Nghiên cứu giá trị tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi và các chỉ số Doppler động mạch phổi chính ở những thai chậm tăng trưởng trong tử cung

Luận án tiến sĩ y học Nghiên cứu giá trị tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi và các chỉ số Doppler động mạch phổi chính ở những thai chậm tăng trưởng trong tử cung.Thai chậm tăng trưởng được định nghĩa là sự tăng trưởng của thai nhi không đáp ứng được tiềm năng của thai do yếu tố bệnh lý. Nguyên nhân thường gặp nhất là do rối loạn chức năng bánh nhau. Thai chậm tăng trưởng chiếm tỷ lệ từ 3% – 7% trong tổng số thai kỳ và cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra thai chết lưu, tử vong sơ sinh và các bệnh lý trong giai đoạn sớm hoặc về sau [47, 135]. Do đó, bệnh lý này được chú trọng nghiên cứu và nhiều khuyến nghị về quản lý bệnh liên tục được cập nhật. Tại Việt Nam, phác đồ điều trị của Bộ Y tế cho thai chậm tăng trưởng được ban hành vào năm 2015 [1].

Trong 3 năm gần đây, các hiệp hội y học trong lĩnh vực sản khoa như Hội sản phụ khoa Mỹ (ACOG) [21], Hội y học mẹ và thai nhi (SMFM) [163], Liên đoàn sản phụ khoa quốc tế (FIGO) [116], Hội siêu âm sản phụ khoa quốc tế (ISUOG) [101] đã công bố các khuyến nghị mới nhất cho thực hành lâm sàng đối với thai chậm tăng trưởng.
Hệ thống phổi là cơ quan cuối cùng đòi hỏi thai nhi phải có sự sống ngoài tử cung để trưởng thành về mặt chức năng. Trong trường hợp trưởng thành phổi không toàn vẹn sẽ dẫn đến suy hô hấp, đó cũng là nguyên nhân chính của tử vong và mắc bệnh ở giai đoạn sơ sinh. Trước khi phổi đạt được đầy đủ chức năng thì cấu trúc phổi phát triển đồng thời với sự hình thành của hệ mạch máu trong phổi. Đường thở của phổi thai nhi sẽ kết thúc giai đoạn túi phế nang sau khoảng 23 lần phân chia, và số lượt phân chia thường trong khoảng 18 – 30 lần do hình dạng của phổi. Các động mạch trước trục được hình thành từ đám rối mao mạch bao quanh các chồi phổi đang phát triển. Các động mạch trong nang phát triển dựa vào sự tăng sinh mạch [153]. Với đặc điểm phát triển như vậy, kháng lực trong hệ mạch phổi tương đối cao nên lưu lượng máu từ tâm thất phải đến phổi sẽ giảm nhiều. Tâm thất phải chứa khoảng 60% thể tích máu của cung lượng tim và lượng máu đó được thất phải bơm vào động mạch phổi, nhưng chỉ có 21% lưu lượng máu đến phổi và 39% còn lại đi qua ống động mạch để đổ vào động mạch chủ xuống [67]. Mặc dù tuần hoàn phổi chỉ chiếm 21% cung lượng tim nhưng những thay đổi của các chỉ số Doppler ở tĩnh mạch phổi và động mạch phổi đã được quan sát thấy khi thai chậm tăng trưởng. Trong bệnh lý thai chậm tăng trưởng, chỉ số xung của tĩnh mạch phổi và động mạch phổi của thai nhi tăng cao so với thai tăng trưởng bình thường [32, 86, 167].2
Nghiên cứu của Lee J. và cộng sự đã chứng minh chỉ số xung tĩnh mạch phổi có giá trị chẩn đoán thai nhỏ so tuổi thai [99]. Trên khía cạnh động mạch phổi của thai chậm tăng trưởng, nghiên cứu của Sun L. và cộng sự cho thấy dòng máu trong động mạch phổi có tương quan với nồng độ oxy máu của thai nhi.
Đồng thời, sự thay đổi phổ sóng của vận tốc dòng máu ở các nhánh động mạch phổi có thể là dấu hiệu sớm của suy thai [167]. Ngoài ra, tăng chỉ số xung động mạch phổi của thai nhi có giá trị tiên lượng trẻ sơ sinh bị suy hô hấp, chuyển đến điều trị tại đơn vị chăm sóc sơ sinh tích cực [86].
Theo các khuyến nghị gần đây, Doppler của ống tĩnh mạch và động mạch rốn, nhịp giảm và thời gian của nhịp biến đổi trên biểu đồ đo cơn go tử cung – tim thai đóng vai trò là các yếu tố quyết định trong chẩn đoán, quản lý và xử trí đối với thai chậm tăng trưởng [21, 101, 116, 163]. Vai trò của Doppler hệ tuần hoàn phổi thai nhi trong quản lý thai chậm tăng trưởng vẫn chưa được đề cập.
Đồng thời, các biến đổi của Doppler hệ tuần hoàn phổi ở thai chậm tăng trưởng liệu có đóng góp thêm những giá trị tiên lượng đối với sức khỏe thai nhi hoặc kết cục sơ sinh hay không vẫn còn chưa được công bố. Từ những lý do trên, chúng tôi thực hiện: “Nghiên cứu giá trị tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi và các chỉ số Doppler động mạch phổi chính ở những thai chậm tăng trưởng trong tử cung”, với hai mục tiêu sau:
1. Khảo sát chỉ số xung tĩnh mạch phổi và các chỉ số Doppler động mạch phổi của thai tăng trưởng bình thường và thai chậm tăng trưởng.
2. Nghiên cứu giá trị tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi và các chỉ số Doppler động mạch phổi đối với sức khỏe thai và trẻ sơ sinh ở thai chậm tăng trưởng

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ …………………………………………………………………………………….. 1
Chương 1. TỔNG QUAN ……………………………………………………………………. 3
1.1. Định nghĩa và phân loại thai chậm tăng trưởng…………………………………………3
1.2. Bệnh nguyên thai chậm tăng trưởng…………………………………………………………5
1.3. Sinh bệnh học…………………………………………………………………………………………7
1.4. Các nguy cơ của thai kỳ có thai chậm tăng trưởng…………………………………….7
1.5. Dự báo sớm thai chậm tăng trưởng……………………………………………………….7
1.6. Phát hiện thai chậm tăng trưởng ………………………………………………………………8
1.7. Quản lý thai chậm tăng trưởng…………………………………………………………………9
1.7.1 Quản lý thai chậm tăng trưởng khởi phát sớm …………………………………….9
1.7.2 Quản lý thai chậm tăng trưởng khởi phát muộn…………………………………11
1.7.3 Thời điểm sinh …………………………………………………………………………………13
1.7.3.1. Các nguy cơ liên quan tuổi thai ở thai chậm tăng trưởng …………….13
1.7.3.2. Chiến lược quản lý theo tuổi thai ……………………………………………….14
1.7.3.3 Các tiêu chuẩn tuyệt đối để chỉ định sinh đối với thai chậm tăng trưởng
(không phụ thuộc vào tuổi thai) ……………………………………………………………..15
1.7.3.4. Các tiêu chuẩn tương đối để chỉ định sinh đối với thai chậm tăng
trưởng (có xem xét tuổi thai)………………………………………………………………….15
1.7.3.5 Phương pháp sinh và những xem xét trong chuyển dạ …………………17
1.8. Các can thiệp nội khoa…………………………………………………………………………..18
1.8.1 Trưởng thành phổi bằng corticosteroid………………………………………………18
1.8.2 Bảo vệ thần kinh thai nhi bằng Magnesium sulfate ……………………………19
1.8.3 Các hướng thử nghiệm điều trị đang được nghiên cứu……………………….19
1.9. Đặc điểm của tim và phổi ở thai chậm tăng trưởng………………………………….20
1.9.1 Đặc điểm của hệ tuần hoàn thai nhi…………………………………………………..20
1.9.2 Đặc điểm tim thai của thai chậm tăng trưởng…………………………………….21
1.9.2.1 Những thay đổi về sinh lý bệnh ở tim thai của thai chậm tăng trưởng.21
1.9.2.2 Các đặc điểm ở tim của thai chậm tăng trưởng…………………………….23
1.9.3 Đặc điểm phổi thai của thai chậm tăng trưởng…………………………………..24
1.9.3.1 Những thay đổi về sinh lý bệnh và biểu hiện Doppler dòng máu của
phổi ở thai chậm tăng trưởng………………………………………………………………….24
1.9.2.2 Các đặc điểm của phổi thai chậm tăng trưởng……………………………..261.10. Một số nghiên cứu đã công bố về mối liên quan giữa các chỉ số doppler của
hệ tuần hoàn phổi thai chậm tăng trưởng với kết cục thai kỳ…………………………..26
1.10.1 Động mạch phổi …………………………………………………………………………….26
1.10.2 Tĩnh mạch phổi………………………………………………………………………………27
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU …………. 28
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ………………………………………………………………28
2.1.1. Đối tượng, địa điểm, thời gian nghiên cứu………………………………………..28
2.1.2. Tiêu chuẩn chọn bệnh………………………………………………………………………28
2.1.2.1 Tiêu chuẩn chung của 02 nhóm (nhóm thai chậm tăng trưởng và nhóm
thai tăng trưởng bình thường):………………………………………………………………..28
2.1.2.2 Tiêu chuẩn riêng của nhóm thai chậm tăng trưởng (nhóm bệnh): …28
2.1.2.3 Tiêu chuẩn riêng của nhóm thai tăng trưởng bình thường (nhóm
chứng)…………………………………………………………………………………………………..29
2.1.3. Tiêu chuẩn loại trừ…………………………………………………………………………..29
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU…………………………………………………………29
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu…………………………………………………………………………29
2.2.2. Phương tiện nghiên cứu …………………………………………………………………..31
2.3. Phương pháp tiến hành………………………………………………………………………….31
2.3.1 Phỏng vấn các đặc điểm chung…………………………………………………………31
2.3.2 Khai thác các yếu tố tiền sử, bệnh sử…………………………………………………31
2.3.3 Khai thác các đặc điểm của thai phụ ở thời điểm trước mang thai………32
2.3.4 Khám lâm sàng thai phụ ở lần mang thai hiện tại ………………………………32
2.3.5 Siêu âm 2 chiều:……………………………………………………………………………….33
2.3.5.1 Đường kính lưỡng đỉnh (BPD) [149, 150]…………………………………..33
2.3.5.2. Chu vi vòng đầu (HC) [149, 150] ………………………………………………33
2.3.5.3. Chu vi vòng bụng (AC) [149, 150]…………………………………………….34
2.3.5.4 Chiều dài xương đùi (FL) [149, 150]…………………………………………..35
2.3.5.5 Ước lượng trọng lượng thai nhi theo siêu âm ………………………………36
2.3.5.6 Khảo sát chỉ số nước ối ………………………………………………………………36
2.3.5.7 Khảo sát bánh nhau…………………………………………………………………….37
2.3.6 Siêu âm Doppler xung………………………………………………………………………37
2.3.6.1 Khảo sát chỉ số xung động mạch rốn…………………………………………..37
2.3.6.2 Khảo sát chỉ số xung động mạch não giữa…………………………………..38
2.3.6.3. Tính tỷ số não – bánh nhau………………………………………………………..392.3.6.4 Khảo sát Doppler ống tĩnh mạch…………………………………………………39
2.3.6.5 Khảo sát các chỉ số Doppler của dòng máu ở tĩnh mạch phổi thai nhi.40
2.3.6.6 Khảo sát các chỉ số Doppler của dòng máu ở động mạch phổi thai nhi.41
2.3.7 Theo dõi đường biểu diễn tim thai và cơn go tử cung (CTG)……………..44
2.3.8 Phương pháp theo dõi, xử trí và thu thập dữ liệu khi thai kỳ kết thúc….44
2.3.8.1 Phương pháp theo dõi và xử trí thai kỳ………………………………………..44
2.3.8.2 Thu thập các dữ liệu khi thai kỳ kết thúc……………………………………..46
2.4 THU THẬP VÀ XỬ LÝ SỐ LIỆU ………………………………………………………..48
2.5 ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU……………………………………………………………………50
Chương 3. KẾT QUẢ………………………………………………………………………… 52
3.1 ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨU…………………………………52
3.1.1 Đặc điểm chung của hai nhóm nghiên cứu………………………………………..52
3.1.2 Đặc điểm của nhóm thai chậm tăng trưởng ……………………………………….53
3.1.4 Đặc điểm kết cục thai kỳ theo phân loại tăng trưởng thai nhi……………..54
3.1.4.1 Thời điểm ngay sau sinh …………………………………………………………….54
3.1.4.2 Kết cục sơ sinh …………………………………………………………………………..54
3.1.5 Mối liên quan giữa các đặc điểm của kết cục sơ sinh bất lợi với phân loại
tăng trưởng thai nhi…………………………………………………………………………………..55
3.1.5.1 Mối liên quan giữa các đặc điểm của kết cục sơ sinh bất lợi với phân
loại tăng trưởng thai nhi…………………………………………………………………………55
3.1.5.2 Mối liên quan giữa các đặc điểm của kết cục sơ sinh bất lợi với phân
nhóm của thai chậm tăng trưởng…………………………………………………………….56
3.1.6 Giá trị dự báo của chỉ số xung động mạch rốn đối với kết cục sơ sinh bất
lợi…………………………………………………………………………………………………………….56
3.1.6.1 So sánh chỉ số xung động mạch rốn theo phân loại tăng trưởng và kết
cục sơ sinh…………………………………………………………………………………………….56
3.1.6.2 Mối tương quan giữa chỉ số xung động mạch rốn với pH máu động
mạch rốn ở thai tăng trưởng bình thường………………………………………………..57
3.1.6.3 Mối tương quan giữa chỉ số xung động mạch rốn với pH máu động
mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng ………………………………………………………….58
3.1.6.4 Giá trị dự báo của chỉ số xung động mạch rốn đối với kết cục sơ sinh
bất lợi ở thai chậm tăng trưởng ………………………………………………………………58
3.1.7 Giá trị dự báo của tỷ số não – bánh nhau và tỷ số rốn – não đối với kết cục
sơ sinh bất lợi……………………………………………………………………………………………593.1.7.1 Đặc điểm tỷ số não – bánh nhau và tỷ số rốn – não theo phân nhóm
tăng trưởng thai nhi ……………………………………………………………………………….59
3.1.7.2 Giá trị dự báo của tỷ số não – bánh nhau đối với kết cục sơ sinh bất
lợi ở thai chậm tăng trưởng…………………………………………………………………….59
3.1.7.3 Giá trị dự báo của tỷ số rốn – não đối với kết cục sơ sinh bất lợi ở thai
chậm tăng trưởng…………………………………………………………………………………..60
3.2 CÁC CHỈ SỐ DOPPLER CỦA TĨNH MẠCH PHỔI VÀ ĐỘNG MẠCH
PHỔI Ở THAI TĂNG TRƯỞNG BÌNH THƯỜNG VÀ THAI CHẬM TĂNG
TRƯỞNG…………………………………………………………………………………………………..61
3.2.1 Khoảng giá trị tham chiếu của các chỉ số Doppler tĩnh mạch phổi ở thai
tăng trưởng bình thường……………………………………………………………………………61
3.2.1.1 Vận tốc đỉnh thì tâm thu tĩnh mạch phổi thai nhi theo tuổi thai …….61
3.2.1.2 Vận tốc đỉnh thì tâm trương tĩnh mạch phổi thai nhi theo tuổi thai .62
3.2.1.3 Vận tốc cuối thì tâm trương tĩnh mạch phổi thai nhi theo tuổi thai..63
3.2.1.4 Chỉ số vận tốc đỉnh tĩnh mạch phổi thai nhi theo tuổi thai…………….64
3.2.1.5 Chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi theo tuổi thai……………………….65
3.2.1.6 Các công thức hồi quy cho các chỉ số Doppler của tĩnh mạch phổi thai
nhi theo tuổi thai ……………………………………………………………………………………65
3.2.2 Khoảng giá trị tham chiếu của các chỉ số Doppler động mạch phổi ở thai
tăng trưởng bình thường……………………………………………………………………………66
3.2.2.1 Vận tốc đỉnh tâm thu động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai………..66
3.2.2.2 Thời gian tăng tốc của động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai………67
3.2.2.3 Thời gian tống máu của động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai……68
3.2.2.4 Tỷ số AT/ET của động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai………………69
3.2.2.5 Chỉ số xung động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai……………………..70
3.2.2.6 Các công thức hồi quy cho các chỉ số Doppler của động mạch phổi
thai nhi theo tuổi thai……………………………………………………………………………..70
3.2.3 Đặc điểm chỉ số xung tĩnh mạch phổi của thai tăng trưởng bình thường và
thai chậm tăng trưởng……………………………………………………………………………….71
3.2.4 Đặc điểm tỷ số AT/ET, chỉ số xung động mạch phổi của thai tăng trưởng
bình thường và thai chậm tăng trưởng ……………………………………………………….71
3.3. GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG CỦA CHỈ SỐ XUNG TĨNH MẠCH PHỔI VÀ
CÁC CHỈ SỐ DOPPLER ĐỘNG MẠCH PHỔI THAI NHI ĐỐI VỚI SỨC
KHỎE THAI VÀ TRẺ SƠ SINH Ở THAI CHẬM TĂNG TRƯỞNG………….723.3.1 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi với chỉ số xung động
mạch rốn…………………………………………………………………………………………………..72
3.3.1.1 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi với chỉ số
xung động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng…………………………………………72
3.3.1.2 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi với chỉ số
xung động mạch rốn ở thai tăng trưởng bình thường……………………………….72
3.3.2 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi với tỷ số não – bánh
nhau ở thai chậm tăng trưởng ……………………………………………………………………73
3.3.3 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi và pH máu động
mạch rốn…………………………………………………………………………………………………..73
3.3.3.1 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi và pH máu động
mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng ………………………………………………………….73
3.3.3.2 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi và pH máu động
mạch rốn ở thai tăng trưởng bình thường………………………………………………..74
3.3.4 Giá trị tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi đối với pH máu
động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng…………………………………………………….74
3.3.4.1 Phân bố số lượng thai chậm tăng trưởng theo pH máu động mạch rốn
kết hợp với chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi………………………………………74
3.3.4.2 Giá trị chẩn đoán và tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai
nhi (> bách phân vị 95) đối với pH máu động mạch rốn (< 7,20) ở thai chậm
tăng trưởng ……………………………………………………………………………………………75
3.3.5 Phân tích giá trị của chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi trong mô hình
tiên lượng pH máu động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng……………………….76
3.3.5.1 So sánh sự phù hợp của các mô hình hồi quy tuyến tính trong tiên
lượng pH máu động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng…………………………..76
3.3.5.2 Phân tích vai trò của các biến số trong các mô hình hồi quy đa biến để
tiên lượng pH máu động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng ……………………77
3.3.5.3 Đánh giá giả định hồi quy của mô hình hồi quy đa biến dự báo pH
máu động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng………………………………………….78
3.3.6 Giá trị dự báo kết cục sơ sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng bằng chỉ số
xung tĩnh mạch phổi thai nhi……………………………………………………………………..79
3.3.7 So sánh giá trị dự báo giữa chỉ số xung động mạch rốn và chỉ số xung tĩnh
mạch phổi thai nhi đối với kết cục sơ sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng….803.3.8 Giá trị tiên lượng của tỷ số AT/ET và chỉ số xung của động mạch phổi thai
nhi đối với pH máu động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng………………………81
3.2.8.1 Tiên lượng pH máu động mạch rốn < 7,20 ở thai chậm tăng trưởng
bằng tỷ số AT/ET của động mạch phổi thai nhi……………………………………….81
3.3.8.2 Tiên lượng pH máu động mạch rốn < 7,20 ở thai chậm tăng trưởng
bằng chỉ số xung động mạch phổi thai nhi………………………………………………82
3.3.9 Giá trị chẩn đoán và tiên lượng của tỷ số AT/ET động mạch phổi thai nhi
đối với suy hô hấp sơ sinh…………………………………………………………………………83
3.3.9.1 Giá trị tiên lượng suy hô hấp sơ sinh ở thai chậm tăng trưởng bằng tỷ
số AT/ET động mạch phổi thai nhi …………………………………………………………83
3.3.9.2 Giá trị tiên lượng suy hô hấp sơ sinh ở thai tăng trưởng bình thường
bằng tỷ số AT/ET động mạch phổi thai nhi……………………………………………..83
3.3.9.3 Phân bố suy hô hấp sơ sinh theo phân loại tỷ số AT/ET (BPV 5th) ở
thai chậm tăng trưởng…………………………………………………………………………….84
3.3.9.4 Giá trị chẩn đoán và tiên lượng của tỷ số AT/ET động mạch phổi
thai nhi dưới bách phân vị thứ 5 đối với suy hô hấp sơ sinh ở thai chậm
tăng trưởng …………………………………………………………………………………….84
3.3.9.5 Mô hình tiên lượng suy hô hấp sơ sinh ở thai chậm tăng trưởng
bằng hồi quy nhị phân……………………………………………………………………..85
Chương 4. BÀN LUẬN……………………………………………………………………… 86
4.1 ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨU…………………………………86
4.1.1 Đặc điểm chung của hai nhóm nghiên cứu………………………………………..86
4.1.1.1 Tuổi của thai phụ………………………………………………………………………..86
4.1.1.2 Chỉ số BMI trước khi mang thai và tăng cân trong thai kỳ của mẹ .86
4.1.2 Mối liên quan giữa phương pháp sinh với phân loại tăng trưởng thai nhi…..88
4.1.3 So sánh các đặc điểm kết cục thai kỳ giữa hai nhóm nghiên cứu………..89
4.1.3.1 Trọng lượng của trẻ ngay sau sinh ………………………………………………89
4.1.3.2 Đặc điểm chỉ số Apgar, suy hô hấp sơ sinh, chuyển NICU…………..90
4.1.3.3 Đặc điểm pH máu động mạch rốn ………………………………………………91
4.1.4 Giá trị tiên lượng của chỉ số xung động mạch rốn, tỷ số não – bánh nhau,
tỷ số rốn – não đối với kết cục sơ sinh bất lợi …………………………………………….92
4.1.4.1 So sánh chỉ số xung động mạch rốn và tỷ số não – bánh nhau giữa thai
tăng trưởng bình thường và thai chậm tăng trưởng………………………………….924.1.4.2 Mối tương quan giữa chỉ số xung động mạch rốn với pH máu động
mạch rốn……………………………………………………………………………………………….93
4.1.4.3 Giá trị tiên lượng của chỉ số xung động mạch rốn đối với kết cục sơ
sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng ……………………………………………………….94
4.1.4.4 Giá trị tiên lượng của tỷ số não – bánh nhau và tỷ số rốn – não đối với
kết cục sơ sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng ……………………………………….95
4.2 CÁC CHỈ SỐ DOPPLER CỦA TĨNH MẠCH PHỔI VÀ ĐỘNG MẠCH
PHỔI CHÍNH Ở THAI TĂNG TRƯỞNG BÌNH THƯỜNG VÀ THAI CHẬM
TĂNG TRƯỞNG……………………………………………………………………………………….97
4.2.1 Khoảng giá trị tham chiếu của các chỉ số Doppler tĩnh mạch phổi ở thai
tăng trưởng bình thường……………………………………………………………………………97
4.2.1.1 Vận tốc đỉnh thì tâm thu và vận tốc đỉnh tâm trương tĩnh mạch phổi
thai nhi theo tuổi thai……………………………………………………………………………..97
4.2.1.2 Vận tốc cuối thì tâm trương tĩnh mạch phổi thai nhi theo tuổi thai..99
4.2.1.3 Chỉ số vận tốc đỉnh và chỉ số xung của tĩnh mạch phổi thai nhi theo
tuổi thai……………………………………………………………………………………………….100
4.2.1.4 Tính đồng nhất về mối tương quan giữa các chỉ số Doppler của tĩnh
mạch phổi trong quần thể nghiên cứu……………………………………………………102
4.2.2 Khoảng giá trị tham chiếu của các chỉ số Doppler động mạch phổi ở thai
tăng trưởng bình thường………………………………………………………………………….103
4.2.2.1 Vận tốc đỉnh tâm thu động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai………103
4.2.2.2 Thời gian tăng tốc (AT) của động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai.. 106
4.2.2.3 Thời gian tống máu (ET) của động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai107
4.2.2.4 Tỷ số AT/ET của động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai…………….107
4.2.2.5 Chỉ số xung động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai……………………108
4.2.2.6 Tính đồng nhất về mối tương quan giữa các chỉ số Doppler của ĐMP
trong quần thể nghiên cứu ……………………………………………………………………109
4.2.3 Đặc điểm chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi theo phân loại tăng trưởng
thai nhi……………………………………………………………………………………………………110
4.2.4 Đặc điểm tỷ số AT/ET và chỉ số xung động mạch phổi của thai theo phân
loại tăng trưởng thai nhi…………………………………………………………………………..111
4.3 GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG CỦA CHỈ SỐ XUNG TĨNH MẠCH PHỔI VÀ
CÁC CHỈ SỐ DOPPLER ĐỘNG MẠCH PHỔI THAI NHI ĐỐI VỚI SỨC
KHỎE THAI VÀ TRẺ SƠ SINH Ở THAI CHẬM TĂNG TRƯỞNG………..1134.3.1 Giá trị tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi đối với sức khỏe thai và
trẻ sơ sinh ở thai chậm tăng trưởng ………………………………………………………….113
4.3.1.1 Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi với pH máu
động mạch rốn …………………………………………………………………………………….113
4.3.1.2 Giá trị chẩn đoán và tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai
nhi đối với pH máu động mạch rốn………………………………………………………115
4.3.1.3 Vai trò của chỉ số xung tĩnh mạch phổi ở thai chậm tăng trưởng trong
mô hình tiên lượng pH máu động mạch rốn………………………………………….115
4.3.1.4 Giá trị dự báo kết cục sơ sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng bằng chỉ
số xung tĩnh mạch phổi thai nhi ……………………………………………………………117
4.3.2 Giá trị tiên lượng của các chỉ số Doppler động mạch phổi đối với sức khỏe
thai và trẻ sơ sinh ở thai chậm tăng trưởng……………………………………………….118
4.3.2.1 Giá trị dự báo pH máu động mạch rốn (< 7,20) bằng tỷ số AT/ET, chỉ
số xung của động mạch phổi ở thai chậm tăng trưởng …………………………..118
4.3.2.2 Giá trị chẩn đoán và tiên lượng suy hô hấp sơ sinh bằng tỷ số AT/ET
của động mạch phổi thai nhi…………………………………………………………………118
4.2.2.3 Mô hình tiên lượng suy hô hấp sơ sinh ở thai chậm tăng trưởng…121
KẾT LUẬN …………………………………………………………………………………….. 122
KIẾN NGHỊ……………………………………………………………………………………. 124
TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………………………….. 125
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN
ÁN ĐÃ CÔNG BỐ ………………………………………………………………………….. 144
PHỤ LỤC……………………………………………………………………………………….. 14A

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Mối tương quan giữa chỉ số xung động mạch rốn với pH máu động
mạch rốn ở thai tăng trưởng bình thường ………………………………………………. 57
Biểu đồ 3.2: Mối tương quan giữa chỉ số xung động mạch rốn với pH máu động
mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng ………………………………………………………… 58
Biểu đồ 3.3: Biểu đồ ROC của chỉ số xung động mạch rốn trong tiên lượng đối
với kết cục sơ sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng…………………………………. 58
Biểu đồ 3.4: Biểu đồ ROC của tỷ số não – bánh nhau đối với tiên lượng kết cục
sơ sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng………………………………………………….. 59
Biểu đồ 3.5: Biểu đồ ROC của tỷ số rốn – não đối với tiên lượng kết cục sơ
sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng ……………………………………………………… 60
Biểu đồ 3.6: Vận tốc đỉnh tâm thu tĩnh mạch phổi theo tuổi thai………………. 61
Biểu đồ 3.7: Vận tốc đỉnh thì tâm trương tĩnh mạch phổi theo tuổi thai…….. 62
Biểu đồ 3.8: Vận tốc cuối thì tâm trương tĩnh mạch phổi theo tuổi thai …….. 63
Biểu đồ 3.9: Chỉ số vận tốc đỉnh của tĩnh mạch phổi theo tuổi thai…………… 64
Biểu đồ 3.10: Chỉ số xung tĩnh mạch phổi theo tuổi thai …………………………. 65
Biểu đồ 3.11: Vận tốc đỉnh tâm thu động mạch phổi thai nhi theo tuổi thai. 66
Biểu đồ 3.12: Thời gian tăng tốc của động mạch phổi theo tuổi thai…………. 67
Biểu đồ 3.13: Thời gian tống máu của động mạch phổi theo tuổi thai……….. 68
Biểu đồ 3.14: Tỷ số AT/ET của động mạch phổi theo tuổi thai………………… 69
Biểu đồ 3.15: Chỉ số xung của động mạch phổi theo tuổi thai………………….. 70
Biểu đồ 3.16: Đặc điểm chỉ số xung tĩnh mạch phổi thai nhi theo phân loại tăng
trưởng thai nhi ……………………………………………………………………………………. 71
Biểu đồ 3.17: Sự tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi với chỉ số xung
động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng ………………………………………………… 72
Biểu đồ 3.18: Sự tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi với chỉ số xung
động mạch rốn ở thai tăng trưởng bình thường ………………………………………. 72
Biểu đồ 3.19: Sự tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi với tỷ số não –
bánh nhau ở thai chậm tăng trưởng……………………………………………………….. 73
Biểu đồ 3.20: Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi với pH máu
động mạch rốn ở nhóm thai chậm tăng trưởng ……………………………………….. 73
Biểu đồ 3.21: Mối tương quan giữa chỉ số xung tĩnh mạch phổi với pH máu
động mạch rốn ở nhóm thai tăng trưởng bình thường ……………………………… 74Biểu đồ 3.22: Biểu đồ tần số phần dư chuẩn hóa trong phương trình hồi quy đa
biến để tiên lượng pH máu động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng …………. 78
Biểu đồ 3.23: Biểu đồ phần dư chuẩn hóa trong phương trình hồi quy đa biến
để tiên lượng pH máu động mạch rốn ở thai chậm tăng trưởng ………………… 78
Biểu đồ 3.24: Biểu đồ phân tán giữa các phần dư chuẩn hóa và giá trị chuẩn
hóa trong phương trình hồi quy đa biến để tiên lượng pH máu động mạch rốn
ở thai chậm tăng trưởng ………………………………………………………………………. 79
Biểu đồ 3.25: Biểu đồ ROC của chỉ số xung tĩnh mạch phổi trong dự báo kết
cục sơ sinh bất lợi ở thai chậm tăng trưởng ……………………………………………. 79
Biểu đồ 3.26: So sánh độ chính xác giữa chỉ số xung động mạch rốn và chỉ số
xung tĩnh mạch phổi đối với tiên lượng kết cục sơ sinh bất lợi ở thai châm
tăng trưởng ………………………………………………………………………………………… 80
Biểu đồ 3.27: Biểu đồ ROC của tỷ số AT/ET động mạch phổi thai nhi trong
tiên lượng pH máu động mạch rốn < 7,20 ……………………………………………… 81
Biểu đồ 3.28: Đường biểu diễn ROC của chỉ số xung động mạch phổi thai nhi
trong tiên lượng pH máu động mạch rốn < 7,20……………………………………… 82
Biểu đồ 3.29: Biểu đồ ROC của tỷ số AT/ET động mạch phổi trong tiên lượng
suy hô hấp ở thai chậm tăng trưởng………………………………………………………. 83
Biểu đồ 3.30: Biểu đồ ROC của tỷ số AT/ET động mạch phổi trong tiên lượng
suy hô hấp ở thai tăng trưởng bình thường …………………………………………….. 8

Nguồn: https://luanvanyhoc.com

Nghiên cứu giá trị tiên lượng của chỉ số xung tĩnh mạch phổi và các chỉ số Doppler động mạch phổi chính ở những thai chậm tăng trưởng trong tử cung

Leave a Comment Cancel reply