Nghiên cứu điều trị loét tá tràng IIP (+) bàng hai công thức LAM và RAM có tính đến ảnh hường cùa nghiện thuốc lá

Bệnh loét dạ dày – tá tràng là bệnh khá phổ hiến ờ các nước trên thế giới và ớ Việi Nam. Hiện nay trên thế giới tỷ lệ bệnh nói chung chiếm khoảng từ 6 – 9% dân số [29, 44. 83Ị. ớ Việl Nam theo ước lính có khoânu tù 5 – 7’v dán sô’ có iriộu chứng của loéi dạ dày – tá iràng 157. 5X|.

Việc tìm hiếu nguyên nhân gây hệnh. lìm ra mội phương pháp chừa bệnh, phác đồ diều Irị có hiệu quả đà và đanu được các nhà khoa học. các ihầy thuốc quan lâm nghiên cứu lừ nhiều năm nav. Trước đáy việc đánh tiiii cân nguyên gây bệnh còn cỏ nhiều ý kiến, lừ nám 1910 KarkSelnvarl/ cho rẳng “không ró acid lliì không có loci ” do vậy việc điều trị chú yêu là ilìum các ihuốc đổ irung hoà acid, kếl quà điều irị dạt thấp và có nhiều biến chứng nguy hiếm xáy ra doi với bệnh nhân: như ihủiìi» dạ dày. xuấl liuycl liên lum. họp môn vị dẫn lới lình Uịing bệnh nhân phái phần Ihuậl.

Từ năm 1983 Marshall và VVarren dâ lìm ra vi khuân Helicobacter Pylori (ỉ IP) với nhừng bann chứng thuyết phục về vai trò uâv loét dạ dàv – lá nàng của vi khuẩn HP. cùng lừ dó việc diều trị ỉoót dạ dày – lá Iriinu đà chuyến sang mộl giai đoạn mới.

Việc điểu trị loél dạ dày – tá tràng hiện nay đà có nhiểu tiên IV), nhiêu thuốc mới, phác đồ diều trị mới ra đời. dế giai quyết lìrnu kháu theo cơ chế bệnh sinh như các ihuỏe háo vò niêm mạc da dày – lá Iràiìu. các llìUỏc diệt IIP. các lliuốc ức chế uiám bài tiết dịch vị. Hiện nay tronu các thuốc làm giám bài lici acid của dịch vị có các nhỏm thuốc ức chỏ* I u Histamin và ihuốc ức chí bơm

• • _ prolon. ớ Việi Nam hiện nay đà có mội số dề lài nghiên cứu đánh uiá so sánh kếi quá đi cu trị uiữa 2 nhóm ihuốe này. nhưng chưa lliấy nüllicii cứu nào so sánlì kêl quà điều trị ui lìa hai phác dồ LAM và RAM.

Có nhiéu nghiên cứu đà đưa ra các yếu lô’ nguy cơ gây loét dạ dày – lá tràng, có nlnìnu yếu lò njiuv co’ đã dược klìẳnụ định, có nhCrnu VCU lô neuv cơ Ja nu tiếp lục dược nghiên cứu. nhưim ớ Việt Nam chưa có đề lài Nghiên cứu  

các yếu lố nuuy cơ oâv loói dạ dày – tá irànụ như llmốc lá. rượu. ihuòV khánii viêm khỏng stcroid, cà phê…

Để góp phẩn tìm ra mộl phương pháp điểu Irị có hiệu quá cao đối với người bệnh ớ Việt Nam và đổng thòi cũng đánh ui á lìgliiộn thuốc lá có ánh hưởng tới kếl quá điều irị loói lá tràng như ihè nào? Chúng lõi dà lien lìànlì dề tài ” Nghiên cứu điều trị loét tá tràng IIP (+) bàng hai công thức LAM và RAM có tính đến ảnh hường cùa nghiện thuốc lá “

Đè tài nghiên cứu này nhàm mục tiêu sau:

1. Đánh giá kêì quá dicu trị đối với Iriộu chứng clau. liền SCO ố locl và diệt HP sau I lliáng. sau I năm ỏ bệnh nhân loói lá iràng dược diều trị bàniì 2 phác dổ LAM và RAM.

