Nghiên cứu điều trị nội nha và đánh giá kết quả đối chứng hệ thống hình thái ống tuỷ nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn

Điều trị tuỷ hay điều trị nôi nha là công việc thường xuyên của các bác si răng hàm mạt. Để điều trị tuỷ răng thành công các bác si răng hàm mạt phải tuân thủ tốt các kỹ năng sau: chuẩn bị ống tuỷ (làm sạch, tạo hình) và hàn kín hệ thống ống tuỷ. Chuẩn bị ống tuỷ đòi hỏi phải biết rõ về đạc điểm hình thái đa dạng của hệ thống ống tuỷ [54]. Phần lớn những sai sót trong điều trị tuỷ đều xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về hình thái ống tuỷ. Giải phẫu tuỷ răng tỏ ra phức tạp hơn các kiến thức cổ điển [10]. Các nhà lâm sàng nên nhân biết được cấu trúc giải phẫu và hình thái hệ thống ống tuỷ bình thường và không bình thường [4]. Vì vây kiến thức đầy đủ và kinh nghiệm chuyên môn về hình thái hệ thống tuỷ là yếu tố quyết định cho sự thành công trong điều trị nôi nha.

Có rất nhiều phương pháp khác nhau đã được sử dụng để nghiên cứu cấu trúc giải phẫu và hình thái hệ thống ống tuỷ răng như: chụp X quang răng (Benjamin và Dow son – 1974), cắt lát ngang chân răng ( Mauger – 1998), khử khoáng và làm trong răng (Al-Qudah – 2006).

ở Việt Nam đã có môt số nghiên cứu về cấu trúc giải phẫu và hình thái hệ thống ống tuỷ: Lê Hưng nghiên cứu hình thái hệ thống ống tuỷ răng số 4 và răng 6 [11], Tạ Tố Trâm nghiên cứu hình thái hệ thống ống tuỷ nhóm răng trước hàm trên[15]. Chưa có môt nghiên cứu nào ở Việt Nam về đạc điểm hình thái hệ thống ống tuỷ răng cửa hàm dưới vinh viễn.

Quan niệm trước đây cho rằng răng cửa hàm dưới vinh viễn có môt chân và môt ống tuỷ, nhưng nhiều nghiên cứu trên thế’ giới đã chỉ ra rằng răng cửa hàm dưới vĩnh viễn có từ 11,5 % – 41 % có hai ống tuỷ. Răng cửa hàm dưới vinh viễn của người Việt Nam có hai ống tuỷ hay không? nếu có hai ống tuỷ thì tỷ lệ là bao nhiêu và làm thế’ nào để phát hiện được ống tuỷ thứ hai trên lâm sàng?

Theo Kabak, Law, Madeira điều trị tuỷ nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn thường hay gặp thất bại [63] [71] [73]. Theo Nguyễn Mạnh Hà viêm quanh cuống mạn tính nguyên nhân do điều trị tuỷ chưa đạt yêu cầu hầu hết ở răng cửa hàm dưới [5]. Phải chăng do không tìm được ống tuỷ thứ hai.

Để giúp cho các bác sĩ răng hàm mặt nắm rõ hơn về cấu trúc và hình thái hê thống ống tuỷ và nâng cao chất lượng điều trị tuỷ nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn. Chúng tôi chọn đề tài: “Nghiên cứu điều trị nội nha và đánh giá kết quả đối chứng hệ thống hình thái ống tuỷ nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn ” với các mục tiêu sau:

1. Xác định cấu trúc giải phẫu và hình thái hệ thống ống tuỷ của nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn người Việt nam bằng phương pháp khử khoáng – cắt lát ngang.

2. Đánh giá kết quả điều trị tuỷ nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn sau một năm và phân tích các yếu tố liên quan đến các kết quả điều trị này.

