NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN BỆNH TÂM THẦN PHÂN LIỆT THỂ PARANOID
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN BỆNH TÂM THẦN PHÂN LIỆT THỂ PARANOID TAỊ BỆNH VIỆN TÂM THẦN HUẾ
Tôn Thất Hưng*, Ngô Đình Thư*, Nguyễn Ngọc Thượt*, Hoàng Thị Anh Đào*, Châu Văn Hậu*, Nguyễn Đăng Nguyên*, Nguyễn Khoa Thanh Sơn*, Nguyễn Thị Thanh Nở**
* Bệnh viện Tâm thần Huế, ** Sở Y tế Thừa Thiên- Huế
1.ĐẶT VẤN ĐỀ
Bệnh tâm thần phân liệt (TTPL) là một bệnh tâm thần nặng, tiến triển mãn tính và hay tái phát, gặp ở mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới và tỷ lệ mắc khác nhau. Theo WHO, tâm thần phân liệt chiếm tỷ lệ từ 0,6- 1,5% dân số. Ở Việt Nam, theo điều tra tại 8 vùng sinh thái khác nhau, tâm thần phân liệt chiếm 0,47% dân số. Một số nghiên cứu tại các địa phương cho thấy, tại Hà Tây, có 0,62% dân số; tại Đà Nẵng, có 0,65 % dân số mắc bệnh tâm thần phân liệt. Điều tra tại phường Xuân Phú- TP Huế (2007), chúng tôi thấy, tỷ lệ mắc tâm thần phân liệt là 0,32%.
Trong các thể của bệnh tâm thần phân liệt, tâm thần phân liệt thể paranoid là phổ biến nhất, chiếm khoảng từ 40- 80,6% tổng số bệnh nhân tâm thần phân liệt. Thể bệnh này đặc trưng bởi các hoang tưởng và ảo giác chiếm ưu thế trong bệnh cảnh lâm sàng. Hoang tưởng trong tâm thần phân liệt thể paranoid thường gặp là hoang tưởng bị theo dõi, bị chi phối, bị hại…, còn ảo giác thính giác hay gặp trong thể bệnh này là ảo thanh bình phẩm, ảo thanh ra lệnh, tiếng người trò chuyện với bệnh nhân hoặc nói chuyện về một người thứ ba nào đó. Rối loạn cảm xúc, ngôn ngữ và các triệu chứng khác là thứ yếu, không nổi bật.
Nguyên nhân của bệnh tâm thần phân liệt chưa được biết rõ, tuy nhiên, có một số yếu tố ảnh hưởng và thúc đẩy sự phát triển của bệnh như di truyền, môi trường, chấn thương tâm lý…Trong khi Bray (2001) nhấn mạnh vai trò của di truyền trong bệnh căn của TTPL, Harrion G. cho rằng, môi trường sống là yếu tố quan trọng nhất quyết định sự phát triển của bệnh thì Cooper (2001) lại quan niệm rằng, nguyên nhân của các rối loạn tâm thần vẫn do cả hai yếu tố: di truyền và môi trường, chúng tác động qua lại lẫn nhau gây nên.
Ở Việt Nam, có khá nhiều công trình nghiên cứu về bệnh tâm thần phân liệt thể paranoid tại một số bệnh viện. Trong khi đó, Thừa Thiên – Huế chưa có công trình nào nghiên cứu về bệnh tâm thần phân liệt thể paranoid; hơn nữa, nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và một số yếu tố liên quan đến bệnh tâm thần phân liệt thể paranoid có ý nghĩa quan trọng trong việc phát hiện sớm, góp phần điều trị có hiệu quả, tiên lượng bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống cho những bệnh nhân mắc bệnh này. Nhận thấy đây là một trong những vấn đề cấp thiết của ngành tâm thần tỉnh nhà, chúng tôi tiến hành đề tài trên nhằm các mục tiêu sau:
1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng của bệnh tâm thần phân liệt thể paranoid điều trị nội trú tại Bệnh viện Tâm thần Huế.
2. Xác định một số yếu tố liên quan đến bệnh tâm thần phân liệt thể paranoid.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất