NGHIÊN CỨU MỘT SỐ TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN CỦA CORTICOSTEROID TRONG BỆNH XUẤT HUYẾT GIẢM TIỂU CẦU TỰ MIỄN Ở NGƯỜI LỚN TẠI BVTW HUẾ
NGHIÊN CỨU MỘT SỐ TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN CỦA CORTICOSTEROID TRONG BỆNH XUẤT HUYẾT GIẢM TIỂU CẦU TỰ MIỄN Ở NGƯỜI LỚN TẠI BVTW HUẾ
Nguyễn Văn Bông , Nguyễn Văn Tránh*, Nguyễn Duy Thăng*, Phùng Thị Hoàng Yến*,
Lê Thị Thanh Hoa*, Nguyễn Tử Minh
TÓM TẮT
Mục tiêu: Nghiên cứu một số tác dụng không mong muốn thường gặp trên bệnh nhân ĨTP được điều trị corticosteroid.
Mối liên quan giữa các tác dụng không mong muốn với độ tuổi và thời gian điều trị corticosteroid.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 45 bệnh nhân ITP từ 16 đến 60 tuổi với tiểu câu < 20.109/l hoặc tiểu câu 20 – 50 x 109/l, có biểu hiện xuất huyết độ III trở lên.
Nghiên cứu cắt ngang, mô tả từng trường hợp bệnh. Xử lý số liệu bằng phân mềm MedCalc 10, Epi Infor 6.
Kết quả và bàn luận: Tuổi 16 đến 30 gặp tỉ lệ cao nhất chiếm 51,1%, tuổi trung bình là 33,9 ± 14,1. Tỉ lệbị ITP lânđâulà 40%, tái phát 60%.Tỉlệbệnhmất ngủgặp rất cao 82,2%, ngườilớntuổi17/37
bệnh nhân; viêm dạ dày 51,1%; tăng huyết áp 24,4%, tuổi lớn 8/11 bệnh nhân; Cushing là 17,8%, tuổi trẻ 6/8 bệnh nhân; tăng cân 40%, tuổi trẻ 8/18 bệnh nhân. Ở nhóm bệnh tái phát có tỉ lệ cao: Mất ngủ 25/37 bệnh nhân, viêm dạ dày 16/23 bệnh nhân, Cushing 6/8 bệnh nhân. Tỉ lệ tăng bạch câu 95,6%,tuổi trẻ 21/43 bệnh nhân; tăng đương huyết tạm thời 22,2%, người lớn tuổi 6/10 bệnh nhân; hạ Kali gặp nhỉều hơn hạ Canxi (40%; 6,7%) gặp nhỉều ở nhóm trẻ tuổi.
Kết luận: Mất ngủ, viêm dạ dày, tăng cân thường gặp nhất. Tăng huyết áp và mất ngủ thường gặp ở người lớn tuổi, còn tăng cân và Cushing thường gặp tuổi trẻ. Tăng bạch câu thường gặp nhất, hạ Kali, tăng đường huyết và hạ Canxi ít gặp hơn. Tăng bạch câu và hạ Kali nhiều gặp ở tuổi trẻ, còn lớn tuổi thì tăng đường huyết thường gặp hơn.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Ban xuất huyết giảm tiểu cầu chưa rõ nguyên nhân còn gọi là ban xuất huyết giảm tiểu cầu tự miên nguyên phát, với biểu hiện chính là giảm tiểu cầu sau khi đã loại trừ hết các nguyên nhân gây giảm tiểu cầu thứ phát khác(3). Hiện nay, ở Việt Nam mặc dù đã có những tiến bộ mới trong điều trị như các Imminoglobulin, nhưng corticosteroid vẫn được ưu tiên lựa chọn vì hiệu quả điều trị và lý do kinh tế.
Corticosteroid lần đầu tiên được sử dụng để điều trị cho những bệnh nhân viêm ruột vào cuối những năm 1940. Có khoảng hơn 80% bệnh cấp tính được điều trị thành công với corticosteroid, hơn 20% bệnh nhân chuyển sang mãn tính và trở nên phụ thuộc corticosteroid. Các tác dụng phụ tương đối ít ở bệnh nhân điều trị thời gian ngắn, còn với bệnh nhân sử dụng lâu dài corticosteroid là đáng quan tâm hơn. Các tác dụng không muốn này là tiền đề cho những biến chứng nghiêm trọng sau này(6). Cùng với những lợi ích to lớn của thuốc thì corticosteroid còn mang đến những thay đổi không mong muốn ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị. Trong bệnh ITP, những thay đổi này ngày càng xuất hiện nhiều ở người lớn và đặt biệt là bệnh nhân ITP tái phát được điều trị nhiều lần và dài ngày.
Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu một số tác dụng không mong muốn thường gặp trên bệnh nhân ITP được điều trị corticosteroid tại Khoa Huyết Học Lâm Sàng – BVTWW Huế.
Khảo sát mối liên quan giữa các tác dụng không mong muốn với độ tuổi và thời gian điều trị corticosteroid.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất