Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và nguyên nhân ở bệnh nhân thiếu máu thiết tại BV Bạch Mai năm 2014

Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và nguyên nhân ở bệnh nhân thiếu máu thiết tại BV Bạch Mai năm 2014/ Hoàng Thị Trâm Anh

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………… 1
Chương 1:
TỔNG QUAN TÀI LIỆU ……………………………………………………… 3
1.1. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU BỆNH TMTS: ……………………………………… 3
1.1.1. Trên thế giới: ……………………………………………………………………….. 3
1.1.2. Tại Việt Nam:………………………………………………………………………. 4
1.2. SINH LÝ PHÁT TRIỂN DÒNG HỒNG CẦU ………………………………. 5
1.2.1. Cấu trúc của hồng cầu:………………………………………………………….. 5
1.2.2. Đặc điểm sinh trưởng và biệt hóa của hồng cầu: ……………………. 10
1.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến đời sống hồng cầu: ……………………….. 12
1.3. CHUYỂN HÓA SẮT. ……………………………………………………………….. 13
1.3.1. Vai trò và phân bố sắt trong cơ thể. ………………………………………. 13
1.3.2. Hấp thu sắt…………………………………………………………………………. 14
1.3.3. Vận chuyển sắt. ………………………………………………………………….. 15
1.3.4. Dự trữ và chu trình chuyển hóa sắt hàng ngày ……………………….. 15
1.3.5. Nhu cầu sắt của cơ thể. ……………………………………………………….. 17
1.4. BỆNH THIẾU MÁU THIẾU SẮT……………………………………………… 18
1.4.1. Định nghĩa thiếu máu: …………………………………………………………. 18
1.4.2. Triệu chứng lâm sàng thiếu máu:………………………………………….. 18
1.4.3. Các xét nghiệm cần làm để chẩn đoán thiếu máu:…………………… 19
1.4.4. Phân loại thiếu máu:……………………………………………………………. 19
1.4.5. Cơ chế bệnh sinh thiếu máu thiếu sắt: …………………………………… 19
Chương 2:
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………… 25
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ……………………………………………………. 25
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: ……………………………………………… 26
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu:……………………………………………………………. 26
2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu. ……………………………………………………………. 26
2.2.3. Các thông số nghiên cứu: …………………………………………………….. 26
2.2.4. Thời điểm lấy mẫu nghiên cứu: ……………………………………………. 30
2.3. PHƯƠNG TIỆN VÀ VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU ………………………… 30
2.3.1. Mẫu bệnh phẩm xét nghiệm:………………………………………………… 30
2.3.2. Thiết bị và dụng cụ……………………………………………………………… 30
2.4. CÁC KỸ THUẬT XÉT NGHIỆM VÀ TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ. 30
2.5. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU: …………………………………………… 31
2.6. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU: ………………………………………………………. 31
Chương 3:
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ………………………………………………….. 33
3.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA BỆNH NHÂN THIẾUMÁU THIẾU SẮT TRONG
NGHIÊN CỨU…………………………………………………………………………… 33
3.1.1. Phân bố độ tuổi của các bệnh nhân nghiên cứu. ……………………… 33
3.1.2. Đặc điểm phân bố về giới của các bệnh nhân nghiên cứu………… 34
3.1.3. Đặc điểm phân bố bệnh theo vùng sinh thái. ………………………….. 35
3.2. NHỮNG NGUYÊN NHÂN GÂY THIẾU MÁU THIẾU SẮT TRONG
NGHIÊN CỨU …………………………………………………………………………. 36
3.2.1 Tỷ lệ các nguyên nhân trong nhóm mất sắt theo giới. ………………. 36
3.2.2 Tỷ lệ các nguyên nhân trong nhóm kccđ và kht sắt theo giới…….. 36
3.2.3 Tỷ lệ các nguyên nhân trong nhóm phối hợp theo giới …………….. 37
3.3. MỘT SỐ BIỂU HIỆN LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VỚI
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH NHÂN TRONG NGHIÊN CỨU. … 38
3.3.1. Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân nghiên cứu với các nhóm bệnh .. 38
3.3.2. Đặc điểm chỉ số cận lâm sàng với các nhóm bệnh trong nghiên
cứu……………………………………………………………………………………. 40
3.3.3. Nguyên nhân gây bệnh theo giới ở các nhóm tuổi, số lượng máu
truyền, thời gian nằm viện của bệnh nhân nghiên cứu. ………………. 47
Chương 4:
BÀN LUẬN ………………………………………………………………………. 52
4.1. BÀN LUẬN ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN THIẾUMÁU THIẾU SẮT.. 52
4.1.1. Tuổi và giới. ………………………………………………………………………. 52
4.1.2. Vùng sinh thái. …………………………………………………………………… 52
4.2. BÀN LUẬN VỀ NGUYÊN NHÂN GÂY THIẾUMÁU THIẾU SẮT . 53
4.3. BÀN LUẬN VỀ ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VỚI
NGUYÊN NHÂN GÂY THIẾU MÁU THIẾU SẮT
57
4.3.1. Đặc điểm lâm sàng với các nhóm nguyên nhân gây bệnh………… 57
4.3.2. Đặc điểm cận lâm sàng với các nhóm nguyên nhân gây bệnh ….. 58
KẾT LUẬN ……………………………………………………………………………………… 65
KIẾN NGHỊ ……………………………………………………………………………………… 66
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Huyết sắc tố người trưởng thành ………………………………………… 8
Bảng 1.2. Phân bố sắt trong cơ thể ………………………………………………….. 13
Bảng 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hấp thu sắt trong cơ thể. ………… 14
Bảng 2.1: Các chỉ số hồng cầu ở máu ngoại vi bình thường ……………….. 28
Bảng 2.2. Gía trị sắt huyết thanh bình thường …………………………………… 29
Bảng 2.3. Gía trị Ferritin huyết thanh bình thường…………………………….. 29
Bảng 2.4. Gía trị Transferrin bình thường ………………………………………… 29
Bảng 2.5. Các chỉ số sinh hóa khác………………………………………………….. 29
Bảng 2.6. Phân loại mức độ thiếu máu ……………………………………………. 31
Bảng 3.1. Tỷ lệ phân bố tuổi ở từng nhóm bệnh………………………………… 33
Bảng 3.2. Tỷ lệ phân bố về giới ở từng nhóm bệnh……………………………. 34
Bảng 3.3. Phân bố bệnh theo vùng sinh thái của bệnh nhân nghiên cứu.. 35
Bảng 3.4: Tỷ lệ các nguyên nhân trong nhóm mất sắt theo giới………….. 36
Bảng 3.5: Tỷ lệ các nguyên nhân trong nhóm kccđ và kht sắt theo giới .. 36
Bảng 3.6: Tỷ lệ các nguyên nhân trong nhóm phối hợp theo giới………… 37
Bảng 3.7. Các triệu chứng cơ năng thường gặp…………………………………. 38
Bảng 3.8. Các triệu chứng thực thể gặp trong nhóm nghiên cứu ………… 39
Bảng 3.9. Vị trí chảy máu của bệnh nhân trong nghiên cứu………………… 39
Bảng 3.10. Số lượng HC và nồng độ Hb trung bình ở các nhóm bệnh …… 40
Bảng 3.11. Mức độ thiếu máu của bệnh nhân trong nghiên cứu theo giới . 40
Bảng 3.12. Mức độ thiếu máu của bệnh nhân trong nhóm nghiên cứu …… 41
Bảng 3.13. Phân bố tỷ lệ % các mức độ thể tích hồng cầu ở các nhóm bệnh….. 41
Bảng 3.14. Phân bố tỷ lệ các mức độ MCH ở các nhóm bệnh ………………. 42
Bảng 3.15. Phân bố tỷ lệ các mức độ MCHC ở các nhóm bệnh…………….. 42
Bảng 3.16. Giá trị trung bình RDW ở các nhóm bệnh nghiên cứu…………. 43
Bảng 3.17. Giá trị trung bình HCL ở các nhóm bệnh nghiên cứu. …………. 43
Bảng 3.18. Phân bố tỷ lệ % các mức độ HCL ở các nhóm bệnh ……………. 44
Bảng 3.19: Phân bố tỷ lệ % theo các mức độ nồng độ sắt huyết thanh …… 44
Bảng 3.20: Phân bố tỷ lệ % theo các mức độ nồng độ Ferritin ……………… 45
Bảng 3.21: Phân bố tỷ lệ theo các mức độ nồng độ Transferrin…………….. 45
Bảng 3.22: Giá trị trung bình một số chỉ số sinh hóa ở bệnh nhân nghiên cứu… 46
Bảng 3.23: Số lượng trung bình máu cần truyền ở các nhóm bệnh………… 50
Bảng 3.24: Thời gian nằm viện trung bình của bệnh nhân nghiên cứu …… 50
Bảng 3.25: Hiệu quả điều trị bằng truyền máu và sử dụng sắt đường uống51