaillour. (2008). Water source as risk factor for Helicobacter pylori infection in Peruvian children. The Lancet, 10, pp. 1016- 1018

42.Bhuiyan TR., Qadri F., Saha A., Svennerholm AM. (2009). Infection by Helicobacter Pylori in Bangladeshi children from birth to two years, relation to blood group, nutritional status, and seasonality. Pediatr Infect Dis J, 28, pp. 79-85. 

43.Niv Y., Hazazi R. (2008). Helicobacter pylori recurrence in developed and developing countries: meta-analysis of 13C-urea breath test follow-up after eradication. Helicobacter, 13, pp. 56–61. 

44.Muhsen K., Athamna A., Bialik A., Alpert G., Cohen D. (2010). Presence of Helicobacter pylori in a sibling is associated with a long-term increased risk of  H. pylori infection in Israeli Arab children. Helicobacter, 15, pp. 108–13. 

45.Malaty H. M., Kumagai T., Tanaka E., Ota H., Kiyosawa K et al (2000). Evidence from 9- year birth cohort study in Japan of transmission pathways of Helicobacter Pylori infection. J Clin Microbiol, 38, pp. 1971-3

46.Boyanova L (editor) (2011). Helicobacter pylori. Caister Academic Press. ISBN 978-1-904455-84-4. 

47.Gisbert JP. (2005). The recurrence of Helicobacter pylori infection: incidence and variables influencing it. A critical review. Am J Gastroenterol, 100, pp. 2083–99. 

48.Thong-Ngam D., Mahachai V., Kullavanijaya P (2007). Incidence of Helicobacter pylori recurrent infection and associated factors in Thailand. J Med Assoc Thai, 90, pp. 1406–1409 

49.Javed Yakoob., Shahab Abid., Wasim Jafri., Zaigham Abbas., Khalid Mumtaz., Saeed Hamid and Rashida Ahmed. (2013). Low rate of recurrence of Helicobacter Pylori infection in spite of high clarithromycin resistance in Pakistan. BMC Gastroenterology , pp. 13-33.

50.Nguyen Thi Viet Ha., Carina Bengtsson., Gia Khanh Nguyen., Li Yin., Thi Thu Ha Hoang., Dac Cam Phung., Mikael Sörberg., Marta Granström. (2012). Age as risk factor for Helicobacter pylori recurrence in children in Viet Nam. Helicobacter ,17, pp. 452-457. 

51.Kim N., Lim SH., Lee KH et al. (2010). Reinfection Rate after Successful Helicobacter pylori Eradication in Children. Iran. J. Pediatr; 20(1), pp. 58–62. 

52.Tadayoshi Okimoto., Kazunari Murakami., Ryugo Sato., Hajime Miyajima., Masaru Nasu., Jiro Kagawa., Masaaki Kodama., Toshio Fujioka. (2003). Is the Recurrence of Helicobacter pylori Infection After Eradication Therapy Resultant from Recrudescence or Reinfection in Japan. Japan Helicobacter, 8(3), pp. 186-91. 

53.Fraser AG., Scragg R., Schaaf D., Metcalf P., Grant CC. (2010). Helicobacter pylori reinfection and iron deficiency in teenage females in New Zealand, N Z Med J , 123, pp. 38–45

54.Epplein M., Signorello LB., Zheng W., Peek RM Jr., Michel A., Williams SM., et al. (2011). Race, African ancestry and Helicobacter pylori infection in a low-income United States population. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 20, pp. 826–34. 

55.Bell GD., Powell KU., Burridge SM., et al. (1996). Reinfection or recrudescence of Helicobater pylori after apparently successful eradication of Helicobater pylori infection: implications for treatment of patients with duodenal diseases. Q J Med , 86, pp. 375-82. 

56.Feydt-Schmidt., Anne., Kindermann., Angelika., Konstantopoulos., Nikolaos., Demmelmair., Hans Ballauff., Antje Findeisen., Annette Koletzko., Sibylle. (2010). Reinfection rate in children after successful Helicobacter pylori eradication. European Journal of Gastroenterology & Hepatology, Volume 14, pp. 1119-1123. 

57.Maryam Monajemzadeh., Fatemeh Farahmand., Fatemeh Vakilian., Fatemeh Mahjoub., Milad Alam and Nasim Kashef. (2010). Breastfeeding and Helicobacter Pylori Infection in Children with Digestive Symptoms. Iran J Pediatr, 20(3), pp. 330–334. 

58.Leal-Herrera Y., Torres J., Monath TP., Ramos I., Gomez A., Madrazo-de la Garza A., Dehesa-Violante M., Muñoz O. (2003). High rates of recurrence and of transient reinfections of Helicobacter pylori in a population with high prevalence of infection. Am J Gastroenterol, 98(11), pp. 2395-402. 

59.Ahmad MM., Ahmed DS., Rowshon AH., Dhar SC., Rahman M., Hasan M., et al. (2007). Long-term re-infection rate after Helicobacter pylori eradication in Bangladeshi adults. Digestion, 75, pp. 173–6. 

60.Hildebrand P., Bardhan P., Rossi L., Parvin S., Rahman A., Arefin. MS et al. (2001). Recrudescence and reinfection with Helicobacter pylori after eradication therapy in Bangladeshi adults. Gastroenterology, 121, pp. 792-8. 

61.Bapat MR., Abraham P., Bhandarkar PV., Phadke AY., Joshi AS., Nanivadekar SA., Bhat PP., Sawant PD (2000). Acquisition of Helicobacter pylori infection and reinfection after its eradication are uncommon in Indian adults. Indian J Gastroenterol , 19 , pp. 172-4. 

62.Douglas R., Morgan., Javier Torres., Rachael Sexton., Rolando Herrero., Eduardo Salazar-Martínez., E. Robert Greenberg., Luis Eduardo Bravo., Ricardo L. Dominguez., Catterina Ferreccio., Eduardo C., Lazcano-Ponce., Maria Mercedes Meza-Montenegro., Edgar M. Peña., Rodolfo Peña., Pelayo Correa., María Elena Martínez., William D. Chey., Manuel Valdivieso., Garnet L. Anderson., Gary E. Goodman., John J. Crowley., Laurence H Baker. (2013). Risk of Recurrent Helicobacter pylori Infection 1 Year After Initial Eradication Therapy in Latin American Communities . JAMA, 309(6), pp. 578-586.

63.Oona M., Rago T., Maaroos HI (2004). Long-term recurrence rate after treatment of Helicobacter pylori infection in children and adolescents in Estonia. Scandinavian Journal of Gastroenterology, 39(12), pp. 1186-1191. 

64.Tanih N. F., Clarke A. M., Mkwetshana N., Green E., Ndip L. M. and Ndip  R. N. (2008). Helicobacter pylori infection in Africa: Pathology and microbiological diagnosis. African Journal of Biotechnology, 7(25), pp. 4653-4662. 

65.Zou QH., Li RQ. (2011). Helicobacter pylori in the oral cavity and gastric mucosa: a meta-analysis, J Oral Pathol Med , 40, pp. 317–24. 

66.Fernandez-Tilapa G., Axinecuilteco-Hilera J., Giono-Cerezo S., Martinez-Carrillo DN., Illades-Aguiar B., Roman-Roman.(2011). VacA genotypes in oral cavity and Helicobacter pylori seropositivity among adults without dyspepsia. Med Oral Patol Oral Cir Bucal ;16, pp. 175–80. 

67.Rasmussen LT., Labio RW., Gatti LL., Silva LC., Queiroz VF., Smith Mde A., et al. (2010), Helicobacter pylori detection in gastric biopsies, saliva and dental plaque of Brazilian dyspeptic patients. Mem Inst Oswaldo Cruz, 105,pp. 326–30. 

68.Assumpcao MB., Martins LC., Melo Barbosa HP., Barile KA., de Almeida SS., Assumpcao PP., et al. (2010). Helicobacter pylori in dental plaque and stomach of patients from Northern Brazil. World J Gastroenterol , 16, pp. 3033–9. 

69.Cellini L., Grande R., Artese L., Marzio L. (2010). Detection of Helicobacter pylori in saliva and esophagus. New Microbiol,33, pp. 351–7. 

70.Namiot DB., Leszczynska K., Namiot Z., Chilewicz M., Bucki R., Kemona A. (2010). The occurrence of Helicobacter pylori antigens in dental plaque; an association with oral health status and oral hygiene practices. Adv Med Sci ,55, pp. 167–71. 

71. Kim do H., Jung HM., Hwang YJ., Ahn YS., Mun JS., Myoung BH, et al. (2010). Culture and polymerase chain reaction of Helicobacter pylori from rectal and terminal ileal fluid after polyethylene glycol (colyte) ingestion in healthy adults with positive urea breath test. Korean J Gastroenterol , 56, pp. 27–32. 

72.Al-Sulami AA., Al-Taee AM., Juma’a MG (2010). Isolation and identification of Helicobacter pylori from drinking water in Basra governorate, Iraq. East Mediterr Health J , 16, pp. 920–5. 

73.Samra ZQ., Javaid U , Ghafoor S., Batool A., Dar N., Athar MA. (2011). PCR assay targeting virulence genes of Helicobacter pylori isolated from drinking water and clinical samples in Lahore metropolitan, Pakistan. J Water Health 9, pp. 208–16. 

74.Bakka AS., Salih BA. (2002). Prevalence of Helicobacter pylori infection in asymptomatic subjects in Libya. Diagn Microbiol Infect Dis, 43, pp. 265–8. 

75.Robinson LG., Black FL., Lee FK et al. (2002). Helicobacter pylori prevalence among indigenous peoples of South America. J Infect Dis, 186, pp. 1131–7. 

76.Seo JK., Ko JS., Choi KD. (2002). Serum ferritin and Helicobacter pylori infection in children: a seroepidemiologic study in Korea. J Gastroenterol Hepatol , 17, pp. 754–7. 

77.Krogfelt. KA., P. LLehours and F. Megraud. Diagnosis of Helicobacter pylori infection. Helicobacter, 2005. 10 Suppl 1: pp. 5-13

78.Mourad-Baars PE., Verspaget HW., Mertens BJ., Luisa Merain M.  (2007). Low prevalence of Helicobacter pylori infection in young children in the Netherlands. Eur J Gastroenterol Hepatol,19, pp. 213–6.

79.Yucel O., Sayan A., Yildiz M. (2009). The factors associated with asymptomatic carriage of Helicobacter pylori in children and their mothers living in three socio-economic settings. Jpn J Infect Dis, 62, pp. 120-4. 

80.Hoda M. Malaty., Jong G. Kim., Soon D. Kim and David Y. Graham. (2002). Prevalence of Helicobacter pylori Infection in Korean Children: Inverse relation to socioeconomic Status despite a uniformly high prevalence in adults . Am. J. Epidemiol, 143 (3), pp. 257-262. 

81.Mohammad AM., Hussein L.,Coward A.,Jackson JS. (2008). Prevelence of Helicobacter pylori infection among Egypyian Children: impact of social background and effect on growth. J. Public Health Nutr, 11(3), pp. 230-236

82.Chi H., Bair MJ., Wu MS., Chiu NC., Hsiao YC., Chang KY. (2009). Prevalence of Helicobacter pylori infection in high-school students on Lanyu Island, Taiwan: risk factor analysis and effect on growth. J Formos Med Assoc 108, pp. 929-36. 

83.Nouraie M., Latifi-Navid S., Rezvan H., Radmard AR., Maghsudlu M., Zaer-Rezaii H., et al. (2009). Childhood hygienic practice and family education status determine the prevalence of Helicobacter pylori infection in Iran. Helicobacter, 14, pp. 40-6. 

84.Dattoli VC., Veiga RV., da Cunha SS., Pontes-de-Carvalho LC., Barreto ML., Alcantara-Neves NM. (2010). Seroprevalence and potential risk factors for Helicobacter pylori infection in Brazilian children. Helicobacter , 15, pp. 273–8. 

85.Fialho AM., Braga AB., Braga Neto MB., Carneiro JG., Rocha AM., Rodrigues MN et al. (2010). Younger siblings play a major role in Helicobacter pylori transmission among children from a low income community in the Northeast of Brazil. Helicobacter, 15, pp. 491–6. 

86.Malaty HM., Graham DY. (2011). Importance of childhood socioeconomic status on the current prevalence of Helicobacter pylori infection. Gut, 35(6), pp. 742-5. 

87.Cervantes DT., Fischbach LA., Goodman KJ., Phillips CV., Chen S., Broussard CS. (2010). Exposure to Helicobacter pylori – positive siblings and persistence of Helicobacter pylori infection in early childhood. J Pediatr Gastroenterol Nutr, 50, pp. 481–5. 

88.Yilmaz E., Dogan Y., Gurgoze MK., Unal S. (2002). Seroprevalence of  Helicobacter pylori infection among children and their parents in eastern Turkey. J Paediatr Child Health, 38 (2), pp. 183-6. 

89.Cartagenes VD., Martins LC., Carneiro LM., Barile KA., Corvelo TC. (2009). Helicobacter pylori in children and association with CagA strains in mother-child transmission in the Brazilian Amazon region. Rev Soc Bras Med Trop, 42, pp. 298-302

90.Brown LM. (2000). Helicobacter pylori: epidemiology and routes of transmission. Epidemiol Rev, 22(2), pp. 283-97. 

91.Cherian S., Forbes D., Sanfilippo F., Cook A., Burgner D. (2008). The epidemiology of Helicobacter pylori infection in African refugee children resettled in Australia. Med J Aust ;189, pp. 438–41. 

92.Andrew Nyerere Kimang’a., Gunturu Revathi., Samuel Kariuki., Shahin Sayed., Smita Devani. (2010). Helicobacter pylori: Prevalence and antibiotic susceptibility among Kenyans. S Afr Med J , 100, pp. 53-57. 

93.Vilaichone RK., Mahachai V., Tumwasorn S., Wu JY., Graham DY., Yamaoka Y. (2004). Molecular epidemiology and outcome of Helicobacter pylori infection in Thailand: a cultural cross roads. Helicobacter, 9(5), pp. 453-9. 

94.R J Loffeld and E Stobberingh. (1991). Helicobacter pylori and ABO blood groups. J Clin Pathol, 44(6), pp. 516–517. 

95.Ortiz D., Cavazza ME., Rodríguez O., et al. (2003). Prevalence of Helicobacter pylori infection in Warao lineage communities of Delta Amacuro State, Venezuela. Mem Inst Oswaldo Cruz, 98(6), pp. 721–5. 

96.Pandeya N., Whiteman DC. (2011). Prevalence and determinants of  Helicobacter pylori sero-positivity in the Australian adult community. J Gastroenterol Hepatol, 28, pp. 1440- 1746. 

97.N. F. Azevedo. (2007). A New Model for the Transmission of Helicobacter pylori: Role of Environmental Reservoirs as Gene Pools to Increase Strain Diversity. Crit Rev Microbiol, 33(3), pp. 157-69. 

98.Papiez D., Konturek P. C., Bielanski W., Plonka M., Dobrzanska M., Kaminska A., Szczyrk U., Bochenek A and Wierzchos E. (2003). Prevalence of Helicobacter pylori infection in Polish shepherds and their families. Digestive and Liver Disease, 35, pp. 10-15. 

99.Linda morris Brown., Tery L Thomas., Jung-Lin Ma. (2002). Helicobacter pylori infection in rural china: demographics, lifestyle and environmental factors. Int J Epidemiol, 31(3), pp. 638-645. 

100.Jagannath Pal., Madhusudana Girija Sanal., and Gopal Jee Gopal. (2011). Vitamin-C as anti-Helicobacter pylori agent: More prophylactic than curative- Critical review. Indian J Pharmacol, 43(6), pp. 624–627. 

101.Mirosław Jarosz., Ewa Rychlik., Magdalena Siub. A. Wioleta Respondek., Małgorzata Ryżko-Skiba., Iwona Sajó. r., Sylwia Gugała., Tomasz Błażejczyk., and Janusz Ciok. (2009). Dietary and socio-economic factors in relation to Helicobacter pylori re-infection. World J Gastroenterol, 15(9), pp. 1119–1125. 

102.Mera RM. (2012). Persistent presence of H. pylori slows growth rate. Pediatr Infect Dis J. 2012;doi:10. 1097/INF. 0b013e31824434fec. 

103.Rothenbacher D., Guenter Bode and Hermann Brenner. (2002). History of breastfeeding and Helicobacter pylori infection in pre-school children: results of a population-based study from Germany. Int. J. Epidemiol, 31 (3), pp. 632-637

104.Rothenbacher D., Bode G., Adler G., Brenner H. (1998). History of antibiotic treatment and prevalence of H. pylori infection among children: results of a population-based study. J Clin Epidemiol, 51(3), pp. 267-71. 

105.Cheryl S Broussard., Karen J Goodman., Carl V Phillips., Mary Ann Smith., Lori A Fischbach., R Sue Day., and Corinne C Aragaki. (2009). Antibiotics taken for other illnesses and spontaneous clearance of Helicobacter pylori infection in children. Pharmacoepidemiol Drug Saf; 18(8), pp. 722–729. 

106.Richter., Thomas. (2001). Helicobacter pylori Prevalences and Risk Factors among School Beginners in a German Urban Center and Its Rural County. Environmental heath perspectives,109, pp. 573-577. 

107.Rust M., Schweinitzer T., Josenhans C. (2008). “Helicobacter Flagella, Motility and Chemotaxis”. In Yamaoka Y. Helicobacter pylori: Molecular Genetics and Cellular Biology. Caister Academic Press. ISBN 1-904455-31-X. 

108.Oh JD., Kling-Bäckhed H., Giannakis M et al. (2006). “The complete genome sequence of a chronic atrophic gastritis Helicobacter pylori strain: Evolution during disease progression”. Proc Natl Acad Sci U. S. A, 103 (26), pp. 9999–10004

109.Ndip N. R., Takang M. E. A., Ojongokpoko A. E. J., Luma H. N., Malongue A., Akoachere K. T. J. F., Ndip M. L., MacMillan M. and Weaver T. L. (2008). Helicobacter pylori isolates recovered from gastric biopsies of patients with gastro-duodenal pathologies in Cameroon: Current status of antibiogram. Tropical Medicine and International Health, 13(6), pp. 848-54. 

110.Guarner J., et al. (2009). Helicobacter pylori diagnostic tests in children: review of the literature from 1999 – 2009. Eur J Pediatr; 169, pp. 15-25 

111.Levin A. D., Watermeyer G., Mohamed N., Epstein P. D., Hlatshwayo J. S., Metz C. D. (2007). Evaluation of a locally produced rapid urease test for the diagnosis of Helicobacter pylori infection. South African Medical Journal, 97(12), pp. 1281- 1284. 

112.Oikarinena S., Tauriainena S., Viskaria H., Simella O., Knipa M., Virtanenf S. and Hyötya H. (2009). PCR inhibition in stool samples in relation to age of infants. Journal of Clinical Virology, 44, pp. 211-214

113.Yilmaz Ö and Demiray E. (2007). Clinical role and importance of fluorescence in-situ hybridization method in diagnosis of H. pylori infection and determination 102 of clarithromycin resistance in H. pylori eradication therapy. World Journal of Gastroenterology, 13(5), pp. 671-675

114.De Francesco V., Zullo A., Perna F., Giorgio F., Hassan C., Vannella L., et al. (2010). Helicobacter pylori antibiotic resistance and 13C urea breath test values. J Med Microbio,59, pp. 588–91. 

115.Kato, M et al. (2004). 13C-urea breath test, using a new compact Nondispersive isotope-selective infrared spectrophotometer: comparison with mass spectrometr., J Gastroenterol, 39 (7), pp. 629-34

116.Gisbert et al. (2006). Accuracy of monoclonal stool antigen test for diagnosis of Helicobacter pylori: a systermatic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol, 101 (8), pp. 1921-30. 

117.Nguyễn Thị Việt Hà. (2009). Chẩn đoán viêm dạ dày tá tràng do nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em Việt Nam. Luận án  tiến sỹ y khoa, trang. 45-46. Khoa Vi sinh, Ung bướu và Sinh học tế bào (MTC) Khoa Vi sinh học lâm sàng, Viện Karolinska, Stockholm, Thụy Điển. Bộ môn Nhi Đại học Y Hà Nội. Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Nhi Trung ương, Hà Nội, Việt Nam.

118.Okuda M., Nakazawa T., Booka M., Miyashiro E., Yosikawa N. (2004). Evaluation of a urine antibody test for Helicobacter pylori in Japanese children. J Pediatr, 144(2), pp. 196-9

119.Megraud F. (2005). Comparison of non-invasive tests to detect Helicobacter pylori infection in children and adolescents: results of a multicenter European study. J Pediatr, 146, pp. 198–203. 

120.Youri Glupczynski. (1998). Microbiological and serological diagnostic tests for Helicobacter pylori: an overview, British Medical Bulletin, 54 (1), pp. 175-186. 

121.Johansen HK et al. (1995). Cross-reative antigens shared by Pseudomonas aeruginosa, Helicobacter pylori, Campylobacter jejuni and Haemophilus influenza may cause false-positive titers of antibody to H. Pylori. Clin Diagn lab Immunol, 2(2), pp. 149-55. 

122.Oderda G., Rapa A., Bona G. (2004). Diagnostic tests for childhood  Helicobacter pylori infection: invasive, noninvasive or both? J Pediatr Gastroenterol Nutr , 39, pp. 482–484. 

123.Hoàng Thị Thu Hà. (2006). Chẩn đoán huyết thanh học và sự lưu hành huyết thanh nhiễm trùng do Helicobacter pylori tại Việt Nam. Luận án tiến sỹ y khoa, trang. 35-37. Khoa Vi sinh, U bướu và Tế bào học (MTC) Phòng Vi sinh lâm sang – Viện Karolinska, Stockholm, Thụy Điển. Trường Đại học Y Hà Nội. Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương Hà Nội, Việt Nam.

124.Thi Thu Ha Hoang; Thuc-Uyen Wheeldon; Carina Bengtsson; Dac Cam Phung; Mikael So¨rberg; and Marta Granstro ¨m. Enzyme-Linked Immunosorbent Assay forHelicobacter pylori Needs Adjustment for the Population Investigated. Journal of clinical microbiology. Vol. 42, No. 2, pp. 627–630

125.T. T. H. Hoang., A.-S. Rehnberg., T.-U. Wheeldon., C. Bengtsson., D. C. Phung., R. Befrits., M. So¨rberg and M. Granstro¨m. ( 2006). Comparison of the performance of serological kits for Helicobacter pylori infection with European and Asian study populations. Clin Microbiol Infect,  12, pp. 1112–1117.

126.Ogunc D., Artan R., Ongut G., Gelen T., Colak D., et al. (2003). Evaluation of a Western blot technique (Helicoblot 2.1) for the diagnosis of Helicobacter pylori infection in children. Pathology , 35, pp. 157–160

127.Vương Tuyết Mai (2001). Điều tra tỷ lệ nhiễm Helicobacter pylori trong cộng đồng bằng Kỹ thuật ELISA. Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú bệnh viện, ĐHYHN. 

128.Megraud F., Brasens- Rabộ M. P., Denis F., Belbouri A., Duong Quynh Hoa (1989). Seroepidemiology of campylobacter pylori infection in various population. J Clin Microbiol 27, pp. 1870-1873. 

129.Nguyễn Văn Bàng. (2004). Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ học nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em tại khoa nhi bệnh viện Bạch Mai. Tạp chí nghiên cứu y học, tập 28, số 2, trang. 70-80. 

130.Nguyễn Văn Bàng. (2007). Một số đặc điểm dịch tễ học nhiễm Helicobacter pylori tại một xã miền Trung (Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An). Tạp chí y học Việt Nam, tập 332, số đặc biệt, trang. 621-629

131.Ngô Văn Kỳ, Ngô Đức Thịnh, Nguyễn Quang Lê. (2007), phong tục tập quán cổ truyền một số dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên. Viện khoa học xã hội Việt nam,  trang 15-25. 

132.Ngô Đức Thịnh. (2001). Luật tục Ê Đê. Nhà xuất bản khoa học xã hội. Trang 140- 150.

133.Nguyễn Văn Bàng. (2005). Nghiên cứu nhiễm Helicobacter Pylori ở trẻ em. Luận án tiến sỹ y khoa, trang. 90- 93. 

134.Hosmer Jr DW., Lemeshow S (1989): Applied Logistic Regression. In. , edn. New York. Jhn Wiley & Sons Editions. 

135.Sarah Cherian., David Forbes., Frank Sanfilippo., Angus Cook and David Burgner. ( 2008). The epidemiology of Helicobacter pylori infection in African refugee children resettled in Australia. Med J ,189 (8), pp. 438-441.

136.Oya Yucel., Ayse Sayan and Mustafa Yildiz. (2009). The factors associated with asymptomatic carriage of Helicobacter Pylori in children and their mothers living in three socio-economic settings. Jpn. J. Infect. Dis, 62, pp. 120-129. 

137.Zhang Y., Li JX. (2012). Investigation of current infection with Helicobacter pylori in children with gastrointestinal symptoms. Chinese Journal of Contemporary Pediatric, 14(9), pp. 675-7

138.Chun Di Xu., Shun Nian Chen., Shi Hu Jiang and Jia Yu Xu. (2000). Seroepidemiology of Helicobacter pylori infection among asymptomatic Chinese children. World J Gastroenterol, 6(5), pp. 759-761.  

139.Aurea Cristina Portorreal Miranda., Rodrigo Strehl Machad., Edina Mariko Koga da SilvaI., Elisabete Kawakami. (2010). Seroprevalence of Helicobacter pylori infection among children of low socioeconomic level in São Paulo. Sao Paulo Med. J. vol. 128 no4, pp. 1516-3180. 

140.Jafar Soltani., Jalil Amirzadeh., Soheila Nahedi., and Sirous Shahsavari. (2013). Prevalence of Helicobacter Pylori Infection in Children, a Population-Based Cross-Sectional Study in West Iran. Iran J Pediatr, 23(1), pp. 13–18. 

141.Hestvik E., Tylleskar T., Kaddu-Mulindwa D et al. (2010). Helicobacter pylori in apparently healthy children aged 0-12 years in urban Kampala, Uganda: a community-based cross sectional survey. BMC Gastroenterol, pp. 10-16. 

142.Lanciers S., Hauser B., Vandenplas Y., Blecker U. (1996). The prevalence of Helicobacter pylori positivity in asymptomatic children of different ethnic backgrounds living in the same country. Ethn Health, 1(2), pp. 169-73. 

143.Abasiyanik M. F., Tunc., M. and salih. (2004). Enzyme immuno-assay and immunoblotting analysis of Helicobacter pylori infection in Turkey asymtomatic subjects. Diagn Microbiol Infet Dis, 50, pp. 173-177. 

144.Amal Naous., Mohamad al-tannir., ziad naja1., Fouad ziade., Mariam el-rajab. (2007). Fecoprevalence and determinants of Helicobacter pylori infection among asymptomatic children in lebanon. J med liban, 55 (3) , pp. 138-144. 

145.Mônica M. C. Moraes., Gisélia A. P. da Silva. (2003). Risk factors for Helicobacter pylori infection in children. J Pediatr (Rio J), 79(1), pp. 21-8. 

146.Tayfun Yucel., Dikek Aygin., Selen sen. (2008). The prevalence of Helicobacter pylori and related factors among university students in Turkey. J. infect, 61(3), pp. 208-283. 

147.F.Luzza., D. Concolino., M. Imeneo., A. Pascuzzi., E. Pietragalla., F. Pallone. (2004). High seroprevalence of Helicobacter pylori infection in non-institutionalised children with mental retardation. Clinical Microbiology and Infection. Volume 10, Issue 7, pp. 670–673. 

148.Jahan H., Chowdhury O. A and Uddin M. J. (2010). Helicobacter pylori infection on medical students: A study on MAG Osmani Medical College, Bangladesh. International Journal of Medicine and Medical Sciences Vol, 2(11), pp. 354-358. 

149.Chiaojung j. Tsai., Sharon Perry., Luz Sanchez and Julie Pasonet, (2005). Helicobacter pylori Infection in different Generations of Hispanics in the San Francisco Bay Area. Am. J. Epidemiol, 162 (4) , pp. 351-357. 

150.Deniz Ertem., Hande Harmancý., Ender Pehlivanoðlu. (2003). Helicobacter pylori infection in Turkish preschool and school children: role of socioeconomic factors and breast feeding. The Turkish Journal of Pediatrics, 45, pp. 114-122. 

151.Vitor Camilo Cavalcante Dattoli., Rafael Valente Veiga., Sergio Souza da Cunha., Lain Carlos Pontes-de-Carvalho., Maurício Lima Barreto., and Neuza Maria Alcântara-Neves. (2010). Seroprevalence and Potential Risk Factors for Helicobacter pylori Infection in Brazilian Children. Helicobacter, 5(4), pp. 273–278. 

152.A. H. M. Alizadeh., S. Ansari., M. Ranjbar., H. M. Shalmani., I. Habibi., M. Firouzi1 and M. R. Zali1. (2009). Seroprevalence of Helicobacter pylori in Nahavand: a populationbased study. Eastern Mediterranean Health Journal, Vol. 15, No. 1, pp. 129. 

153.Dowsett SA et al. (1999). Helicobacter pylori infection in indigenous families of Central America: serostatus and oral and fingernail carriage. Journal of clinical microbiology, 37(8), pp. 2456–60. 

154.A. Sheikhian., S. Ataherian., M. Delfan., F. Ebrahimzadeh and Y. Pournia. (2011). Prevalence and Risk Factors of Helicobacter pylori Infection among Health Center Referrals in Khorramabad (West of Iran). Asian Journal of Epidemiology , 4, pp. 1-8. 

155.P. Lindkvist., F. Enquselassi., D. Asrat., I. Nilsson., L. Muhe., J. Giesecke. (1999). Helicobacter pylori infection in Ethiopian children: a cohort study. Scand. J. Infect. Dis, 31, pp. 475–480. 

156.Zhannat z., Nurgalieva., Hoda M. Malaty., David y. Graham., R. Almuchambetova., A. Machmudova., D. Kapsultanova., Michael s. Osato., f. Blaine Hollinger and Abai zhangabylov. (2002). Helicobacter pylori infection in kazakhstan: effect of water Source and household hygiene. Am. J. Trop. Med. Hyg, 67(2), pp. 201–206. 

157.F. Carter., T Seaton., Y Yuan., D Armstrong. (2012). Prevalence of Helicobacter pylori Infection in Children in The Bahamas. West India med. j. vol. 61(7), pp. 698- 702. 

158.Nguyen VB. , Nguyen GK., Phung DC., Okrainec K., Raymond J., Dupond C., et al. (2006). Intra-familial transmission of Helicobacter pylori infection in children of households with multiple generations in Vietnam. Eur J Epidemiol, 21, pp. 459–63. 

159.Elin Hestvik1., Thorkild Tylleskar., Deogratias H Kaddu-Mulindwa., Grace Ndeezi., Lena Grahnquist., Edda Olafsdottir and James K  Tumwine. (2010). Helicobacter pylori in apparently healthy children aged 0-12 years in urban Kampala, Uganda: a community-based cross sectional survey. BMC Gastroenterology 2010, pp. 1471- 1474. 

160.Maria P. Dores., Hoda M. Malaty., David Y. Graham., Giuseppe Fanciulli., Giuseppe Delitala., and Giuseppe Realdi. (2002). Risk Factors Associated with Helicobacter pylori Infection among Children in a Defined Geographic Area. Clin Infect Dis.Volume 35, Issue 3, pp. 240-245. 

161.Dale A., Thomas JE., Harding M., Darboe MK., Coward WA., Harding M., Weaver LT. (1998). Acute Helicobacter pylori infection, gastric acid secretion and infant growth. J Pediatr Gastroenterol Nutr, 26, pp. 393–7. 

162.Hoffmann KM., Eherer AJ., Krejs GJ. (2003). Are dyspeptic symptoms linked to Helicobacter pylori? A prospective cohort study among medical students, 115(5-6), pp. 175-8. 

163.Figura N., Peronne A., Gennari C., Orlandini G., Bianciardi L., Giannace R., Vaira D., Vagliasinti M., Rottoli P. (1999). Food allergy and Helicobacter pylori infection. Ital J Gastroenterol Hepatol, 31(3), pp. 186-91. 

164.Wedi B., kapp A. (2002). Helicobacter pylori infection in skin diseases;  a critical appraisal. Am J Clin Dermatol, 3(4), pp. 273-82. 

165.Yu Chen., Martin J. Blaser. (2007). Inverse Associations of Helicobacter pylori With Asthma and Allergy. Arch Intern Med, 167, pp. 821-827

166.M. Kivi., A. L. V. Johansson., M. Reilly and Y. Tindberg. (2005). Helicobacter pylori status in family members as risk factors for infection in children. Epidemiol. Infect, 133, pp. 645–652. 

167.M. Kathleen Glynn., Cindy R. Friedman., Benjamin D. Gold., Bhawna Khanna., Lori Hutwagner., Naomi Iihoshi., Carmen Revollo and Robert Quick. (2002). Seroincidence of Helicobacter pylori Infection in a Cohort of Rural Bolivian Children: Acquisition and Analysis of Possible Risk Factors. Clinical Infectious Diseases, 35, pp. 1059–65. 

168.Escobar ML., Kawakami E. (2004). Evidence of mother-child transmission of Helicobacter pylori infection. Arq Gastroenterol, 41, pp. 239–44. 

169.Urita Y., Watanabe T., Kawagoe N., Takemoto I., Tanaka H., Kijima S., Kido H., Maeda T., Sugasawa Y., Miyazaki T., Honda Y., Nakanishi K., Shimada N., Nakajima H., Sugimoto M., Urita C. (2013). Role of infected grandmothers in transmission of Helicobacter pylori to children in a Japanese rural town. 49(5), pp. 394-8. 

170.Kivi M., tinberg Y., Soberg M et al. (2003). Concordance of Helicobacter pylori Strains within Families. J Clin Microbiol, 41, pp. 5604-8. 

171.G. Guzmán-Domínguez., O. A. Newton-Sánchez., R. Bustos-Saldaña1., B. M. Guzmán-Villa and A. Barajas-Martínez. (2008). Seropositivity to Helicobacter pylori among university students and their families, Acomparative cross-sectional study.Rev Esp Enferm Diag, Vol. 100. N. ° 9, pp. 540-544.