Nghiên cứu mô hình tổ chức thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt do thảm họa của bệnh viện loại A Quân đội

Trong cuộc sống hàng ngày, con người luôn phải đối phó với thiên tai và những rủi ro, biến cố bất ngờ do con người gây nên đã làm tổn thất rất lớn về người, của cải vật chất… đó là các loại thảm họa. Trên toàn cầu cứ mỗi tuần trung bình xảy ra một thảm họa, khi thì động đất, núi lửa, sóng thần, mưa đá bão lụt, khi thì sự cố sập nhà, sập cầu, tai nạn giao thông, tai nạn lao động. cướp đi sinh mạng của hàng triệu người, thiệt hại về vật chất lên tới hàng tỷ đô la. Trước tình hình thảm họa trên thế giới ngày càng gia tăng, Tổ chức y tế Thế giới đã cảnh báo mà bất cứ Quốc gia nào cũng phải quan tâm: “Các thảm họa xảy ra không hề báo trước, chúng ta phải sẵn sàng”.

Những năm gần đây thảm họa đã gây ra những tổn thất không nhỏ cho hành tinh chúng ta, nó cướp đi sinh mạng của hàng chục triệu nhiều người, huỷ hoại nhiều công trình kiến trúc và của cải vật chất làm ảnh hưởng nặng nề đến môi trường sống.

Về y tế, ngoài gây tổn thất lớn về sinh mạng thảm họa còn gây các thương tích phức tạp cho nạn nhân và sau đó là các dịch bệnh do nhiễm trùng nhiễm độc, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe cộng đổng, thiệt hại về kinh tế và môi trường sống, cho nên trong và sau thảm họa phải cần đến sự can thiệp khẩn cấp của ngành y tế.

Thực tiễn cho thấy thảm họa xảy ra không hề báo trước làm tăng đột ngột, với số lượng lớn nạn nhân cần cứu chữa vận chuyển, vượt quá khả năng đáp ứng của các cơ sở y tế, ngoài ra chính bản thân các cơ sở y tế trong khu vực xảy ra thảm họa cũng bị thiệt hại nặng nề. Vì vậy, muốn hạn chế sự thiệt hại về con người trong và sau thảm họa, ngoài sự khẩn trương nỗ lực của ngành y tế, cần có sự đóng góp của các tổ chức xã hội trong cộng đổng, dưới sự chỉ đạo điều hành của chính quyền các cấp.

Khi thảm họa xảy ra toàn bô ngành y tế, không kể quân y hay dân y đều phải tổ chức cứu chữa các nạn nhân, nhằm giảm thiểu thiệt hại về sinh mạng con người, bảo vệ sức khoẻ của người dân trong và sau thảm họa. Tổ chức cứu chữa nạn nhân do thảm họa có hiệu quả hay không phụ thuôc rất nhiều vào khả năng đáp ứng của ngành y tế trên tất cả các tuyến, từ đó cần có lực lượng chuyên biệt, phải thường xuyên sẵn sàng giải quyết trong mọi tình huống khẩn cấp.

Tuyến bệnh viện nhất là các bệnh viện đóng ở các thành phố lớn (mật đô dân cư đông) nơi mà nếu xảy ra thảm họa sẽ có số lượng rất lớn nạn nhân cần thu dung, cấp cứu và điều trị trong cùng môt thời điểm và trong điều kiện hoàn toàn không thuận lợi, do vậy các bệnh viện cần có lực lượng thuần thục về chuyên môn, thành thạo công tác đáp ứng y tế trong mọi tình huống khẩn cấp để thu dung, cấp cứu, điều trị các nạn nhân khi có thảm họa xảy ra.

Nhìn lại những năm qua, việc kết hợp quân dân y trong khắc phục thảm họa còn bôc lô nhiều bất cập như: đáp ứng y tế trong tình trạng khẩn cấp còn chậm, thu dung phân loại còn lúng túng về tổ chức và chưa thật thuần thục về chuyên môn, công tác chỉ huy và điều hành còn nhiều mặt hạn chế, chưa huy đông được sức mạnh tổng hợp để đáp ứng đạt hiệu quả cao, …

Đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu về phối hợp tổ chức các lực lượng tham gia ứng cứu và khắc phục hậu quả của thảm họa, nhưng mới chỉ dừng lại ở những nghiên cứu về các phân đôi y tế cơ đông làm nhiệm vụ xử trí, cứu chữa tại nơi xảy ra thảm họa và cách thức tổ chức cứu chữa vận chuyển nạn nhân do thảm họa tuyến trước bệnh viện.

Từ thực tế và yêu cầu cấp thiết trên, vấn đề được đặt ra là: cần tổ chức môt lực lượng trên cơ sở biên chế sẵn có của bệnh viện để xây dựng nhiệm vụ, định biên cơ cấu nhân sự theo nhu cầu, xây dựng lề lối làm việc và thiết lập môt cơ chế điều hành, thường xuyên huấn luyện sẵn sàng đáp ứng y tế khẩn cấp khi có tình huống thảm họa xảy ra đổng thời phải duy trì hoạt đông chuyên môn thường xuyên và khả năng sẵn sàng chiến đấu của bệnh viện.

Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu mô hình tổ chức thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt do thảm họa của bệnh viện loại A Quân đội”.

Mục tiêu nghiên cứu:

1. Phân tích đánh giá khả năng cao nhất thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt tại 3 bệnh viện loại A Quân đội: Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện 175, Bệnh viện 103.

2. Xây dựng mô hình, triển khai thực nghiệm và bước đầu đánh giá kết quả thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt do thảm họa của bệnh viện loại A Quân đội.

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục

Danh mục các chữ viết tát Danh mục bảng Danh mục biểu đổ Danh mục hình Danh mục ảnh

ĐẶT VẤN Để 1

Chương 1: TổNG QUAN 4

1.1. Thảm họa và đặc điểm một số yếu tố ảnh hưởng đến 4

công tác cứu chữa vạn chuyển nạn nhân

1.1.1. Trên thế giới 4

1.1.2. Viêt Nam 10

1.2. Thực trạng hệ thống đáp ứng y tế’ khẩn cấp trong thảm 13 họa của một số nước trên Thế’ giới và ở Việt Nam

1.2.1. Mọt số vần đề về y học thảm họa 13

1.2.2. Thực trạng hê thống đáp ứng y tế khẩn cấp trong 13

thảm họa của mọt số nước trên thế giới

1.2.3. Thực trạng công tác đáp ứng y tế khẩn cấp đối với 28

thảm họa, thiên tai ở Viêt Nam

1.3. Công tác tổ chức thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt 32

tại tuyến bệnh viện qua một số vụ thảm họa tại Việt nam

1.3.1. Thực trạng khả năng thu dung, cấp cứu nạn nhân 32

hàng loạt của mọt số bênh viên

1.3.2. Mô hình thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt của một số 34

bênh viên

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu 41

2.1. Chất liệu, đối tượng, phạm vi, địa điểm và thời gian 41

nghiên cứu

2.1.1. Chất liêu nghiên cứu 41

2.1.2. Đối tượng nghiên cứu 41

2.1.3. Phạm vi nghiên cứu 42

2.1.4. Thời gian nghiên cứu 42

2.2. Nội dung nghiên cứu 43

2.2.1. Nghiên cứu khả năng thu dung, cấp cứu nạn nhân của 43

bênh viên loại A Quân đội

2.2.2. Mô hình tổ chức thu dung, cấp cứu nạn nhân do thảm 43

họa của bênh viên loại A Quân đội

2.3. Phương pháp nghiên cứu 43

2.3.1. Thiết kế nghiên cứu 43

2.3.2. Phương pháp phân tích tài liêu thứ cấp 45

2.3.3. Phương pháp quan sát trực tiếp 45

2.3.4. Phương pháp dịch tễ học mô tả 46

2.3.5. Phương pháp xã hội học 46

2.3.6. Phương pháp thực nghiêm 47

2.4. Khống chế sai số và xử lý số liệu 52

2.4.1. Khống chế sai số 52

2.4.2. Xử lý số liêu 52

2.5. Hạn chế’ của đề tài 53

2.6. Khía cạnh đạo đức trong nghiên cứu 53

Chương 3: KÊT QUẢ NGHIÊN cứu 54

3.1. Thực trạng khả năng cao nhất thu dung, cấp cứu nạn 54

nhân hàng loạt của các bệnh viện loại A Quân đội

3.1.1. Nhiêm vụ, tổ chức lực lượng 54

3.1.2. Lực lượng và quy mô giường bênh 56

3.1.3. Cơ sở vật chất, trang thiết bị của các bênh viên thuộc 57

nhóm nghiên cứu

3.1.4. Thực trạng công tác tổ chức và khả năng triển khai 60

thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt

3.1.5. Tình hình thu dung, cấp cứu và điều trị trong 5 năm 64

(2000- 2004)

3.2. Xây dựng mô hình tổ chức thu dung, cấp cứu nạn nhân 67

hàng loạt do thảm họa của bệnh viện loại A Quân đội

3.2.1. Căn cứ xây dựng mô hình 67

3.2.2. Nguyên tắc thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt do 71

thảm họa của bênh viên loại A Quân đội

3.2.3. Nội dung mô hình thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng 72

loạt của bênh viên loại A Quân đội

3.2.4. Triển khai thực nghiêm tổ chức thu dung, cấp cứu nạn 89

nhân hàng loạt tại bênh viên loại A Quân đội, bước đầu đánh

giá kết quả

Chương 3: BÀN LUẬN 96

4.1. Về khả năng cao nhất thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng 96

loạt của bệnh viện loại A Quân đội

4.1.1. Về nhiêm vụ, tổ chức lực lượng 96

4.1.2. Về biên chế, thành phần chuyên môn kỹ thuật 98

4.1.3. Về thực trạng cơ sở vật chất, trang bị và khả năng thu 100

dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt

4.1.4. Về thực trạng công tác tổ chức và khả năng triển khai 102

thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt

4.1.5. Về nhận thức, thái đọ, hành vi của nhân viên Quân y 105

đối với thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt

4.2. Về Mô hình tổ chức thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng 106

loạt của bệnh viện loại A Quân đội

4.2.1. Ý nghĩa của viêc xây dựng mô hình tổ chức thu dung, 106

cấp cứu nạn nhân hàng loạt của bênh viên loại A Quân đọi

4.2.2. Về nguyên tắc thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt 108

của bênh viên loại A Quân đọi

4.2.3. Về mô hình thu dung, cấp cứu nạn nhân hàng loạt của 109

bênh viên loại A Quân đọi

4.2.4. Về nhiêm vụ, tổ chức biên chế Trạm Thu dung, cấp 110

cứu nạn nhân hàng loạt

KẾT LUẬN 119

KIẾN NGHỊ 121

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG Bố Có 122

LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIÊU THAM KHẢO 123

PHỤ LỤC 137