Nghiên cứu hiệu quả điều trị vẩu hàm trên sai khớp cắn loại II có sử dụng neo chặn Microimplant

Sai khớp cắn loại II gây ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ của khuôn mặt khi nhìn nghiêng, theo dân gian các bệnh nhân này thường được gọi là “vẩu” và là nguyên nhân khiến bệnh nhân đến khám và điều trị. Sai khớp cắn loại II không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt, nếu không điều trị sớm, lâu dài sẽ gây sang chấn khớp cắn, làm tiêu mô quanh răng của nhóm răng cửa hàm trên dẫn đến tình trạng các răng cửa thưa và ngả ra trước đặc biệt trong các trường hợp khớp cắn sâu, gây tổn thương khớp thái dương hàm.

Sai khớp cắn loại II chiếm tỉ lệ lớn trong các loại sai khớp cắn, đứng thứ hai sau sai khớp cắn loại I và chiếm tỉ lệ cao trong số bệnh nhân đến khám và điều trị nắn chỉnh răng: theo thống kê ở Mỹ tỉ lệ sai khớp cắn loại II là 15% trong dân số [81] và chiếm 33% số bệnh nhân điều trị nắn chỉnh răng [67], 37% học sinh ở châu Âu có sai khớp cắn loại II [67], tỉ lệ sai khớp cắn loại II tại một trường Đại học ở Hà Nội là 25% [13].

Mục tiêu của điều trị nắn chỉnh răng về mặt thẩm mỹ tạo được nét mặt thẳng khi nhìn nghiêng, về mặt chức năng đạt được khớp cắn lồng múi [49], [81], [84]. Để đạt được mục tiêu của điều trị, các trường hợp vẩu, sai khớp cắn loại II, bệnh nhân đã qua giai đoạn điều trị chỉnh hình xương hoặc ở bệnh nhân người lớn các nhà chỉnh nha thường chỉ định nhổ răng và sử dụng neo chặn tối đa. Có hai phương pháp neo chặn tạo được neo chặn tối đa: phương pháp neo chặn truyền thống với khí cụ Nance hoặc khí cụ TPA tăng cường thêm Headgear đeo buổi tối và phương pháp neo chặn xương với Microimplant cắm trực tiếp vào xương hàm.

Phương pháp neo chặn truyền thống là phương pháp dễ sử dụng, giá thành rẻ, tuy nhiên bộc lộ nhiều nhược điểm như khí cụ cồng kềnh, vướng khó chịu và để đạt được neo chặn tối đa cần phải có sự hợp tác của bệnh nhân.

Phương pháp neo chặn xương bằng cách sử dụng vít Microimplant cắm trực tiếp vào xương hàm, tạo được neo chặn tuyệt đối. Với ưu điểm vít có kích thước nhỏ gọn, dễ thao tác và ít tai biến, Microimplant đã tạo được những thành công vang dội trong điều trị nắn chỉnh răng. Tuy nhiên, so với phương pháp truyền thống vít Microimplant có giá thành cao và là phương pháp có xâm nhập. Cùng với sự hội nhập của thế giới và để nâng cao chất lượng điều trị, Khoa Nắn chỉnh răng Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương Hà Nội đã áp dụng Microimplant trong điều trị nắn chỉnh răng.

Việc sử dụng Microimplant làm neo chặn có hiệu quả như thế nào trong điều trị sai khớp cắn loại II, việc sử dụng Microimplant có thật sự tốt hơn và thay thế được phương pháp điều trị truyền thống trước kia không là những câu hỏi luôn đặt ra cho chúng tôi những nhà lâm sàng. Vì những lý do trên chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu hiệu quả điều trị vẩu hàm trên sai khớp cắn loại II có sử dụng neo chặn Microimplant” với mục tiêu sau:

1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, X Quang các bệnh nhân vẩu hàm trên, sai khớp cắn loại II điều trị tại Bệnh Viện Răng Hàm Mặt Trung Ương Hà Nội trong thời gian từ 6/2007 đến 6/2011.

2. Đánh giá kết quả điều trị và ưu nhược điểm khi sử dụng Microimplant làm neo chặn so với neo chặn truyền thống.

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

Chương 1: TỔNG QUAN 3

1.1. Sự phát triển cấu trúc sọ mặt bình thường 3

1.2 Định nghĩa và phân loại sai khớp cắn loại II 4

1.2.1. Định nghĩa sai khớp cắn 4

1.2.2 Khớp cắn bình thường 4

1.2.3. Sai khớp cắn loại II 6

1.2.4. Phân loại sai khớp cắn loại II 6

1.2.5. Khái niệm vẩu 13

1.3. Bệnh sinh sai khớp cắn loại II 14

1.4. Điều trị sai khớp cắn loại II 15

1.4.1. Mục tiêu của điều trị sai khớp cắn loại II: 15

1.4.2. Các phương pháp điều trị sai khớp cắn loại II: 15

1.4.3. Các khí cụ neo chặn trong trường hợp điều trị bù trừ sai khớp cắn loại II

bằng cách nho răng 16

1.5. Microimplant trong điều trị nắn chỉnh răng 19

1.5.1. Định nghĩa Microimplant 19

1.5.2. Microimplant và tác dụng neo chặn trong nắn chỉnh răng 19

1.6. Đánh giá kết quả chỉnh nha 27

1.6.1. Phương pháp đánh giá kết quả điều trị dựa theo chỉ số PAR 27

1.6.2. Đánh giá kết quả điều trị trên phim sọ mặt nghiêng Cephalometry 29

1.7. Tổng kết một số nghiên cứu về sai khớp cắn loại II 35

1.7.1 Nghiên cứu điều trị sai khớp cắn loại II sử dụng neo chặn truyền thống ..35

1.7.2 Nghiên cứu điều trị sai khớp cắn loại II với Microimplant làm neo chặn..36

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 37

2.1. Đối tượng nghiên cứu 37

2.2. Phương pháp nghiên cứu 38

2.2.1 Thiết kế nghiên cứu 38

2.2.2 Cỡ mẫu nghiên cứu 39

2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu 40

2.4. Các bước tiến hành 41

2.4.1 Khám lâm sàng, cận lâm sàng 41

2.4.2. Điều trị 54

2.4.3 Kết thúc điều trị 59

2.4.4. Các tiêu chí đánh giá kết quả điều trị ở hai nhóm bệnh nhân: 60

2.5. Dụng cụ và phương tiện kỹ thuật 64

2.6. Sai số trong nghiên cứu 65

2.7. Xử lý số liệu 65

2.8. Đạo đức trong nghiên cứu 65

2.9. Hình ảnh minh họa 65

Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 66

3.1. Đặc điểm lâm sàng, Xquang các bệnh nhân vẩu hàm trên, sai khớp cắn

loại II 66

3.1.1. Tỉ lệ giới 66

3.1.2. Tuổi 67

3.1.3. Đặc trưng lâm sàng sai khớp cắn loại II ở các bệnh nhân nghiên cứu 67

3.1.4 Đặc điểm khớp cắn trên mẫu thạch cao tính theo chỉ số PAR 68

3.1.5 Đặc điểm trên phim Cephalometry 69

3.2. Đánh giá kết quả điều trị, ưu nhược điểm khi sử dụng Microimplant làm

neo chặn so với neo chặn truyền thống 73

3.2.1. Sự khác biệt về kết quả điều trị trên mẫu thạch cao tính theo chỉ số PAR 73

3.2.2. Sự khác biệt về kết quả điều trị dựa trên phân tích phim Cephalometry 76

3.2.3. Kết quả chồng phim giữa trước và sau điều trị ở nhóm chứng và nhóm can

thiệp 80

3.2.4 Kết quả điều trị đánh giá tổng hợp về khớp cắn, mô mềm và neo chặn ở nhóm chứng và nhóm can thiệp 81

3.2.5 Ưu nhược điếm của Microimplant trong điều trị sai khớp cắn loại II 82

Chương 4: BÀN LUẬN 90

4.1. Đặc điếm lâm sàng Xquang các bệnh nhân vẩu hàm trên, sai khớp cắn

loại II điều trị tại Bệnh viện RHMTW từ tháng 6/2007-06/2011 90

4.1.1. Giới tính 90

4.1.2. Đặc điếm tuổi 90

4.1.3. Đặc điếm lâm sàng, Xquang mẫu nghiên cứu 91

4.2. Đánh giá kết quả điều trị, ưu nhược điếm khi sử dụng Microimplant làm

neo chặn so với neo chặn truyền thống 100

4.2.1. Sự khác biệt kết quả điều trị dựa theo chỉ số PAR ở các bệnh nhân vẩu hàm trên, sai khớp cắn loại II có sử dụng Microimplant làm neo chặn.. 100

4.2.2. Sự khác biệt về kết quả điều trị khi sử dụng Microimplant ở các bệnh nhân

vẩu, sai khớp cắn loại II dựa trên phân tích phim Cephalometry 103

4.2.3 Đánh giá hiệu quả điều trị về thời gian, sự thành công và thất bại của

Microimplant 109

KẾT LUẬN 117

KIẾN NGHỊ 119

DANH MỤC CÁC BÀI BÁO ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN PHỤ LỤC