NGHIÊN CỨU DIỄN BIẾN LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG BỆNH NHÂN LAO PHỔI MỚI AFB (+) TRONG GIAI ĐOẠN TẤN CÔNG THEO CHIẾN LƯỢC DOTS
NGHIÊN CỨU DIỄN BIẾN LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG BỆNH NHÂN LAO PHỔI MỚI AFB (+) TRONG GIAI ĐOẠN TẤN CÔNG THEO CHIẾN LƯỢC DOTS
Lê Trọng Chiểu, Hoàng Đức Tịnh, Hà Văn Tuần, Trần Thị Thu Phi, Hoàng Công Truyện, Nguyễn Văn Hoàng, Nguyễn Thị Thanh Lệ và Cs.
Trung tâm Y tế huyện Phong Điền tỉnh Thừa thiên Huế
TÓM TẮT
Ho và gầy ốm là 2 triệu chứng cơ bản của 62 bệnh nhân lao phổi mới AFB (+) điều trị nội trú tại khoa Lao bệnh viện Phong Điền. Mức độ AFB (1+): 54,8%; AFB (3+): 30,6%; tổn thương thâm nhiễm: 58,1%; tổn thương độ I: 61,3%. Mức độ AFB dương tính không có liên quan với độ tổn thương và đặc điểm tổn thương trên phim Xquang ngực chuẩn.
Sau giai đoạn tấn công dấu hiệu sốt giảm 100%, dấu hiệu ho giảm 95,1% và triệu chứng ran phổi giảm 87,1%. Tổn thương cơ bản thay đổi tốt chiếm 51,6%, thay đổi ít 38,7% và không thay đổi 9,6%. AFB âm tính là 93,6%, tăng cân là một trong biểu hiện bệnh đáp ứng điều trị.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Lao phổi là bệnh truyền nhiễm, lây qua đường không khí, chủ yếu lây theo đường hô hấp, có thể điều trị khỏi, không để lại di chứng nếu phát hiện sớm, điều trị đúng và có kiểm soát [1].
Theo báo cáo của WHO [2], trong năm 2010, ước tính tình hình dịch tễ bệnh lao trên thế giới có 1/3 dân số thế giới đã nhiễm lao; 8,8 triệu người bệnh lao mới trong năm. Tại Việt Nam, tỷ lệ lao hiện mắc các thể 334/100.000dân; trong đó lao phổi AFB dương tính mới là 77/100.000 dân và tử vong do lao 34/100.000 dân.
Lao phổi mới là một vấn đề cần được quan tâm, số lượng bệnh nhân lao phổi mới được phát hiện hằng năm chiếm tỷ lệ không nhỏ. Do vậy chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu diễn biến lâm sàng, cận lâm sàng bệnh nhân lao phổi mới AFB (+) trong giai đoạn điều trị tấn công theo chiến lược DOTS” tại bệnh viện Phong Điền với các mục tiêu sau:
1. Biểu hiện triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân lao phổi mới AFB(+) mới vào viện.
2 .Tìm hiểu diễn biến và mối liên quan giữa triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng trong giai đoạn tấn công theo chiến lược DOTS.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu: bệnh nhân lao phổi mới AFB(+), tuổi từ 16 trở lên được điều trị nội trú tại bệnh viện Phong Điền từ tháng 9 năm 2010 đến hết tháng 8 năm 2012.
2. Tiêu chuẩn lựa chọn: Tiêu chuẩn chẩn đoán lao phổi mới AFB(+): Theo hướng dẫn của Chương trình chống Lao Quốc gia năm 2009 [1], có AFB(+ ) trong đờm được phát hiện lần đầu, chưa được điều trị thuốc lao hoặc đã điều trị thuốc lao nhưng thời gian chưa quá 1 tháng.
Mỗi bệnh nhân thu nhận nghiên cứu phải có các tiêu chuẩn sau:
Có ít nhất 1 tiêu bản đờm AFB(+) bằng phương pháp soi trực tiếp.
Có kèm theo tổn thương nghi ngờ lao trên phim X quang lồng ngực chuẩn.
3. Tiêu chuẩn loại trừ: Bệnh nhân dưới 16 tuổi, không đồng ý tham gia nghiên cứu, có các bệnh lý mãn tính và phụ nữ có thai.
4. Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, cắt ngang, mô tả.
5. Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu lâm sàng.
Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu: tuổi, giới, trình độ văn hoá, nghề nghiệp và tình trạng kinh tế.
Nghiên cứu triệu chứng lâm sàng khi vào viện.
Nghiên cứu cận lâm sàng khi vào viện: Xét nghiệm đờm; phim phổi chuẩn được phân loại theo: Vị trí tổn thương, phân loại tổn thương, phân loại mức độ tổn thương theo Hội lồng ngực Hoa Kỳ. Đánh giá tiến triển trên phim phổi chuẩn: không thay đổi, thay đổi tốt, thay đổi ít.
6. Xử lý và phân tích số liệu:
– Xử lý số liệu bằng chương trình EPI-INFO 6.04 .
– Phân tích số liệu bằng phương pháp thống kê y học sử dụng kiểm định 2 , T – test
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất