NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ MỨC ĐỘ NẶNG CỦA VIÊM TỤY CẤP DO TĂNG TRIGLYCERIDE MÁU TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 175

NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ MỨC ĐỘ NẶNG CỦA VIÊM TỤY CẤP DO TĂNG TRIGLYCERIDE MÁU TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 175
Vũ Sơn Giang1, Vũ Đình Ân1, Đinh Văn Hồng1, Đào Đức Tiến1
TÓM TẮT
Mục tiêu: Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và mức độ nặng của viêm tụy cấp (VTC) do tăng triglyceride (TG) máu tại Bệnh viện Quân y 175. Đối tượng và phương pháp:
Nghiên cứu tiến cứu, mô tả, cắt ngang trên 50 bệnh nhân (BN) VTC do tăng TG máu tại Khoa Hồi sức Cấp cứu, Bệnh viện Quân y 175. Đánh giá mức độ nặng của VTC theo thang điểm Ranson và APACHE II. Kết quả: BN nam chiếm 88%, tuổi trung bình 39,90 ± 7,26, có tiền sử rối loạn lipid máu (46%) và tiền sử bị VTC (34,0%). 50,0% BN thừa cân, béo phì với 100% đau bụng cấp trên rốn, 92% bị trướng bụng. Hoạt độ amylase và lipase máu không tăng đến ngưỡng chẩn đoán (lần lượt ở 28,0% và 6,0% BN) và 92% thuộc phân loại Balthazar D/E với tỷ lệ hoại tử tụy 24%. VTC do tăng TG chủ yếu thể nhẹ, điểm APACHE II, Ranson trung bình lần lượt là 5,72 ± 2,37, 1,42 ± 0,94 và không liên quan với nồng độ TG máu. Kết luận: Không có sự khác biệt về triệu chứng của VTC do tăng TG và đa phần bệnh ở mức độ nhẹ.

Tăng triglyceride (TG) máu cùng với tiền sử bị sỏi mật và lạm dụng rượu là những nguyên nhân chính gây VTC, trong đó nguyên nhân do tăng TG chiếm khoảng 10% [1]. Tuy nhiên, cơ chế bệnh sinh của nó hiện chưa rõ, nhiều giả thuyết được đưa ra nhưng mối liên quan giữa mức độ tăng TG với nguy cơ VTC đã được xác lập [2]. Bệnh cần được chẩn đoán sớm và tiến hành các biện pháp can thiệp giảm TG máu kịp thời, nếu không sẽ làm tăng nguy cơ mức độ bệnh nặng và biến chứng, từ đó gia tăng nguy cơ tử vong. Do vậy, khai thác kỹ tiền sử bệnh, nhận biết các dấu hiệu lâm sàng và chỉ định các xét nghiệm phù hợp là rất cần thiết để xác chẩn bệnh, trong đó TG tăng ≥ 11,2 mmol/L (tương đương 1.000 mg/dL) được xem là ngưỡng quan trọng để xác định chẩn đoán.