Nghiên cứu kết quả điều trị ngoại trú tăng huyết áp bằng Enalapril và Nifedipine
Nghiên cứu kết quả điều trị ngoại trú tăng huyết áp bằng Enalapril và Nifedipine tại bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên.Tăng huyết áp là một bệnh tim mạch thường gặp và đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của nền y học thế giới với tần suất mắc bệnh ngày càng gia tăng.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới vào năm 2000, số người tăng huyết áp chiếm khoảng 26,4% dân số toàn thế giới và dự tính sẽ tăng lên 29,2% vào năm 2025 [3]. Năm 2003 theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới/Hội THA quốc tế (WHO/ISH0) thì tăng huyết áp đứng hàng thứ tư trong số sáu yếu tố nguy cơ chính (xếp theo thứ tự giảm dần là thiếu cân, tình dục không an toàn, nguồn nước sinh hoạt bẩn, tăng huyết áp, hút thuốc lá và uống rượu) chi phối gánh nặng bệnh tật toàn cầu [47].
ở Việt Nam, các nghiên cứu về dịch tễ học tăng huyết áp cho thấy tỷ lệ mắc bệnh đang có xu hướng tăng nhanh khi nền kinh tế ngày càng phát triển. Theo các số liệu điều tra cho thấy năm 1960 bệnh THA chỉ chiếm 1% dân số, thì đến năm 2002 trên cộng đồng miền Bắc đã là 16,3%, thành phố Hồ Chí Minh năm 2004 là 20,5%, trong khi đó tỷ lệ bệnh nhân THA được điều trị chỉ chiếm 11,49%, còn gần 90% bệnh nhân THA vẫn chưa được điếu trị [1], [4], [22], [23].
Tại bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái Nguyên tỷ lệ mắc bệnh trong những năm gần đây ngày càng gia tăng. Theo thống kê của bệnh viện từ năm 2004 đến năm 2005 tỷ lệ mắc bệnh THA so với các bệnh nội khoa là: 20,93% – 23%
Tăng huyết áp là một bệnh mãn tính, mà phần lớn không tìm thấy nguyên nhân, bệnh tiến triển“ thầm lặng” không có triệu chứng, nhưng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, nếu không gây chết người thì cũng để lại nhiều di chứng nặng nề (tai biến mạch máu não, suy tim…) ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Ở nước ta, tỷ lệ bệnh nhân không biết bị bệnh hoặc đã biết bị bệnh, nhưng chưa được điều trị hoặc điều trị chưa đúng vẫn còn chiếm tỷ lệ cao. Để góp phần hạn chế các biến chứng của bệnh, giảm tỷ lệ bệnh nhân THA phải tái nhập viện, thì việc giáo dục sức khỏe thường xuyên và điều trị liên tục nhằm kiểm soát để đạt được huyết áp mục tiêu cho bệnh nhân bị tăng huyết áp tại cộng đồng là một vấn đề rất quan trọng. Vì vậy công tác điều trị ngoại trú đối với bệnh nhân THA là chủ yếu và vô cùng cần thiết. Để kiểm soát có hiệu quả bệnh Tăng huyết áp ngoài việc thay đổi lối sống, thói quen sinh hoạt…thì việc điều trị bằng thuốc đóng một vai trò rất quan trọng. Nhằm từng bước hiểu rõ tác dụng của thuốc hạ huyết áp đối với người bệnh, để nâng cao hiệu quả trong công tác điều trị ngoại trú. Chúng tôi đã tiến hành đề tài: “Nghiên cứu kết quả điều trị ngoại trú tăng huyết áp bằng Enalapril và Nifedipine tại bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên” với mục tiêu sau:
1- Đánh giá kết quả điều trị của Enalapril và Nifedipine trên bệnh nhân tăng huyết áp vô căn độ II.
2- Tìm hiểu một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị tăng huyết áp ngoại trú.
2
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đào Duy An (2005) “Cải thiện tình trạng nhận biết, điều trị và kiểm soát tăng huyết áp : Thách thức và vai trò của truyền thông – giáo dục sức khoẻ ”,
Thời sự tim mạch học số 91, Tr 14-15 .
2. Đào Duy An và cộng sự (2006), “Tình trạng huyết áp và kiểm soát tăng huyết áp ở người Rơ ngao phường Trường Chinh – thị xã Kon Tum”, Thời sự tim mạch học số 97, Tr31.
3. Đào Duy An (2007), “Tăng huyết áp thầm lặng như thế nào ”, Tạp chí tim mạch học số 47, Tr 446.
4. Bộ y tế (2005): Thống kê y tế toàn quốc 2005..[http://www.gov.vn.].
5. Bộ y tế (2002), Dược thư quốc gia Việt Nam, Nxb y học Hà nội, Tr 414 – 732.
6. Nguyễn Đức Công và cộng sự (2005), “ Nghiên cứu mối liên quan giữa béo vòng bụng với 1 số yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch ở bệnh nhân tăng huyết áp nguyên phát” Tạp chí tim mach học việt nam số 42, Tr 52.
7. Phạm Tử Dương (1999), Thuốc tim mạch, Nxb Y học Hà nội , Tr74,211,273-275-281 -282-293.
8. PhạmTử Dương (1999), Bệnh tăng huyết áp, Nxb Yhọc Hà nội .
9. Nguyễn Huy Dung (1977), Bệnh tim mạch với người lớn tuổi, Nxb y học Hà nội, Tr 118 .
10. Nguyễn Xuân Dũng (2006), “ Nghiên cứu tác dụng của Amlodipin đối với sự rối loạn chuyển hoá lipd máu ở bệnh nhân tăng huyết áp”, Tạp chí tim mạch học Việt namsố 47, Tr 336.
11. Đỗ Doãn Đại (1994), “Chứng loạn Lipid huyết”, Tạp chíy học thực hành (1), Tr 5 – 8.
12. Phan Bá Đào (1999), Nghiên cứu thực trạng và một số yếu tố nguy cơ gây tai biến mạch máu não tại bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái nguyên, Luận văn thạc sỹ khoa học y dược , Trường đại học y khoa Thái nguyên.
13. Viên Văn Đoan và cộng sự (2007), “ Nghiên cứu quản lý, theo dõi, điều trị có kiểm soát ngoại trú bệnh Tăng huyết áp tại bệnh viện Bạch Mai và một số bệnh viện khác”, Hội nghị báo cáo kết quả quản lý và điều trị có kiểm soát bệnh Tăng huyết áp tại bệnh viện Bạch Mai và các bệnh viện khác lần thứ nhất, Hà nội, tr.25.
14. Đoàn Văn Đệ và cộng sự (2004), “Đánh giá tác dụng điều trị THA nguyên phát của thuốc Lisopress, Tạp chí tim mạch học Việt nam số 37, Tr 3.
15. Vũ Đình Hải (1997), Những điều cần biết về suy tim, Nxb Yhọc Hà Nội,Tr 69.
16. Vũ Đình Hải (2000), Tám lời khuyên để phòng và chữa tăng huyết áp , Nxb Yhọc Hà nội.
17. Tô Văn Hải (2005),“Nghiên cứu về tăng huyết áp và biến đổi điện tim ở 400 người bệnh đái tháo đường điều trị ngoại trú tại bệnh viện Thanh Nhàn- Hà nội”, Tạp chí tim mạch học Việt nam, số 47, tr602.
18. Ngô Huy Hoàng và cộng sự (2005), “Khảo sát tỷ lệ tăng huyết áp và nhận thức về bệnh tăng HA ở người cao tuổi tại xã Vân Nam- TP Nam Định”; Kỷ yếu đề tài nghiên cứu khoa học điều dưỡng toàn quốc lần thứ II, Tr 75.
19. Nguyễn Hồng Hạnh và cộng sự (2006),“Nghiên cứu hiệu quả điều trị tăng huyết áp và khả năng dung nạp của Lisinopril”,Tạp chí tim mạch học số 46, Tr 26.
20. Vi Quốc Hoàng (2001), Nghiên cứu một số yếu tố nguy cơ trên bệnh nhân tai biến mạch máu não tại Bệnh viện Đa khoa Trung Ương Thái nguyên, Luận văn thạc sỹ khoa học Y Dược, trường đại học y khoa Thái Nguyên.
21. Đỗ Quốc Hùng và cộng sự (2003),“ Đặc điểm lâm sàng bệnh tăng huyết áp ở phụ nữ tuổi mãn kinh” Tạp chí tim mạch học Việt nam số 47, Tr 494.
22. Phạm Gia Khải (2000),“Đặc điểm dịch tễ học tăng huyết áp tại Hà Nội”, Kỷ yếu toàn văn đại hội tim mạch quốc gia lần thứ VIII.
