Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng vàcận lâm sàng chính của bệnh sán dây trưởng thành gây bệnh trên người

Nghiên cứu trên 110 bệnh nhân mắc bệnh sán dây tr-ởng thành từ 21 tỉnh thành đến điều trị tại Viện sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung -ơng. Trong đó gồm 82 bệnh nhân nam (74,55%), 98 bệnh nhân ng-ời lớn (89,09%). Đặc điểm lâm sàng chủ yếu gồm rối loạn tiêu hoá 83 bệnh nhân (75,45%), đau bụng 77 bệnh nhân (70%), đốt sán bò ra ngoài hậu môn 76 bệnh nhân (69,09%), suy nh-ợc cơ thể 54 bệnh nhân (49,09%), buồn nôn/nôn 33 bệnh nhân (30%), mất ngủ/ lo âu 30 bệnh nhân (27,27%), suy nh-ợc thần kinh 12 bệnh nhân (10,91%). Biểu hiện cận lâm sàng chủ yếu gồm có trứng sán/đốt sán trong phân 34 bệnh nhân (30,91%) và soi kiểm tra đốt sán 76 bệnh nhân (69,09%).
Thành phần loài sán dây đ-ợc xác định bằng hình thái họcvà thẩm định bằng sinh học phân tử bao gồm 34 mẫu sán dây T. solium (30,91%), 37mẫu sán dây T. saginata (33,64%) và 39 mẫu sán dây T. asiatica (35,45%).

Bệnh sán dây tr-ởng thành gây bệnh trên ng-ời làm ảnh h-ởng lớn đến sức khoẻ ng-ời bệnh. Nguyên nhân do một trong ba loài sán dây gây nên là: Taenia solium (T. solium); Taenia saginata (T. saginata) và Taenia asiatica (T. asiatica)[8,9]. Ng-ời bị mắc bệnh sán dây tr-ởng thành là do ăn phải thịt trâu, thịt bò, thịt lợn, phủ tạng lợn có ấu trùng sán dây ch-a đ-ợc nấu chín[2]. Bệnh lây nhiễm từ ng-ời mắc bệnh sán dây tr-ởng thành sang các loài động vật nh-: lợn, trâu, bò và từ các loài động vật bị bệnh này lây nhiễm sang ng-ời qua con đ-ờng ăn uống. Ba loài sán dây: T. solium; T. saginatavà
T. asiaticađều sống ký sinh ở ruột ng-ời[6,10]. Chúng có thể sống tới vài chục năm trong vật chủ. Điều kiện sống thiếu vệ sinh, nhiều phong tục, tập quán lạc hậu, ngành chăn nuôi nhỏ lẻ, lợn, trâu, bò thả rong không quản lý tốt việc giết, mổ các loài động vật này và l-u hành các loại thịt này trên thị tr-ờng, đặc biệt là các loại thịt đã nhiễm ấu trùng sán dây[5]. Đây là những điều kiện rất thuận lợi cho bệnh sán dây l-u hành và phát triển. Tại Viện Sốt rét – Ký sinh trùng và Côn trùng Trung -ơng mỗi năm có hàng trăm bệnh nhân mắc bệnh sán dây và các bệnh ký sinh trùng khác đến khám và điều trị[2]. Qua thăm khám trên lâm sàng đa số bệnh nhân có biểu hiện đau bụng âm ỉ, rối loạn tiêu hoá, mất ngủ, lo âu, suy nh-ợc cơ thể, suy nh-ợc thần kinh, một số bệnh nhân có đốt sán bò ra hậu môn. Một số dấu hiệu cận lâm sàng nh-xét nghiệm phân có trứng sán, đốt sán lẫn trong phân. Soi đốt sán d-ới kính hiển vi để xác định sán. Tuy vậy, tiêu chuẩn chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh sán dây vẫn ch-a đ-ợc nghiên cứu đầy đủ. Do vậy, muốn chẩn đoán sớm,nhanh, kịp thời, đúng bệnh sán dây tr-ởng thành gây bệnh trên ng-ời, chúng ta cần nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng chính của bệnh sán dây tr-ởng thành nhằm mục tiêu:
– Xác định đặc điểm lâm sàng chính của bệnh sán dây trên ng-ời.
– Xác định đặc điểm cận lâm sàng chính của bệnh.
– Xác định thành phần loài sán dây trên nhóm bệnh nhân nghiên cứu