Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng Rối loạn giấc ngủ trong các rối loạn liên quan với stress

Luận văn Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng Rối loạn giấc ngủ trong các rối loạn liên quan với stress.Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi chúng ta luôn đối mặt với nhiều trở ngại và buộc cơ thể phải tự “dàn xếp” lấy để tồn tại và phát triển. Những tác nhân công kích và phản ứng của cơ thể trước tác nhân đó được gọi là stress. Stress đặt chủ thể vào một mô hình dàn xếp với môi trường xung quanh. Stress bình thường khi chủ thể tự dàn xếp được tạo ra sự cân bằng mới. Khi stress tràn ngập vượt quá khả năng dàn xếp của chủ thể gọi là stress bệnh lý. Lúc này sẽ gây ra các rối loạn về tâm thần, cơ thể và tập tính. Các rối loạn đó, từ nhiều thập kỷ nay đã được nghiên cứu và được biệt định trong phân loại bệnh quốc tế lần thứ 10 năm 1992 là “Các rối loạn liên quan stress (RLLQS)”

Các RLLQS có nhiều thể bệnh như các rối loạn lo âu (RLLA), rối loạn ám ảnh nghi thức (RLAANT), phản ứng với stress trầm trọng và các rối loạn thích ứng, rối loạn phân ly (RLPL), rối loạn dạng cơ thể (RLDCT), các rối loạn tâm căn[9]… các rối loạn này khá phổ biến. Theo một nghiên cứu được tiến hành ở Mỹ, 1/4 dân số đã đáp ứng với tiêu chuẩn chẩn đoán của ít nhất một RLLA, tỷ lệ trong 12 tháng của rối loạn này là 17,7% và tỷ lệ mắc cả đời ở nữ nhiều hơn nam (30,5% và 19,2%)[24]. Lo âu là triệu chứng cốt lõi của các rối loạn căn nguyên tâm lý, là rối loạn gặp ở 15 – 20% số bệnh nhân đến khám tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu[15],[47]. Rối loạn lo âu làm người bệnh giảm sút đáng kể khả năng lao động, học tập, ảnh hưởng tới cuộc sống của bệnh nhân, gia đình và xã hội. Rối loạn dạng cơ thể ít gặp hơn, tỷ lệ cả cuộc đời trong dân số ước tính khoảng 0,1 – 0,2 % mặc dù một số nhóm nghiên cứu tin rằng con số thực sự có thể gần bằng 0,5%. Số lượng phụ nữ bị RLDCT nhiều hơn nam giới 5 – 20 lần. Do vậy, nếu chỉ tính riêng nữ giới thì tỷ lệ RLDCT gặp trong cả cuộc đời là 1 – 2 %[25].
Rối loạn giấc ngủ (RLGN), là một triệu chứng rất hay gặp trong các rối loạn tâm thần nội sinh, rối loạn tâm thần thực thể, rối loạn tâm thần liên quan đến sử dụng chất… và đặc biệt thường gặp trong các RLLQS[3],[47]. Các nghiên cứu cho thấy có tới 97.4% bệnh nhân RLLA, 70% bệnh nhân rối loạn stress sau sang chấn (RLSSSC) bị RLGN và đặc trưng bởi tăng thức giấc và lo lắng[47],[55].
Mặt khác, khi mất ngủ kéo dài có thể dẫn tới suy nhược nặng, và nguy cơ tử vong có thể xảy ra. Mất ngủ mạn tính làm giảm chất lượng cuộc sống, người bệnh mệt mỏi, giảm tập trung chú ý, giảm trí nhớ. ảnh hưởng đến chất lượng công việc hàng ngày. RLGN kéo dài nếu không được điều trị sẽ là nhân tố làm khởi phát RLLA, trầm cảm và các bệnh lý khác[3].
RLGN là một trong những triệu chứng quan trọng trong các RLLQS, nhưng cho đến nay ở nước ta chưa có công trình nào nghiên cứu một cách đầy đủ và hệ thống. Để làm sáng tỏ hơn RLGN trong các RLLQS chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng RLGN trong các rối loạn liên quan với stress” với mục tiêu:
Mô tả đặc điểm lâm sàng của RLGN trong các rối loạn liên quan với stress. 
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ    1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU    3
1.1.    STRESS VÀ CÁC RỐI LOẠN LIÊN QUAN ĐẾN STRESS    3
1.1.1.    Khái niệm về stress    3
1.1.2.    Các giai đoạn của phản ứng stress    5
1.1.3.    Sinh lý học của stress    6
1.1.4.    Các rối loạn liên quan đến    stress    8
1.2. RỐI LOẠN GIẤC NGỦ    12
1.2.1.    Giấc ngủ bình thường    12
1.2.2.    Rối loạn giấc ngủ[12],[26]    18
1.2.3.    Đặc điểm lâm sàng RLGN trong các RLLQS    20
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    25
2.1.    ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU    25
2.2.    ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU    25
2.2.1.    Cỡ mẫu    25
2.2.2.    Cách chọn mẫu    25
2.2.3.    Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân    25
2.2.4.    Tiêu chuẩn loại trừ    27
2.3.    PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    27
2.3.1.    Thiết kế nghiên cứu    27
2.3.2.    Các biến số, chỉ số nghiên cứu    27
2.3.3.    Công cụ thu thập thông tin    29
2.3.4.    Kỹ thuật thu thập thông tin    30
2.4.    XỬ LÝ SỐ LIỆU    30
2.5.    THỜI GIAN NGHIÊN CỨU    30
2.6.    KHÍA CẠNH ĐẠO ĐỨC CỦA ĐỀ TÀI    30
CHƯƠNG 3 : KẾT QUẢ    32
3.1.    ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU    32
3.1.1.    Phân bố tuổi và giới trong mẫu nghiên cứu    32
3.1.2.    Nghề nghiệp    34
3.1.3.    Trình độ học vấn    35
3.1.4.    Hoàn cảnh gia đình    35
3.1.5.    Tác nhân stress trong nhóm nghiên cứu    36
3.1.6.    Các thể bệnh của RLLQS    37
3.1.7.    Thời gian mắc bệnh trước vào viện    38
3.1.8.    Điều trị trước vào viện    39
3.2.    ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG RLGN TRONG CÁC RLLQS    40
3.2.1.    Tỷ lệ RLGN trong các RLLQS    40
3.2.2.    Loại RLGN    40
3.2.4.    Đặc điểm RLGN qua các giai đoạn ngủ    41
3.2.5.    RLGN đánh giá qua thang điểm PSQI    46
3.2.6.    Đặc điểm điện não đồ lúc thức của bệnh nhân RLLQS    47
3.2.7.    Kết quả điều trị các RLLQS    48
CHƯƠNG 4 :BÀN LUẬN    50
4.1.    MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU…. 50
4.1.1.    Phân bố tuổi và giới trong mẫu nghiên cứu    50
4.1.2.    Nghề nghiệp    52
4.1.3.    Trình độ học vấn    53
4.1.4.    Hoàn cảnh gia đình    54
4.1.5.    Tác nhân stress trong nhóm nghiên cứu    54
4.1.6.    Loại RLLQS trong mẫu nghiên cứu    57
4.1.7.    Thời gian mắc bệnh    58
4.1.8.    Điều trị trước vào viện    59
4.2.    ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA RLGN    60