23. Phạm Gia Khải và cộng sự (2002), “Tần số tăng huyết áp và các yếu tố nguy cơ ở các tỉnh phía Bắc Việt nam năm 2001-2002”, Tạp chí tim mạch học Việt nam số 33, Tr 9-15.
24. Nguyễn Phú Kháng (1996), “Tăng huyết áp hệ thống động mạch”, Lâm sàng tim mạch học, Nxb Y học ,Hà Nội , Tr 471- 479.
25. Phạm Khuê (1991), “Tăng huyết áp”, Bách khoa thư bệnh học, tập I, Nxb Yhọc, Hà Nội 1991, Tr 254.
26. Phạm Khuê (1999), Đềphòng tai biến mạch máu não ở người có tuổi, Nxb Yhọc, Hà nội .
27. Hồ Lan và cộng sự (2004),“Tìm hiểu các yếu tố nguy cơ và thực trạng quản lý bệnh tăng huyết áp ở tập thể cán bộ diện tỉnh quản lý tại phòng khám bảo vệ chăm sóc sức khoẻ cán bộ tỉnh Nghệ an ”, Tạp chí tim mạch học Việt nam số 47, Tr68.
28. Huỳnh Văn Minh (2006), “ Nghiên cứu tình hình tăng huyết áp người lớn ở dân cư Bắc Bình Định, đánh giá bước đầu qua 1002 bệnh nhân ”, Tạp
chí tim mạch học số 47, Tr 31,35.
29. Huỳnh Văn Minh và cộng sự (2006), “Khuyến cáo của Hội tim mạch học Việt Nam về chẩn đoán, điều trị, dự phòng tăng huyết áp ở người lớn”, Khuyến cáo về các bệnh lý tim mạch và chuyển hoá giai đoạn 2006- 2010, Nhà xuất bản y học Thành phố Hồ Chí Minh,Tr 2,22,49.
30. Huỳnh Văn Minh và cộng sự (2005),“Nghiên cứu rối loạn Lipid máu ở bệnh nhân Tăng huyết áp nguyên phát có tổn thương động mạch vành ”Tạp chí tim mạch học số 47, Tr 168.
31. Nguyễn Mạnh Phan (2007), “ Kiểm soát tốt bệnh tim mạch : Tuân thủ điều trị và vai trò của dược phẩm kinh tế”, Thời sự tim mạch học số 108, Tr 33.
32. Nguyễn Mạnh Phan (2007), “ Hiệu quả điều trị : Nhìn từ góc độ Lợi ích- Chi phí”, Thời sự tim mạch học số 112,Tr 40.
33. Cao Mỹ Phương và cộng sự (2004-2005), “Tình hình đặc điểm bệnh đái tháo đường túpe II ở tỉnh Trà Vinh”, Thời sự tim mạch học số 92, tr.22
34. Dương Hồng Thái và cộng sự (2007), “ Bước đầu tìm hiểu thực trạng bệnh Tăng huyết áp tại xã Linh Sơn, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái nguyên ”, Tạp chí tim mạch học số 47, tr.633.
35. Nguyễn văn Trí (2006), “ Tăng huyết áp ở bệnh nhân béo phì”, Thời sự tim mạch học số 101, Tr26.
36. Phạm Nguyễn Vinh (2005), “ Vai trò của thuốc chẹn Bêta giao cảm trong bệnh tim mạch và nội tiết” Thời sự tim mạch học số 95, Tr 42.
37. Nguyễn Lân Việt (2007), “ Tăng huyết áp ”, Thực hành bệnh tim mạch, Tr 135, 146.
Tài liệu dịch sang tiếng Việt:
38. A. Fournier (1996), Hướng dẫn chẩn đoán điều trị tăng huyết áp, Nhà xuất bản Y học Hà nội, Tr 51,142,159,192, (dịch giả Hoàng Viết Thắng, Huỳnh Văn Minh).
39. Carl Erik Mogensen và cộng sự (2003), “Hiệu quả Perindopril/ Indapamide liều thấp trên Albumin niệu ở những bệnh nhân đái tháo đường”, Thời sự tim mạch học số 90, Tr 18.
40. Gosse P và cộng sự (1998), Thoái triển phì đại thát trái ở bệnh nhân THA được điều trị bằng Inđapamide1,5mg và Emalapril 20mg, Khuynh hướng quốc tế về tăng huyết áp (4), Tr14.
41.Ian Macfarlane (2001), Tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường, Hướng dẫn điều trị, Tr 25, 27.
42. Karl H.Rahn (2001), Đái tháo đường trên bệnh nhân tăng huyết áp nguyên phát, Khuynh hướng quốc tế về tăng huyết áp (4), Tr2.
43. Michele Woodley, M.D and Alison Whelan, M.D (1996), Cẩm nang điều tri nội khoa, Nhà xuất bản Yhọc Hà nội,103,107,109 (dịch giả Phạm Khuê và cộng sự).
44. M.J Brown và cộng sự (1999), Đối tượng nghiên cứu và chuẩn độ điều trị trong nghiên cứu quốc tế về ADALAT LA (Nifedipine GITS), Thời sự tim mạch học số 18, Tr 46.
45. Thạch Nguyễn (2007), Một số vấn đề cập nhật trong chẩn đoán và điều trị bệnh tim mạch 2007, Nhà xuất bản y học Hà nội, Tr205, 206, 207, 230, (dịch giả Huỳnh Văn Minh và cộng sự).
46. JNC 7 (2003), Phòng ngừa phát hiện, đánh giá và điều trị tăng huyết áp, tr97, 129, (tài li?u do vi?n nghiờn c?u du?c ph?m servier cung c?p).
47. Whitworth JA và cộng sự (2003), Khuyến cáo cập nhật điều trị tăng huyết áp năm 2003 của tổ chức y tế thế giới và hội tăng huyết áp quốc tế [htt://www.y khoa.net] (dịch giả Đào Duy An).
Tài liệu tiếng Anh :
48. Ahmad Sajadieh, Olav W Nielsen (2007), Diagnosing left ventricular hypertrophy in arterial hypertension, [http:/www.bmj.com.]
49. Cynthia D Mulrow, Michael Pignone (2001), Evidence based management of hypertension, [http:/www.bmj.com.]
50. Hans Brunner (2004), The Year In Hypertension, Clinical Publishing, pp73,119.
51. Luther T. Clark (2007), Cardiovasculadisease and Diabtes, Tata McGraw-Hill, pp4,11.
52. Morris JBrown (2006), Hypertension and ethnicgroup
[http:/www. bmj.com.]
53. Joachim R.Ehlich, Stefan H.Hohnloser, and Stanley Nattel (2005), Role of angioténin system and effects of its inhibition in atrial fibrillation: clinical and eprimental evidence, European Heart Journal vol1 pp 513, 515.
MỤC LỤC Nghiên cứu kết quả điều trị ngoại trú tăng huyết áp bằng Enalapril và Nifedipine tại bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên
Trang
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
CHƯƠNG 1: Tổng quan 3
1.1. Định nghĩa và phân loại tăng huyết áp 3
1.2. Dịch tế học bệnh tăng huyết áp 4
1.3. Cơ chế bệnh sinh của THA 5
1.4. Các yếu tố nguy cơ của bệnh THA 7
1.5. Các biến chứng thường gặp của bệnh tăng huyết áp 10
1.6. Điều trị THA 10
1.7. Một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị 18
1.8. Tình hình kiểm soát và ĐTB THA trên thế giới và ở Việt Nam 19
CHƯƠNG 2 : Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 22
2.1. Đối tượng nghiên cứu 22
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu 23
2.3. Phương pháp nghiên cứu 23
2.4. Mô hình nghiên cứu 25
2.5. Chỉ tiêu nghiên cứu 26
2.6. Kỹ thuật thu thập số liệu 27
2.7. Phương pháp khống chế sai số 30
2.8. Vật liệu nghiên cứu 31
2.9. Phân tích và xử lý số liệu 31
CHƯƠNG 3: kết quả nghiên cứu 32
3.1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu 32
3.2. Kết quả điều trị THA bằng Enalapril và Nifedipil 38
3.3. Đánh giá kết quả điều trị theo một số yếu tố ảnh hưởng 43
CHƯƠNG 4: bàn luận 51
4.1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu 51
4.2. Kết quả điều trị 55
4.3. Đánh giá kết quả điều trị theo một số yếu tố ảnh hưởng 64
KẾT LUẬN 65
KIẾN NGHỊ 67
TÀI LIỆU THAM KHẢO, PHỤ LỤC.