Nghiên cứu một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh não thiếu oxy/thiếu máu cục bộ ở trẻ sơ sinh đủ tháng đẻ ngạt

Ngạt chu sinh thường gây nên bệnh não thiếu oxy/thiếu máu cục bộ (Hypoxic – Ischemic En- cephalopathy: HIE), là vấn đề quan trọng về tỷ lệ mắc bệnh và tử vong thần kinh ở trẻ sơ sinh. 50 – 70% cú thể tử vong trong thời kỳ chu sinh do tổn thương nhiều cơ quan. 80% trẻ bị thiếu oxy não nặng sẽ dẫn đến di chứng bại não, chậm phát triển tâm – vận động. Thông báo từ các nước phát triển như Hoa Kỳ và nước Anh, tỷ lệ trẻ mắc ngạt có HIE từ 3 – 6/1000 trẻ sinh[ 2]. Ở Việt Nam chưa có nghiên cứu nhiều về bệnh não thiếu oxy/ thiếu máu cục bộ ở trẻ sơ sinh. Một số nghiên cứu chỉ thông báo về tỷ lệ trẻ sơ sinh bị ngạt cũng như tỷ lệ tử vong do đẻ ngạt ở bệnh viện hoặc cộng đồng. Vì vậy đề tài này được thực hiện với hai mục tiêu:

1. Mô tả đặc điểm lâm sàng của trẻ sơ sinh đủ tháng bị ngạt có tổn thương não thiếu oxy/ thiếu máu cục bộ.

2. Mô tả một số đặc điểm cận lâm sàng của tình trạng bệnh.

II. ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU

Đề  tài  nghiên cứu  đó  được thông qua Hội đồng Y đức của Bộ Y tế.

1. Đối tượng nghiên cứu: 72 trẻ sơ sinh  đủ tháng bị ngạt có biểu hiện bệnh não  thiếu  oxy/ thiếu máu cục bộ điều trị tại khoa Sơ sinh bệnh viện Nhi Trung Ương từ 1/12/2006 – 1/12/2008.

Tiêu chuẩn chẩn đoán là:

– Trẻ sinh đủ tháng, khóc rất yếu hoặc không khóc, tím tái ngay sau sinh thời gian tối thiểu trên 5 phút hoặc.

– Chỉ số Apgar ở thời điểm 5 phút dưới 7 điểm

– Trẻ phải hồi sức sơ sinh, nuôi dưỡng qua ống thông dạ dày, thở oxy.

– Có tối thiểu hai biểu hiện trên và các biểu hiện  thần  kinh  không  bình  thường:  tăng  hoặc giảm trương lực cơ, rối loạn ý thức, giảm hoặc mất phản xạ sơ sinh, hoặc co giật.

Loại trừ trẻ có hoặc nghi vấn nhiễm khuẩn bẩm sinh, dị tật não hoặc dị tật cơ thể bẩm sinh, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh.

2. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả tiến cứu. Cỡ mẫu được ước tính theo kinh nghiệm từ các nghiên cứu ở nước ngoài từ 50  – 100 trẻ bệnh. Đánh giá các triệu chứng  lâm  sàng thần kinh và phân loại nặng nhẹ dựa theo mô tả lâm sàng và phân loại của  Sarnat [2]. Đánh giá tổn thương não trên hình ảnh siêu âm và chụp cắt lớp vi tính được hai  thầy thuốc chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh thực hiện độc lập.

3. Xử lý số liệu: Sử dụng phần mềm vi  tính cho thống kê y học SPSS.10.