NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HỘI CHỨNG CHUYỂN HÓA Ở BỆNH NHÂN BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH TRONG ĐỢT CẤP
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HỘI CHỨNG CHUYỂN HÓA Ở BỆNH NHÂN BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH TRONG ĐỢT CẤP
PGS.TS.Tạ Bá Thắng, ThS Nguyễn Thanh Hải
(Bệnh viện 103, Học viện Quân y)
Trước khi có những định nghĩa đầy đủ về COPD, đã có nhiều quan niệm khác nhau; chẳng hạn như Cherniark R.M (1972) đã phân loại bệnh tắc nghẽn đường thở thành hai nhóm (tắc nghẽn cấp tính và mạn tính) danh từ COPD chưa được nhắc đến. Hội Lồng ngực Mỹ (AST – 1995 quan niệm COPD gồm 3 bệnh: viêm PQ mạn tính, khí phế thũng và HPQ và đưa ra giản đồ Venn để làm sáng tỏ quan niệm này .
Tuy nhiên các quan niệm khác nhau về COPD dần dần cũng được các tác giả thống nhất và đưa ra thuật ngữ chung là COPD (Chronic obstructive pulmonary disease) và có các định nghĩa được hoàn thiện dần .
Năm 1992 thuật ngữ bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) đã được Tổ chức y tế thế giới nhất trí sử dụng trong chẩn đoán và thống kê bệnh tật trên toàn thế giới và đến năm 1995 thuật ngữ này đã được dùng phổ biến trên toàn cầu và đã có nhiều định nghĩa về COPD ra đời .
Năm 1999 Beers. MH định nghĩa COPD là bệnh có đặc điểm có viêm phế quản mạn tính hoặc khí phế thũng và tắc nghẽn lưu lượng khí thở, tiến triển từ từ và có thể phục hồi một phần hoặc không hồi phục .
Từ năm 2001 đến nay, chiến lược toàn cầu về bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease-GOLD) đã đưa ra các định nghĩa hoàn chỉnh về COPD .
Định nghĩa gần đây của GOLD. 2006 coi COPD là một bệnh lý đặc trưng bởi sự giảm lưu lượng thở không hồi phục hoàn toàn, tiến triển, kết hợp với đáp ứng viêm bất thường ở phổi với các hạt và khí độc hại .
Bệnh có thể ngừa và điều trị được; một số yếu tố ngoài phổi có thể làm cho bệnh nặng hơn ở một số bệnh nhân .
GOLD (2008) cũng đưa ra định nghĩa tương tự:
– COPD là bệnh lý có thể phòng ngừa được, COPD có một số tác động đáng kể lên các cơ quan ngoài phổi làm nặng hơn tình trạng bệnh của bệnh nhân .
– Đặc trưng của bệnh là hạn chế lưu lượng khí thở không hồi phục hoàn toàn .
– Sự hạn chế lưu lượng khí thở này thường tiến triển nặng dần và kèm theo đáp ứng viêm bất thường của phổi với các hạt hoặc khí độc hại .
Định nghĩa của GOLD (2011): COPD là một bệnh phổ biến, có thể phòng và điều trị được, bệnh có đặc điểm là giới hạn lưu lượng thở dai dẳng, bệnh tiến triển và thường kết hợp với đáp ứng viêm mạn tính ở đường thở và nhu mô phổi do các hạt và khí độc hại. Các đợt cấp và bệnh lý đi kèm góp phần làm bệnh nặng lên ở từng cá thể.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất