Nghiên cứu hiệu quả của phương pháp TTTON cho □ nhận noãn tại bệnh viện Phụ sản Trung ương

Lịch sử loài người được tiếp nối, xã hội loài người được tổn tại là nhờ có sự sinh sản. Những cặp vợ chổng không thể sinh con được thường phải chịu nhiều áp lực của xã hội cũng như gia đình, dòng họ nên loài người từ những buổi sơ khai đã quan tâm tìm kiếm phương pháp hữu hiệu để điều trị vô sinh và có thể sinh con để “nối dõi tông đường”.

Sự ra đời của Louise Brown – em bé thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON) đầu tiên trên thế giới tại Anh năm 1978 thực sự là một phép nhiệm mầu kỳ diệu mang lại niềm hạnh phúc lớn lao được làm cha, làm mẹ cho các cặp vợ chổng vô sinh tưởng chừng như hoàn toàn vô vọng.

Cùng với sự phát triển không ngừng của các kỹ thuật TTTON, sự thành công của TTTON với noãn người cho và em bé đầu tiên ra đời từ kỹ thuật này năm 1984 tại Monash, úc là mốc son rực rỡ đánh dấu sự tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, thỏa mãn niềm mong ước được làm mẹ cho hàng triệu phụ nữ bất hạnh không thể có con bằng chính noãn của mình [11], [127]. Với tính nhân văn sâu sắc, thể hiện sự tương thân tương ái, chia sẻ niềm hạnh phúc được làm mẹ của những người phụ nữ trong cộng đổng, kỹ thuật đã ngày càng được phát triển rộng rãi và trở thành một phương pháp điều trị thường quy ở các trung tâm TTTON với tỷ lệ có thai từ 22 – 67% [14], [26], [32], [55], [105].

Tiến kịp với các tiến bộ trong lĩnh vực điều trị vô sinh trên thế giới, Việt Nam cho đến hiện nay đã có 15 trung tâm TTTON để đáp ứng nhu cầu điều trị vô sinh cho hàng triệu cặp vợ chổng. Việc áp dụng kỹ thuật TTTON cho — nhận noãn sẽ giải quyết nhu cầu rất lớn từ bệnh nhân và từng bước theo kịp các tiến bộ trên thế giới trong lĩnh vực này hiện nay.

Ngày 25/9/1998, Bộ Y tế đã có công văn số 6680/YT — BVBMTE cho phép Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ tiến hành trường hợp TTTON cho – nhận noãn đầu tiên. Em bé đầu tiên ở Việt Nam được ra đời bằng phương pháp này tại

Bênh viên Phụ sản Từ Dũ đầu năm 2000 đã đánh dấu bước đột phá trong lĩnh vực HTSS ở Việt Nam [11]. Tiếp theo đó, Bênh viên Phụ sản Trung ương – trung tâm TTTON lớn nhất miền Bắc đã thực hiện thành công TTTON cho – nhận noãn vào năm 2002 [26]. Tuy nhiên, cho đến nay ở Việt Nam chưa có một nghiên cứu nào đánh giá một cách toàn diện kết quả của phương pháp này. Để không ngừng nâng cao chất lượng phục vụ bệnh nhân, để tìm hiểu kết quả và các yếu tố ảnh hưởng lên kết quả của phương pháp TTTON cho — nhận noãn từ đó rút ra kinh nghiệm, nâng tỷ lệ thành công của phương pháp và mở rộng kỹ thuật này cho các trung tâm TTTON khác ở Việt Nam, chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu hiệu quả của phương pháp TTTON cho □ nhận noãn tại bệnh viện Phụ sản Trung ương□ với các mục tiêu sau:

1. Mô tả một số đặc trưng cá nhân của người cho và người nhận trong các trường họp TTTON cho □ nhận noãn.

2. Đánh giá kết quả của phương pháp TTTON cho □ nhận noãn tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương.

3. Phân tích một số yếu tố tiên lưọng liên quan đến kết quả của phương pháp TTTON cho □ nhận noãn.

ĐẶT VẤN ĐỂ 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 3

1.1. ĐỊNH NGHĨA CÁC KỸ THUẬT THỤ TINH TRONG ỐNG NGHIỆM.. 3

1.2. TÓM TẮT QUY TRÌNH THỤ TINH TRONG ỐNG NGHIỆM CHO —

NHẬN NOÃN 4

1.2.1. Sơ lược tình hình thực hiên TTTON cho — nhận noãn 4

1.2.2. Chỉ định TTTON cho — nhận noãn 4

1.2.3. Tiêu chuẩn người cho noãn 5

1.2.4. Tiêu chuẩn người nhận noãn 6

1.2.5. Quy trình thực hiên 6

1.2.6. Lợi ích của kỹ thuật TTTON cho — nhận noãn 7

1.3. QUY TRÌNH CHUẨN BỊ NOÃN ở NGƯỜI CHO NOÃN 7

1.3.1. Sinh lý sự điều hoà hoạt đông sinh dục nữ 8

1.3.2. Sự hình thành và phát triển của noãn bào 8

1.3.3. Kích thích buồng trứng (KTBT) ở người cho noãn 12

1.3.4. Theo dõi sự phát triển nang noãn chu kỳ KTBT 20

1.3.5. Môt số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả của KTBT 22

1.3.6. Các tác dụng không mong muốn khi kích thích buồng trứng 23

1.4. CHUẨN BỊ NIÊM MẠC TỬ CUNG ở NGƯỜI NHẬN NOÃN 26

1.4.1. Sinh lý sự biến đổi của niêm mạc tử cung trong chu kỳ kinh nguyệt. 26

1.4.2. Quy trình chuẩn bị niêm mạc tử cung ở người nhận noãn 28

1.4.3. Các thuốc được sử dụng để chuẩn bị NMTC 30

1.4.4. Theo dõi sự phát triển của NMTC 32

1.5. PHƯƠNG PHÁP THỤ TINH TRONG TTTON CHO – NHẬN NOÃN 33

1.5.1. Cấy tinh trùng vái noãn trong ống nghiệm 33

1.5.2. Thụ tinh bằng phương pháp tiêm tinh trùng vào bào tương noãn… 34

1.6. KỸ THUẬT HỖ TRỢ PHÔI THOÁT MÀNG 34

1.7. KỸ THUẬT CHUYỂN PHÔI 35

1.8. KẾT QUẢ CỦA PHƯƠNG PHÁP TTTON CHO – NHẬN NOÃN

CỦA MỘT số NGHIÊN cúu 36

1.8.1. Kết quả chuẩn bị noãn ở người cho noãn 36

1.8.2. Kết quả thụ tinh của noãn xin 36

1.8.3. Kết quả chuẩn bị NMTC ở người nhận 36

1.8.4. Kết quả chu kỳ chuyển phôi xin noãn 37

1.8.5. Kết quả có thai ở người nhận 37

1.8.6. Kết quả không mong muốn khi mang thai xin noãn 37

1.8.7. Kết quả khi sinh của thai xin noãn 38

1.9. CÁC YẾU Tố ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ CÓ THAI CỦA

TTTON CHO — NHẬN NOÃN 39

1.9.1. Tuổi người cho và người nhận noãn 40

1.9.2. Chỉ định của người nhận noãn 40

1.9.3. Tiền sử thai nghén ở người nhận 40

1.9.4. Tình trạng tử cung của người nhận 41

1.9.5. Số lượng và chất lượng noãn 41

1.9.6. Kỹ thuật chuẩn bị niêm mạc tử cung 41

1.9.7. Chất lượng NMTC của người nhận noãn 41

1.9.8. Số lượng và chất lượng phôi chuyển vào buồng tử cung 42

1.9.9. Kỹ thuật chuyển phôi 42

Chương 2: Đối TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu 42

2.1. ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CÚU 43

2.2. THỜI GIAN NGHIÊN CÚU 43

2.3. ĐốI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CÚU 43

2.3.1. Tiêu chuẩn lựa chọn đối tượng nghiên cứu 43

2.3.2. Tiêu chuẩn loại trừ 43

2.3.3. Thiết kế nghiên cứu 44

2.3.4. Cỡ mẫu nghiên cứu 44

2.4. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH 44

2.4.1. Các biến số cần thu thập 44

2.4.2. Cách thức tiến hành và quá trình thu thập số liêu 45

2.4.3. Phương tiên có liên quan đến nghiên cứu 50

2.4.4. Các quy định, tiêu chuẩn có liên quan đến nghiên cứu 50

2.5. KHÔNG CHẾ SAI số 52

2.6. XỬ LÝ SÔ LIỆU 52

2.7. VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN cúu 52

Chương 3: KẾT QUẢ 53

3.1. MÔ TẢ MỘT SÔ ĐẶC TRUNG CỦA NGƯỜI CHO VÀ NGƯỜI

NHẬN TRONG TTTON CHO – NHẬN NOÃN 53

3.1.1. Đặc trưng của người nhận noãn 53

3.1.2. Đặc trưng của người cho noãn 56

3.2. KẾT QUẢ CỦA TTTON CHO — NHẬN NOÃN 59

3.2.1. Kết quả chuẩn bị niêm mạc tử cung ở người nhận noãn 59

3.2.2. Kết quả chuẩn bị noãn ở người cho noãn 59

3.2.3. Kết quả thụ tinh 60

3.2.4. Kết quả của chu kỳ cho — nhận noãn 61

3.2.5. Kết quả sản khoa và chu sinh của TTTON xin noãn 62

3.3. PHÂN TÍCH MỘT số YẾU Tố ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ CỦA

TTTON CHO – NHẬN NOÃN 65

3.3.1. Mối liên quan giữa một số đặc điểm người nhận và kết quả chuẩn

bị NMTC 65

3.3.2. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của người cho noãn và đặc

điểm kích thích buồng trứng vái số noãn thu được 70

3.3.3. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu và

kết quả thụ tinh 72

3.3.4. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu và

kết quả có thai lâm sàng 75

3.3.5. Mối liên quan giữa một số đặc điểm người nhận, đặc điểm chu kỳ

và kết quả có thai sinh sống 80

3.3.6. Mối liên quan giữa tuổi người nhận và kết quả sản khoa, chu sinh…. 83

3.3.7. Phân tích một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả có thai lâm sàng và

có thai sinh sống 86

Chương 4: BÀN LUẬN 92

4.1. BÀN LUẬN VỀ ĐẶC TRUNG CỦA NGƯỜI CHO VÀ NGƯỜI NHẬN

TRONG TTTON CHO — NHẬN NOÃN 93

4.1.1. Đặc trưng của người nhận noãn 93

4.1.2. Đặc trưng của người cho noãn 95

4.2. BÀN VỀ KẾT QUẢ CỦA TTTON CHO — NHẬN NOÃN 99

4.2.1. Kết quả chuẩn bị niêm mạc tử cung ở người nhận noãn 99

4.2.2. Kết quả chuẩn bị noãn 100

4.2.3. Kết quả thụ tinh 103

4.2.4. Kết quả của chu kỳ cho — nhận noãn 104

4.2.5. Bàn về kết quả sản khoa và chu sinh của TTTON xin noãn 105

4.3. PHÂN TÍCH MỘT số YẾU Tố ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ CỦA

TTTON CHO – NHẬN NOÃN 112

4.3.1. Mối liên quan giữa một số đặc điểm về phía người nhận noãn và

kết quả chuẩn bị NMTC 112

4.3.2. Mối liên quan giữa một số đặc trưng của người cho và số noãn

thu được 114

4.3.3. Mối liên quan giữa một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu và

kết quả thụ tinh 119

4.3.4. Mối liên quan của một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu và

kết quả có thai lâm sàng và thai sinh sống 121

4.3.5. Mối liên quan giữa tuổi người nhận và kết quả sản khoa, chu sinh 129

4.3.6. Phân tích một số yếu tố tiên lượng kết quả có thai lâm sàng và thai

sinh sống 130

KẾT LUẬN 136

KIẾN NGHỊ 138