NGHIÊN CỨU HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ CỦA PHÁC ĐỒ RACM Ở BỆNH NHÂN LOÉT DẠ DÀY CÓ HELICOBACTER PYLORI
NGHIÊN CỨU HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ CỦA PHÁC ĐỒ RACM Ở BỆNH NHÂN LOÉT DẠ DÀY CÓ HELICOBACTER PYLORI
Vĩnh Khánh, Phạm Ngọc Doanh, Đặng Ngọc Qúy Huệ,
Trần Văn Huy
Trường Đại học Y Dược Huế
TÓM TẮT
Đặt vấn đề: Loét dạ dày là bệnh lý mạn tính với nhiều biến chứng nguy hiểm. H. pylori là nguyên nhân chính gây ra loét. Điều trị tiệt trừ H. pylori có tác dụng làm nhanh lành sẹo và tránh tái phát. Nghiên cứu này nhằm: khảo sát tỷ lệ nhiễm H. pylori ở các bệnh nhân loét dạ dày và đánh giá hiệu quả điều trị của phác đồ RACM 5 ngày ở các bệnh nhân loét dạ dày có nhiễm H. pylori.
Đối tượng và phương pháp: Bao gồm 98 bệnh nhân được chẩn đoán loét dạ dày qua nội soi, sinh thiết xác định có nhiễm H. pylori, được điều trị với phác đồ RACM 5 ngày và đánh giá hiệu quả của phác đồ sau điều trị.
Kết quả: Tỷ lệ H. pylori (+) ở bệnh nhân loét dạ dày: 82,65%. Hiệu quả điều trị tiệt trừ Helicobacter pylori: 88,71%. Hiệu quả cắt cơn đau chung của phác đồ: 90,32%. Nhóm Helicobacter pylori được tiệt trừ tỷ lệ cắt cơn đau là 96,37% so với nhóm không được tiệt trừ là 42,85% và sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê. Hiệu quả làm lành sẹo chung của phác đồ: 77,41%. Nhóm Helicobacter pylori được tiệt trừ hiệu quả lành loét hoàn toàn là 83,63% so với nhóm không được tiệt trừ là 28,57% và sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê. Tác dụng không mong muốn của phác đồ: mệt mỏi: 11,29%, chán ăn: 8,06%, đi cầu phân lỏng: 6,45%.
Kết luận: Phác đồ 4 thuốc RACM cho thấy hiệu quả, an toàn và dễ áp dụng trong việc điều trị tiệt trừ H. pylori ở bệnh nhân loét dạ dày, nên xem xét được lựa chọn cho phác đồ điều trị lần đầu.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Loét dạ dày là bệnh lý mạn tính gặp phổ biến ở nhiều nước trên thế giới và cũng như ở Việt Nam, thường tiến triển thành từng đợt và hay tái phát với nhiều biến chứng nguy hiểm. Cho đến nay, Helicobacter pylori (H. pylori) được xem như là nguyên nhân hàng đầu gây loét dạ dày tá tràng (LDDTT) khoảng 70-85%, chính vì vậy điều trị loét dạ dày tá tràng cần phải tiệt trừ Helicobacter pylori [5]. Trước đây điều trị tiệt trừ Helicobacter pylori với phác đồ chuẩn 3 thuốc với Bismuth có những hạn chế nhất định. Phác đồ 3 thuốc cổ điển gồm ức chế bơm proton + 2 kháng sinh có tỷ lệ tiệt trừ cao đã mang lại khả quan trong điều trị Helicobacter pylori và làm liền sẹo ổ loét [5]. Tuy nhiên, các nghiên cứu trong những năm gần đây cho thấy hiệu quả tiệt trừ Helicobacter pylori của phác đồ chuẩn 3 thuốc ngày càng giảm từ 90% trước kia nay chỉ còn 70 – 80% [12]. Nghiên cứu tác giả Medeiros năm 2011 với phác đồ EAC (Esomeprazole + Amoxicillin + Clarithromycin) cho thấy hiệu quả tiệt trừ là 80,6% [13]. Nhưng nghiên cứu trong nước của tác giả Trần Thiện Trung vào năm 2009 với phác đồ EAC thì hiệu quả tiệt trừ chỉ là 65,1% [6]. Theo nghiên cứu tại Nhật bản, trên 50 bệnh nhân có Helicobacter pylori dương tính điều trị với phác đồ RAC (Rabeprazole + Amoxicillin + Clarithromycin) tỷ lệ tiệt trừ Helicobacter pylori là 80% [7]. Một nghiên cứu khác trên 80 bệnh nhân có Helicobacter pylori dương tính điều trị với phác đồ RAC (Rabeprazole + Amoxicillin + Clarithromycin) hiệu quả tiệt trừ là 81%, nhưng khi áp dụng phác đồ RACM (Rabeprazole + Amoxicillin + Clarithromycin + Metronidazole) trong 5 ngày thì tỷ lệ điều trị tiệt trừ Helicobacter pylori là 93% [8]. Quan niệm hiện nay về điều trị Helicobacter pylori ở bệnh nhân loét dạ dày tá tràng là tăng tỷ lệ tiệt trừ Helicobacter pylori, giảm thời gian điều trị để đảm bảo sự tuân thủ phác đồ điều trị của người bệnh [8]. Xuất phát từ mục đích đó chúng tôi tiến hành đề tài với 2 mục tiêu:
1.Khảo sát tỷ lệ nhiễm Helicobacter pylori ở các bệnh nhân loét dạ dày.
2.Đánh giá kết quả điều trị của phác đồ Rabeprazole-Amoxicillin-Clarithromycin-Metronidazole 5 ngày ở các bệnh nhân loét dạ dày có nhiễm Helicobacter pylori.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất