Nghiên cứu mô hình kiểm soát tăng huyết áp ở người cao tuổi thị xã Hưng Yên

Nghiên cứu mô hình kiểm soát tăng huyết áp ở người cao tuổi thị xã Hưng Yên

Tên đề tài luận án:” Nghiên cứu mô hình kiểm soát tăng huyết áp ở người cao tuổi thị xã Hưng Yên”. 

Chuyên ngành: Vệ sinh xã hội học và Tổ chức y tế

Mã số: 62.72.01.64

Họ và tên NCS: Nguyễn Kim Kế

Người hướng dẫn khoa học:

1. GS.TS. Hoàng Khải Lập

2. PGS.TS. Đỗ Doãn Lợi

Đơn vị đào tạo: Trường Đại học Y Dược

Cơ sở đào tạo: Đại học Thái Nguyên

NHỮNG KẾT QUẢ MỚI CỦA LUẬN ÁN

1. Đề tài luận án đã xác định được tỷ lệ bệnh tăng huyết áp (THA) ở người cao tuổi (NCT) tại tỉnh Hưng Yên khá cao (28,2%). Công trình nghiên cứu được thực hiện tại một tỉnh vùng đồng bằng chưa triển khai chương trình quản lý điều trị bệnh THA tại cộng đồng.  

2. Mô hình kiểm soát THA đã huy động được nguồn nhân lực tại địa phương, thu hút sự tham gia của cộng đồng, phối hợp chặt chẽ giữa trạm y tế, nhân viên y tế thôn bản và hội NCT, các tổ chức đoàn thể khác trong xã hội để hoạt động có hiệu quả. Biện pháp quản lý điều trị đã giúp cho NCT tiếp cận dễ dàng với dịch vụ y tế. Chăm sóc y tế tại nhà, theo dõi huyết áp NCT tại hộ gia đình để phát hiện bệnh THA ở NCT, phân loại bệnh THA của NCT để điều trị tại nhà, khi nặng thì chuyển lên y tế tuyến trên  (bệnh viện). Mở các lớp tập huấn nâng cao năng lực thực hiện mô hình kiểm soát bệnh THA: giúp cho cán bộ y tế cơ sở, lãnh đạo cộng đồng và cán bộ hội NCT về kỹ năng quản lý, điều trị huyết áp và truyền thông phòng chống THA cho NCT. Đây là cơ sở quan trọng để giúp cho việc thực hiện các giải pháp quản lý, chăm sóc sức khỏe cộng đồng có hiệu quả và bền vững.

3. Mô hình đã can thiệp vào kiến thức, thái độ, thực hành về phòng biến chứng bệnh THA, về điều trị bệnh THA và về dự phòng THA cho NCT. Kết quả đã làm thay đổi được những hiểu biết sai lầm về bệnh THA, thay đổi được những hành vi bất lợi cho bệnh THA nhờ đó đã làm thay đổi được mức độ THA, giảm được tỷ lệ bệnh THA và các tai biến do bệnh THA gây ra

CÁC ỨNG DỤNG, KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG TRONG THỰC TIỄN, NHỮNG VẤN ĐỀ CÒN BỎ NGỎ CẦN TIẾP TỤC NGHIÊN CỨU

* Các ứng dụng, khả năng ứng dụng trong thực tiễn:

Cách thức tổ chức, mạng lưới kiểm soát THA ở cơ sở, tài liệu truyền thông về dự phòng THA cho NCT đã ứng dụng thành công tại 2 xã phường can thiệp sẽ tiếp tục được duy trì và nhân rộng ra các xã phường khác của tỉnh Hưng Yên.

* Những vấn đề bỏ ngỏ cần tiếp tục nghiên cứu:

Nghiên cứu mô hình kiểm soát bệnh THA ở phạm vi rộng hơn không chỉ riêng cho đối tượng người cao tuổi mà còn cho đối tượng người trưởng thành. Đồng thời để đánh giá một cách toàn diện, cần nghiên cứu thêm những yếu tố ảnh hưởng tới quá trình triển khai mô hình như: chất lượng nhân lực, trang thiết bị, thuốc điều trị và các cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động của mô hình.

MỤC LỤC
Nội dung    Trang
Lời cam đoan        i
Lời cảm ơn     ii
Danh mục các chữ viết tắt     iii
Mục lục     iv
Danh mục bảng     vi
Danh mục hộp kết quả định tính     viii
Danh mục hình, biểu đồ     ix
ĐẶT VẤN ĐỀ        1
Chương 1- TỔNG QUAN        3
1.1.    Một số khái niệm c ơ bản về THA ở NCT        3
1.1.1.    Khái niệm người cao tuổi        3
1.1.2.    Khái niệm tăng huyết áp        3
1.1.3.    THA và sức khoẻ NCT        4
1.1.4.    Nguyên nhân THA        5
1.1.5.    Biến chứng tăng huyết áp        5
1.1.6.    Điều trị tăng huyết áp        6
1.2.    Thực trạng THA ở người cao tuổi trên thế gi ới và Việt Nam        8
1.2.1.    Nghiên cứu về THA ở người cao tuổi trên thế giới        8
1.2.2.    Nghiên cứu về tăng huyết áp người cao tuổi tại Việt Nam        9
1.3.    Một số yếu tố nguy cơ gây tăng huyết áp ở NCT        11
1.3.1.    Yếu tố thuộc về cá nhân NCT        11
1.3.2.    Yếu tố về môi trường sống của NCT        16
1.3.3.    Yếu tố về hệ thống y tế        18
1.3.4.    Yếu tố bản thân NCT        19
1.4.    Một số mô hình kiểm soát huyết áp hiện nay        19
1.4.1.    Kiểm soát tăng huyết áp        19
1.4.2.    Một số mô hình kiểm soát tăng huyết áp trên thế giới        21
1.4.3.    Một số mô hình kiểm soát tăng huyết áp tại Việt Nam        23
1.4.4.    Chương trình phòng chống tăng huyết áp Quốc gia        27
Chương 2- ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU        32
2.1.    Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu        32
2.2.    Phương pháp nghiên cứu        34
2.2.1.    Thiết kế nghiên cứu        34
2.2.2.    Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu        35
2.2.3.    Các chỉ số nghiên cứu        41
2.2.4.    Mô hình can thiệp        45
2.2.5.    Kỹ thuật thu thập số liệu        50
2.3.    Phương pháp xử lý số liệu        51
2.4.    Đạo đức trong nghiên cứu        52
Chương 3- KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU        53
3.1.    Tỷ lệ THA ở NCT ở thị xã Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên năm 2009.    53
3.2.    Một số yếu tố nguy cơ THA ở NCT thị xã Hưng Yên        62
3.3.    Hiệu quả mô hình kiểm soát THA ở NCT ở hai xã/phường    thị xã    70
Hưng Yên   
Chương 4 – BÀN LUẬN        85
4.1.    Tỷ lệ THA của NCT tại thị xã Hưng Yên        85
4.2.    Một số yếu tố nguy c ơ THA ở NCT thị xã Hưng Yên        89
4.3.    Xây dựng mô hình và hiệu quả kiểm soát THA tại các    điểm    can    95
thiệp ở thị xã Hưng Yên   
4.4.    Những điểm hạn chế của đề tài và hướng giải quyết    109
KẾT LUẬN        111
KHUYẾN NGHỊ        113
TÀI LIỆU THAM KHẢO        114
PHỤ LỤC