2. Đánh giá kết quá điều trị (lối với triệu chứng đau. liền SCO ố loól. diệt HPsau I lỉiáng. sau I nãm ớ hệnlì nhãn loci lá irànu nhóm imhiộn ihuòc lá và ỉdiỏng nghiện thuốc lá được điều trị hằng 2 phác đồ LAM và RAM.

MỤC LỤC

Trang

ĐẬT VẤN t)Ề 1

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN 3

1.1. Đặc diểm vé giãi phẫu và sinh lý của dạ dày tá Iràng 3

1.1.1. Đặc điểm về giái phẫu và sinh lý của tá tràng 3

1.1.2. Đạc điểm về giải phãu và sinh lý của dạ dày 3

1.2. Cấu trúc mò học và tể bào học lá tràng, dạ dày liên quan tói tiết 4

dịch

1.2.1. Cấu irúc mô học và lố bào học lá tràng 4

1.2.2. Cấu trúc mồ học và tế bào học dạ dày liên quan tới tiết 5

dịch vị

1.3. Sự (iiéu hoà tiết clich dạ dày 10

• • • *

1.3.1. Điều hoà tiết acid 10

1.3.2. Tiết pepsinogen 13

1.4. Cơ chế bệnli sinh 13

1.4.1. Sự tấn công của acid và pepsin 14

1.4.2. Các yếu tố hảo vệ niêm mạc 15

1.5. Vai trò cùa vi khuẩn HP 19

1.5.1. Nhừng phát hiện đầu tiên 19

1.5.2. Sự thích ứng của 1 IP 20

1.5.3. I IP và tiết dịch vị 21

1.5.4. HP và rới loạn vận động 21

1.5.5.1 IP và khả năng sinh bệnh 22

1.5.6. Bệnh lý dạ dày tá tràng liên quan đến HP 23

1.5.7. Các phương pháp xác định vi khuẩn HP 24

1.6. Các yếu lô nguy co trong bệnh loét dạ dày tá tràng 26

1.6.1. Quan niệm về nguyên nhân và yếu tỏ’ nguy cơ 26

1.6.2. Các yếu tố nguy cơ 27

1.6.3. Các you lố có xu hướng được công nhận là yếu tố nguy CƯ 33

1.7. Đicu trị ỉoél dạ dày tá tràng 34

1.7.1. Các thuốc kháng acid 34

1.7.2. Các thuốc làm giâm bài tiết IICI và pepsin của dạ dày 34

1.7.3. Các thuốc háo vỌ niêm mạc dạ dày – lá tràng 38

1.7.4. Các thuốc diộl HP 38

1.7.5. Các thuốc y học cổ truvcn diều trị loét dạ dày – tá tràng 40

1.7.6. Các phương pháp điều trị hiện nay 40

CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHẤP NGHIÊN cúu 44

2.1. Đối tượng nghiên cứu 44

2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân vào nhỏm nghiên cứu 44

2.1.2. Các bệnh nhân không đưa vào nhóm nghiên cứu 44

2.2. Phác đồ diều trị 45

ề

2.2.1. Phác đồ LAM 45

2.2.2. Phác dổ RAM 45

2.3. Phưong pháp nghiên cứu 45

2.3.1. Thăm khám lâm sàng 46

2.3.2. Nội soi dạ dày và mỏ bệnh học 47

2.3.3. Nhận định kết quả 48

2.4. Máu nghicn cứu 50

2.4.1. Cỡ mầu 50

2.4.2. Cách lấy mẫu 51

2.5. Xử lý số liệu 51

CHƯƠNG III KẾT QUẢ NGHIÊN cứu 53

3.1. Một số (lạc điểm của các nhóm nghiên cứu 53

3.1.1. Đặc điểm của bộnlì nhân nghiên cứu 53

3.1.2. Triệu chứng về lâm sàng, nội soi, xét nghiỏm HP trước điều trị 61

3.2. Kết quả nghicn cứu sau 4 tuần điểu trị 64

3.2.1. Kết quà sau 4 luần điểu irị ở bệnh nhân loci tá tràng

dược điều irị theo 2 phác đổ LAM và RAM 64

3.2.2. Kết quả sau 4 luẩn điều trị đối vó‘i nhóm NT1. và không NTI. 74

3.2.3. Kết quả sau 4 tuần điểu trị ở nhóm bệnh nhãn NTL hút 81

lừ 10 – 20 điốu và nhóm hút > 20 điếu trong 1 ngày

3.2.4. Kết quả sau 4 tuần dicu Irị ở nhóm bệnh nhân NTL < 10 85

nâm và nhóm NTL > 10 nãm

3.2.5. Tác dụng phụ của thuốc 89

3.3. Kết quà (liéu trị sau I năm 90

3.3.1. Kết quả điểu Irị sau I năm đối với nhóm diều trị theo 90

phác đồ LAM và RAM

3.3.2. KỐI quâ sau 1 năm diều irị ớ người loct lá tràng có 94

nghiện và không nghiện thuốc lá

3.3.3. Kết quà sau 1 nảm điều trị ò ngưừi loét lá iràng nghiện 97

Ihuốc lá hút lừ 10 – 20 điếu và nhóm húl > 20 điếu/ ngày

3.3.4. Kết quả sau 1 năm điều trị ớ người loét tá tràng nhỏm 100

nghiện thuổc lá có thời gian nghiện < 10 nãm và nhỏm > 10 nãm

CHƯƠNG IV: BÀN LUẬN 104

c

4.1. Sự tương tác giữa 2 phác (ló nghicn cứu 105

4.1.1. Đãc điểm về giới 105

4.1.2. Đặc điổm VC luổi 106

4.1.3. Đặc điểm về Ihời gian mắc bệnh 106

4.1.4. ‘ĩhói quen vé uống rượu, sứ dụng thuốc lá và liền sử 106

dụng NSAỈD

• c

4.1.5. Nhận xét VC đặc điểm lâm sàng, ố loét của bệnh nhân nghiên 106

cứu

4.1.6. Tinh trạng nhiễm I IP 107

4.2. Bàn luận về kết quà sau 4 tuần điểu trị 107

4.2.1. Kốl quả cắt cơn đau vùng thượng vị 107

4.2.2. Tinh trạng liền SCO ổ loét qua nội soi sau 4 luần dieu irị 113

4.2.3. Kết quả diệl vi khuẩn sau 4 tuần điều Irị 117

4.3. Nhận xét VC kết quả (lieu trị sau 1 năm 120

4.3.1. bàn luận về triệu chứng đau thượng vị 120

4.3.2. Nhân XỔI liền SCO ổ loét sau 1 năm điều tri 122

• • •

4.3.3. Bàn luận về tỷ lệ tái plìát ổ loét sau 1 năm điều trị 125

4.3.4. Nhận xét về nhiễm HP sau 1 năm điều tri 127

4.4. So sánh kết quá giừa 2 phác đồ LAM và RAM 128

4.5. So sánh két quả điểu trị giửa 2 nhóm bệnh nhân NTL và 129

khóng NTL trong cùng một phác đỏ (lieu trị

4.6. Tác (lụng phụ của thuốc 131

KẾT LUẬN 133

1. Đánh giá kết quả dicu trị sau 1 tháng bàng 2 phác clổ LAM và 133

RAM

2. Đánh giá kết quả dicu trị sau 1 tháng hàng phác đồ diều trị 133

LAM và RAM ờ nhóm bệnh nhản NTL và không NTL

KIẾN NGHỊ 134

TÀI LỆU THAM KHÁO 135

DANH SÁCH BỆNH NHÂN 14X