Nghiên cứu mối liên quan giữa thực hành chăm sóc răng miệng với bệnh sâu răng – viêm lợi ở học sinh THPT tại Hòa Bình năm 2011

Bệnh răng miệng BRM là bệnh phổ biến, gặp ở xấp xỉ 90% dân số trên thế giới, ở mọi lứa tuổi và ở mọi tầng lớp xã hội. Trong những năm 70, tổ chức Y tế thế giới WHO đã xếp BRM đứng thứ ba trong bảng xếp hạng bệnh tật thế giới vì mức độ phổ biến chiếm 90 – 99%, thời gian mắc bệnh sớm 6 tháng tuổi, ngay sau khi răng mọc [14], [37]. BRM nếu không điều trị sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm tủy, viêm quanh răng và chi phí cho việc chữa bệnh rất lớn [1],[14].

Trong vòng 20 năm trở lại đây, cùng với sự tiến bộ của y học đồng thời tìm ra căn nguyên của bệnh sâu răng giúp cho việc phòng bệnh và chữa bệnh đạt hiệu quả cao. Vì vậy tỷ lệ bệnh sâu răng đã giảm xuống ở các nước phát triển, như ở Mỹ, Australia và các nước Bắc Âu chỉ số này giảm xuống còn một nửa so với trước[37].

Nhưng bên cạnh đó, người ta cũng nhận thấy, việc giảm tỷ lệ bệnh sâu răng chỉ tập trung ở các nước phát triển, còn ở những nước đang phát triển tỷ lệ này vẫn còn cao và có xu hướng tăng lên.

Tại Việt Nam đã có trên 80% dân số mắc BRM [53]. Năm 2003, WHO đánh giá bệnh sâu răng ở nước ta vào loại cao nhất thế giới và nước ta thuộc khu vực các nước có bệnh răng miệng đang tăng lên [12], [51].

Việc phòng BRM tương đối đơn giản, không phức tạp, chi phí thấp, dễ thực hiện tại cộng đồng, đặc biệt tại trường học. Do đó phòng BRM sớm ngay ở lứa tuổi học sinh là chiến lược khả thi nhất được WHO khuyến cáo triển khai. Chương trình chăm sóc răng miệng CSRM tại trường học được thực hiện ở hầu hết các nước trên thế giới.

Tại nước ta, Chính phủ và Bộ Y tế đã thấy rõ được tầm quan trọng của việc phòng BRM nói chung và sự cần thiết phải triển khai chương trình Nha học đường (NHĐ) nói riêng nhằm dự phòng và làm giảm dần bệnh răng miệng cho lứa tuổi học sinh ở trường học [14], [30]. Do đó, chương trình NHĐ đã trở thành chương trình cấp Bộ về CSRM cho học sinh tại trường học ở tất cả các tỉnh thành trong cả nước. Sau 10 năm triển khai chương trình, một số nơi đã thu được kết quả khả quan, tỷ lệ BRM của HS đã giảm đáng kể, nhưng cũng có nhiều nơi hoạt động NHĐ chưa đúng và chưa phù hợp nên chương trình CSRM chưa đến được tất cả học sinh vì vậy kết quả chưa được như mong muốn [18]. Vì vậy cần có thêm các nghiên cứu và đánh giá chương trình để từ đó có những hoạch định cho kế hoạch hoạt động trong tương lai.

Tháng 11 năm 2011, Bộ Y tế triển khai dự án “Mô hình bệnh tật của trẻ em Việt Nam” trong đó có nội dung xác định các bệnh RHM được triển khai tại 8 tỉnh trên toàn quốc trong đó có Hòa Bình. Chương trình NHĐ tại Hòa Bình nằm trong chương trình quốc gia về CSRM cho học sinh và mới được triển khai tại 10 trường trong toàn tỉnh. Chính vì vậy, đồng hành cùng dự án của Bộ Y tế, chúng tôi tiến hành “Nghiên cứu mối liên quan giữa thực hành chăm sóc răng miệng với bệnh sâu răng – viêm lợi ở học sinh THPT tại Hòa Bình năm 2011”với mong muốn đạt được 2 mục tiêu sau:

1. Xác định tỷ lệ sâu răng – viêm lợi của học sinh THPT tỉnh Hòa Bình năm 2011

2. Mô tả một số yếu tố liên quan giữa CSRM với bệnh sâu răng – viêm lợi ở học sinh THPT tỉnh Hòa Bình năm 2011

 MỤC LỤC