3. Nhận xét hình thái hệ thống ống tuỷ những răng được điều trị tuỷ.

Mục lục

Đặt vấn đề 1

Chương 1. Tổng quan tài liêu 3

1.1. Một số đặc điểm chung về giải phẫu răng 3

1.2. Đặc điểm giải phẫu răng cửa hàm dưới vĩnh viễn: 5

1.3. Một số nghiên cứu về cấu trúc giải phẫu và hình thái hê thống ống tuỷ

răng cửa hàm dưới vĩnh viễn 7

1.3.1 Các phương pháp nghiên cứu cấu trúc giải phẫu và hình thái hê

thống ống tuỷ nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn 7

1.3.2 Một số nghiên cứu về cấu trúc giải phẫu và hình thái hê thống ống

tuỷ nhóm RCHDVV 11

1.3.3 Phân loại hình thái hê thống ống tuỷ 13

1.4. Những nguyên nhân gây bênh lý tuỷ ở răng cửa hàm dưới vĩnh viễn.. 15

1.4.1 Do vi khuẩn 15

1.4.2 Do chấn thương mạn tính 16

1.4.3 Do nguyên nhân cơ học 17

1.4.4 Do nguyên nhân hoá học 18

1.5. Phân loại bênh lý tuỷ 18

1.5.1 Phân loại bênh lý tuỷ của Seltzer và Bender 18

1.5.2 Phân loại theo triệu chứng 19

1.5.3 Các biến chứng của bênh lý tuỷ 19

1.5.4 Các bênh lý tuỷ vùng cửa hàm dưới 19

1.6. Các phương pháp điều trị tuỷ 19

1.7. Các phương pháp chuẩn bị ống tuỷ 20

1.7.1. Vô trùng trong điều trị tuỷ 20

1.7.2. Làm sạch hê thống ống tuỷ 20

1.7.3. Tạo hình hê thống ống tuỷ 22

1.8. Các phương pháp hàn ống tuỷ 38

1.8.1 Vật liêu hàn tủy 38

1.8.2 Các kỹ thuật hàn tuỷ 39

1.9. Các yếu tố ảnh hưởng đến thành công điều trị tuỷ 41

Chương 2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 42

2.1. Đối tượng nghiên cứu 42

2.1.1. Nghiên cứu cấu trúc giải phẫu và hình thái hê thống ống tuỷ

nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn 42

2.1.2. Nghiên cứu lâm sàng 42

2.1.3. Cỡ mẫu nghiên cứu 45

2.1.4. Địa điểm tiến hành 45

2.1.5. Thời gian tiến hành 45

2.2. Phương pháp nghiên cứu 46

2.2.1. Nghiên cứu cấu trúc giải phẫu và hình thái hê thống ống tuỷ nhóm răng

cửa hàm dưới vĩnh viễn 46

2.2.2. Nghiên cứu lâm sàng 52

Chương 3. Kết quả nghiên cứu 64

3.1. Kết quả nghiên cứu cấu trúc giải phẫu và hình thái hê thống ống tuỷ

nhóm răng cửa hàm dưới vĩnh viễn 64

3.2. Kết quả nghiên cứu trên lâm sàng 79

3.2.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu 79

3.2.2. Kết quả điều trị sau một tuần 87

3.2.3. Kết quả điều trị chung sau một năm 89

3.3. Nhận xét hình thái ống tuỷ những răng được điều trị tuỷ 95

Chương 4. Bàn luận 98

4.1. Đặc điểm cấu trúc giải phẫu và hình thái hê thống ống tuỷ nhóm răng cửa

hàm dưới vĩnh viễn 98

4.2. Đánh giá kết quả điều trị và các yếu tố liên quan tới kết quả 103

4.2.1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu 106

4.2.2. Kết quả điều trị sau một tuần 107

4.2.3. Kết quả điều trị sau một năm 108

4.3. Nhận xét hình thái những răng được điều trị tuỷ 112

Kết luận 114

Nghiên cứu cấu trúc giải phẫu và hình thái hê thống ống tuỷ nhóm răng cửa hàm dưới: 114

Nghiên cứu trên lâm sàng 115

Nhận xét về hình thái ống tuỷ những răng được điều trị tuỷ 116

Danh mục các công trình nghiên cứu có liên quan đến luận án

đã công bố

Tài liêu tham khảo

Phụ lục I: Danh sách bênh nhân

Phụ lục II: Bênh án nghiên cứu

Phụ lục III: Một số hình ảnh lâm sàng