Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh học và nguyên nhân nhồi máu động mạch não giữa

Luận văn Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh học và nguyên nhân nhồi máu động mạch não giữa.Tai biến mạch não (TBMN) đã, đang và sẽ là một vấn đề thời sự, cấp thiết của y học hiện đại vì số người mắc rất lớn, chi phí điều trị, chăm sóc hết sức tốn kém, chất lượng cuộc sống của người bệnh giảm sút nhiều.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG) TBMN đứng hàng đầu về tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ gây tàn phế, là nguyên nhân thứ ba gây tử vong sau bệnh tim mạch và ung thư [6], [11].
Ở các nước công nghiệp phát triển tỷ lệ tử vong do TBMN chiếm từ 10% đến 12% số tử vong nói chung [6].

Ở Hoa Kỳ mỗi năm có khoảng 130.000 người tử vong do TBMN, số người mới mắc hàng năm là 700.000 đến 750.000 người, tổng chi phí cho phục vụ y tế và xã hội đối với TBMN là 51 tỷ đô la Mỹ, là gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội (2001). Tại Pháp tỷ lệ TBMN mới mắc hàng năm là 90/100.000 dân [11].
TBMN được chia làm hai thể chính là nhồi máu não và chảy máu não, trong đó nhồi máu não chiếm khoảng 85% [4], [6].
Nhồi máu não hay còn gọi là thiếu máu não cục bộ xảy ra khi một mạch máu bị hẹp hoặc tắc, nhu mô não được tưới bởi động mạch đó không được nuôi dưỡng sẽ bị hoại tử. Vị trí ổ nhồi máu não thường trùng với khu vực tưới máu cuả động mạch [6], [11], [59].
Động mạch não giữa là nhánh tận lớn của động mạch cảnh trong, diện cấp máu cho não của động mạch này rất lớn. Những vùng được cấp máu này có nhiều chức năng quan trọng như vận động cảm giác và các chức năng cao cấp của vỏ não [4].
Theo nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng như trong nước nhồi máu động mạch não giữa chiếm tỷ lệ cao nhất trong các thể lâm sàng tai biến mạch máu não [18], [34], [57].
Theo hệ thống phân loại TOAST (Trial of ORG 10172 in Acute Stroke Treatment) năm 1993, nhồi máu não được chia thành năm nhóm: nhồi máu não do tổn thương xơ vữa mạch máu lớn của não, nhồi máu não do bệnh tim gây huyết khối, nhồi máu não do tổn thương động mạch nhỏ (nhồi máu ổ khuyết), nhồi máu não do nguyên nhân hiếm gặp và nhồi máu não do nguyên nhân chưa xác định. Trong đó, nhồi máu não do xơ vữa mạch là nguyên nhân thường gặp nhất [40]. Ngày nay việc áp dụng ngày càng rộng rãi những phương pháp thăm dò mạch máu không can thiệp như siêu âm Doppler mạch máu trong và ngoài sọ, chụp cắt lớp vi tính mạch máu nhiều dãy đầu dò, chụp cộng hưởng từ mạch với độ nhạy, độ an toàn cao, cho phép chẩn đoán khá chính xác những tổn thương mạch máu não, góp phần rất lớn trong việc chẩn đoán nguyên nhân nhồi máu não nói chung cũng như nhồi máu não động mạch não giữa.
Ở Việt Nam, đã có nhiều công trình nghiên cứu về nhồi máu động mạch não giữa ở nhiều khía cạnh lâm sàng, cận lâm sàng cũng như điều trị [9], [14], [28]. Tuy nhiên số công trình đi sâu vào nghiên cứu nguyên nhân nhồi máu não động mạch não giữa còn hạn chế.
Xuất phát từ lý do trên chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh học và nguyên nhân nhồi máu động mạch não giữa” với hai mục tiêu sau:
1. Mô tả đặc điểm lâm sàng và hình ảnh học nhồi máu động mạch não giữa.
2. Nhận xét nguyên nhân nhồi máu động mạch não giữa