Nghiên cứu những biến đổi huyết động và lượng nước ngoài mạch phổi bằng phương pháp PiCCO ở bệnh nhân mổ tim mở

Luận án Nghiên cứu những biến đổi huyết động và lượng nước ngoài mạch phổi bằng phương pháp PiCCO ở bệnh nhân mổ tim mở.Hiện nay nhu cầu mổ tim trên thế giới cũng như ở Việt Nam ngày càng gia tăng. Hàng năm có hàng triệu người được mổ tim trên khắp thế giới. Riêng tại Mỹ năm 2003 có khoảng 666.000 người được mổ tim mở, đến năm 2006 con số này đã lên tới 709.000 người [54]. Ở Việt Nam, hàng năm có khoảng 6.500 trẻ sơ sinh bị bệnh tim bẩm sinh, 10.000 người bị bệnh van tim mắc phải, trong số đó gần 50% cần phải can thiệp phẫu thuật [4].

Ngay từ những ngày đầu sau khi mổ tim mở mới ra đời, người ta đã nhận thấy rằng những rối loạn chức năng tuần hoàn và các biến chứng tim mạch ở giai đoạn đầu sau mổ tim là nguyên nhân chính làm tăng giá thành điều trị và tăng tỷ lệ tử vong [175]. Ổn định về huyết động là nhiệm vụ chính trong giai đoạn đầu của hậu phẫu tim mở. Duy trì chức năng tim hợp lý là điều kiện để đảm bảo cung cấp đủ máu và oxy cho các cơ quan và tạo cơ hội cho sự phục hồi nhanh chức năng tim sau mổ.
Trong những năm gần đây, tỉ lệ tử vong do mổ tim mở đã giảm một phần là nhờ những tiến bộ trong gây mê và hồi sức [56], [143]. Tuy nhiên tỉ lệ biến chứng sau mổ vẫn còn cao [6], [56]. Theo nghiên cứu của Ghotkar và cộng sự có 9,2% bệnh nhân (BN) cần chăm sóc dài ngày tại hồi sức [61] và tiên lượng xấu do tình trạng huyết động không ổn định, rối loạn chức năng các cơ quan [60], [133]. Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng điều chỉnh huyết động theo đích giúp cải thiện kết quả điều trị ở BN phẫu thuật tim và các phẫu thuật lớn khác có nguy cơ cao [48], [62], [106], [107].
Hội chứng cung lượng tim thấp (HCCLTT) là một trong những biến chứng nặng nhất sau mổ tim,  tỉ lệ tử vong cao có thể lên tới 38% [101], [102] và cũng là một nguyên nhân làm tăng tỉ lệ các biến chứng về hô hấp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy thận và mổ lại [93], [102], [110]. Ngoài ra các bệnh nhân HCCLTT có thời gian thở máy, thời gian nằm hồi sức, thời gian nằm viện kéo dài  [101], [102]. Các yếu tố này làm tăng nguy cơ liên quan đến tỉ lệ tử vong và chi phí điều trị [110].
Xác định yếu tố liên quan của HCCLTT ở BN mổ tim là cần thiết để tối ưu hóa các yếu tố liên quan trước mổ, sử dụng các chiến lược bảo vệ cơ tim, hỗ trợ huyết động trong mổ [101] và chủ động sử dụng các biện pháp hỗ trợ tim mạch (như bóng đối xung động mạch chủ) ở BN có nguy cơ cao [110].
Trong các thiết bị theo dõi huyết động thì PiCCO (pulse contour cardiac output) là một phương pháp theo dõi huyết động có nhiều ưu điểm, ít xâm nhập, đo được nhiều thông số huyết động một cách chính xác như cung lượng tim liên tục, tiền gánh, sức cản hệ thống, sức co bóp cơ tim và xác định lượng nước ngoài mạch phổi [1], [65], [131]. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh điều chỉnh huyết động dựa vào các thông số đo bằng phương pháp PiCCO giúp làm cải thiện kết quả điều trị ở các BN nặng và các BN phẫu thuật tim [65], [85], [87], [159].
Ở Việt Nam mổ tim mở đã được tiến hành ở các trung tâm phẫu thuật lớn, nhưng cho đến nay các nghiên cứu về rối loạn huyết động bằng phương pháp PiCCO sau mổ tim mở dưới tuần hoàn ngoài cơ thể vẫn còn rất hạn chế. Xuất phát từ thực trạng trên chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu những biến đổi huyết động và lượng nước ngoài mạch phổi bằng phương pháp PiCCO ở bệnh nhân mổ tim mở”  nhằm mục tiêu:
1.    Đánh giá sự biến đổi của chỉ số tim, thể tích cuối tâm trương toàn bộ, lượng nước ngoài mạch phổi ở bệnh nhân sau mổ tim mở dưới tuần hoàn ngoài cơ thể.
2.    Đánh giá giá trị của phương pháp PiCCO trong xác định tiền gánh và hiệu quả điều chỉnh huyết động theo hướng dẫn của phương pháp PiCCO ở bệnh nhân mổ tim mở dưới tuần hoàn ngoài cơ thể.
3.    Xác định một số yếu tố liên quan trước, trong mổ của hội chứng cung lượng tim thấp sau mổ tim mở dưới tuần hoàn ngoài cơ thể.
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ
Danh mục các hình vẽ
ĐẶT VẤN ĐỀ    1
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU    3
1.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ HUYẾT ĐỘNG VÀ LƯỢNG NƯỚC NGOÀI MẠCH PHỔI    3
1.1.1. Cung lượng tim    3
1.1.2. Tiền gánh    4
1.1.3. Hậu gánh    10
1.1.4. Sức co bóp cơ tim    10
1.1.5. Lượng nước ngoài mạch phổi    11
1.2. PHƯƠNG PHÁP PiCCO    16
1.2.1. Xu hướng lựa chọn các phương pháp theo dõi huyết động trung ương trên thế giới    16
1.2.2. Nguyên lý của phương pháp PiCCO    17
1.2.3. Chỉ định, chống chỉ định, hạn chế của phương pháp PiCCO    21
1.2.4. Giá trị của phương pháp PiCCO……………………………….………23
1.3. TUẦN HOÀN NGOÀI CƠ THỂ VÀ NHỮNG BIẾN ĐỔI CHỨC NĂNG TIM TRONG MỔ TIM MỞ DƯỚI TUẦN HOÀN NGOÀI CƠ THỂ    24
1.3.1. Tuần hoàn ngoài cơ thể    24
1.3.2. Biến đổi chức năng tim trong mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể    27
1.4. ĐIỀU CHỈNH HUYẾT ĐỘNG THEO ĐÍCH VÀ HỘI CHỨNG CUNG LƯỢNG TIM THẤP TRONG MỔ TIM    30
1.4.1. Điều chỉnh huyết động theo đích    30
1.4.2. Hội chứng cung lượng tim thấp    33
1.5. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP PiCCO TRONG THEO DÕI HUYẾT ĐỘNG Ở BỆNH NHÂN MỔ TIM MỞ TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM………………………………………………………………………….36
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    38
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU    38
2.1.1. Tiêu chuẩn đưa vào nghiên cứu.    38
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ.    38
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU    38
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu    38
2.2.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu    38
2.2.3. Nội dung nghiên cứu và các chỉ tiêu đánh giá    39
2.2.4. Phương tiện nghiên cứu    49
2.2.5. Phương thức tiến hành    51
2.2.6. Xử lý số liệu.    56
2.2.7. Đạo đức nghiên cứu    57
2.2.8. Sơ đồ nghiên cứu    58
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU    59
3.1. ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU    59
3.1.1. Đặc điểm chung về tuổi, giới, loại phẫu thuật    59
3.1.2. Đặc điểm chung bệnh nhân trước và trong mổ    61
3.2. BIẾN ĐỔI CHỈ SỐ TIM, THỂ TÍCH CUỐI TÂM TRƯƠNG TOÀN BỘ, LƯỢNG NƯỚC NGOÀI MẠCH PHỔI Ở NHÓM BỆNH NHÂN THEO DÕI HUYẾT ĐỘNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP PiCCO    64
3.2.1. Biến đổi chỉ số tim    66
3.2.2. Biến đổi chỉ số thể tích cuối tâm trương toàn bộ    68
3.2.3. Biến đổi lượng nước ngoài mạch phổi    69
3.3. GIÁ TRỊ CỦA CÁC THÔNG SỐ XÁC ĐỊNH TIỀN GÁNH VÀ HIỆU QUẢ ĐIỀU CHỈNH HUYẾT ĐỘNG THEO PHƯƠNG PHÁP PiCCO    71
3.3.1. Giá trị của các thông số xác định tiền gánh    71
3.3.2. Hiệu quả điều chỉnh huyết động theo các thông số đo bằng phương pháp PiCCO so với các thông số cơ bản    83
3.4. MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN CỦA HỘI CHỨNG CUNG LƯỢNG TIM THẤP SAU MỔ TIM MỞ    87
3.4.1. Tỉ lệ mắc và tỉ lệ tử vong của hội chứng cung lượng tim thấp ……….87
3.4.2.Phân tích đơn biến một số yếu tố liên quan của hội chứng cung lượng tim thấp sau mổ.    88
3.4.3.Phân tích đa biến một số yếu tố liên quan của cung lượng tim thấp sau mổ……………………………………………………………..    ……91
Chương 4: BÀN LUẬN    92
4.1. ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU    92
4.1.1. Đặc điểm chung về tuổi, giới, loại phẫu thuật    92
4.1.2. Đặc điểm chung bệnh nhân trước và trong mổ    93
4.2. BIẾN ĐỔI CHỈ SỐ TIM, TỔNG THỂ TÍCH CUỐI TÂM TRƯƠNG TOÀN BỘ, LƯỢNG NƯỚC NGOÀI LÒNG MẠCH PHỔI Ở NHÓM THEO DÕI HUYẾT ĐỘNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP PiCCO SAU MỔ TIM MỞ    94
4.2.1. Biến đổi chỉ số tim    94
4.2.2. Biến đổi thể tích cuối tâm trương toàn bộ    97
4.2.3. Biến đổi lượng nước ngoài mạch phổi    98
4.3. GIÁ TRỊ CỦA PHƯƠNG PHÁP PiCCO TRONG XÁC ĐỊNH TIỀN GÁNH VÀ HIỆU QUẢ ĐIỀU CHỈNH HUYẾT ĐỘNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP PiCCO.    101
4.3.1. Giá trị của phương pháp PiCCO trong xác định tiền gánh.    101
4.3.2. Hiệu quả hướng dẫn điều chỉnh huyết động của các thông số đo bằng phương pháp PiCCO ở bệnh nhân mổ tim mở dưới tuần hoàn ngoài cơ thể.    112
4.4. HỘI CHỨNG CUNG LƯỢNG TIM THẤP SAU MỔ TIM MỞ DƯỚI TUẦN HOÀN NGOÀI CƠ THỂ VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN.    118
4.4.1. Tiêu chuẩn chẩn đoán, tỉ lệ mắc và tỉ lệ tử vong của hội chứng cung lượng tim thấp    118
4.4.2. Một số yếu tố liên quan của hội chứng cung lượng tim thấp sau mổ    200
KẾT LUẬN    129
KIẾN NGHỊ……………………………………………………………………………..131
DANH MỤC CÁC BÀI BÁO ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC BÀI BÁO ĐÃ CÔNG BỐ 

LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

1. Lê Xuân Dương, Trần Duy Anh (2012),“Nghiên cứu đánh giá hiệu quả của điều trị trực tiếp theo đích dựa vào các thông số đo bằng PiCCO ở bệnh nhân phẫu thuật tim mở dưới tuần hoàn ngoài cơ thể”, Tạp chí Y dược Lâm sàng 108, số 7, tr. 133 – 139.

2.  Lê Xuân Dương, Trần Duy Anh (2012), “Xác định các yếu tố nguy cơ của hội chứng cung lượng tim thấp sau phẫu thuật tim mở dưới tuần hoàn ngoài cơ thể”, Tạp chí Y dược Lâm sàng 108, số 7, tr. 47 – 54.

3. Lê Xuân Dương, Lê Thị Việt Hoa (2013), “Nghiên cứu giá trị của PiCCO trong đánh giá tiền gánh ở bệnh nhân phẫu thuật tim mở”, Tổng hội Y học Việt Nam, 4, tr. 113-120.

4. Lê Xuân Dương, Lê Thị Việt Hoa, Trần Duy Anh (2013), “Nghiên cứu giá trị của thể tích cuối tâm trương toàn bộ và biến thiên thể tích nhát bóp trong đánh giá đáp ứng bù dịch ở bệnh nhân sau mổ tim mở”, Tạp chí Y dược Lâm sàng 108, số 4, tr. 1- TÀI LIỆU THAM KHẢO

      TIẾNG VIỆT

1.Trần Duy Anh (2013), Nghiên cứu ứng dụng một số kỹ thuật tiên tiến trong Hồi sức cấp cứu bệnh nhân nặng, Đề tài cấp nhà nước, tr. 98

2.Nguyễn Hoàng Định (2010), “Các yếu tố nguy cơ của phẫu thuật bắc cầu mạch vành”, Y học Việt Nam số đặc biệt,  375, tr. 279 – 86.

3.Nguyễn Phương Đông, Lê Xuân Dương (2008), “Thể tích nước ngoài lòng mạch phổi”, Tạp trí thông tin Y dược học Việt Nam,  số 4, tr. 6.

4.Nguyễn Khánh Dư (2000), “Tình hình mang tính thời sự của phẫu thuật tim ở Việt Nam”, Tạp chí Tim mạch học,  Kỷ yếu toàn văn các đề tài khoa học – Đại hội tim mạch học quốc gia lần thứ VIII, tr. 186 – 7.

5.Lê Trung Hiếu, Nguyễn Thị Quý, Phạm Nguyễn Vinh và cộng sự (2008), “Ứng dụng phương pháp theo dõi cung lượng tim liên tục (CCO) trong hồi sức tim mạch”, Thời sự Tim mạch học,  123, tr. 2 – 5.

6.Lê Thị Việt Hoa và cộng sự (2004), “Những biến chứng thường gặp trong và sau mổ tim mở”, Tạp chí Y học Quân sự (4), tr. 15 – 19.

7.Đoàn Đức Hoằng, Huỳnh Văn Minh, Bùi Đức Phú (2009), “Đánh  giá  áp dụng  kỹ  thuật Catheter động mạch phổi ở bệnh nhân phẫu thuật tim có nguy cơ cao”, Tạp chí Tim mạch học Việt Nam, 51, tr. 49 – 67.

8.Nguyễn Quốc Kính (2006), “Gây mê mổ tim”, Bài giảng gây mê, Nhà xuất bản Y học, tr. 102 – 120.

9.Nguyễn Quốc Kính, Lương Thị Ngọc Vân (2008), “Tác dụng huyết động của tư thế Trendelenburg 300 ở bệnh nhân mổ tim mở có thiếu thể tích tuần hoàn”, Y học Việt Nam,  2, tr. 229 – 35.

10.Đỗ Doãn Lợi (2001), “Đánh giá hình thái, chức năng và huyết động học của tim bằng siêu âm Doppler”, Giáo trình siêu âm Doppler tim mạch, tr. 65 – 81.

11.Lê Lan Phương, Lê Xuân Thục, Nguyễn Thụ (2007), “Sự thay đổi thông khí ngoài của phổi ở giai đoạn sớm sau phẫu thuật tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể”, Tạp chí Y học thực hành,  9 (577+578), tr. 123 – 25.

12.Vũ Thị Thục Phương (2000), Nghiên cứu rút nội khí quản sớm sau phẫu thuật tim mở với tuần hoàn ngoài cơ thể, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú bệnh viện, tr. 15 – 16.

13.Đỗ Kim Quế (2008), “Đánh giá kết quả sớm và trung hạn phẫu thuật thay van hai lá với van cơ học tại bệnh viện Thống Nhất”, Y học Việt Nam, 356, tr. 42 – 48.

14.Nguyễn Thụ và cộng sự (2006), “Lưu lượng tim”, Bài giảng Gây mê – Hồi sức, 4, tr. 52 – 63.

15.Hoàn Quốc Toàn và cộng sự (2010), “Đánh giá kết quả phẫu thuật thay van tim nhân tạo tại viện TWQĐ 108 – Biến chứng và các yếu tố liên quan tới việc sử dụng thuốc chống đông”, Tạp chí Y học Việt Nam,  375, tr. 106 – 16.

16.Trường Đại học Y Hà nội (2012), “Tài liệu hướng dẫn xây dựng đề cương nghiên cứu khoa học y học”, Nhà xuất bản Y học, tr. 174, 182.

17.Nguyễn Lân Việt và cộng sự (2003), “Bệnh học tim mạch”, Nhà xuất bản Y học, tr. 219, 342 – 53.

18.Phạm Nguyễn Vinh và cộng sự (2003), “Bệnh học tim mạch”, Nhà xuất bản Y học, tr. 27, 137.

     TIẾNG NƯỚC NGOÀI

19.Ahmed I., House C.M., Nelson W.B. (2009), “Predictors of inotrope use in patients undergoing concomitant coronary artery bypass graft (CABG) and aortic valve replacement (AVR) surgeries at separation  from cardiopulmon – ary bypass  (CPB)”, J Cardiothorac Surg, 4, p. 24.

20.Algarni K.D., Maganti M., Yau T.M. (2011), “Predictors of Low Cardiac Output Syndrome After Isolated Coronary Artery Bypass Surgery: Trends Over 20 Years”, The Annals of Thoracic Surgery, Volume 92, Issue 5, pp. 1678 – 84.

21.Andree S., Rossi D. (2005), “Hemodynamic management of patients in the first 24 hours after cardiac surgery”, Crit Care Med,  33, pp. 2082 – 93.

22.Arthur C., André St., Anthony D. (2005), “Hemodynamic management of patients in the first 24 hours after cardiac surgery”, Crit Care Med, 33, pp. 2082 – 90.

23.Asimakopoulos G., Gourlay T. (2003), “A review of anti – inflammatory strategies in cardiac surgery”, Perfusion, 18 (Suppl 1), pp. 7 – 12.

24.Aya H.D., Cecconi M., Hamilton M., Rhodes A. (2013), “Goal – directed therapy in cardiac surgery: a systematic review and meta – analysis”, Oxford Journals Medicine BJA, 110, pp. 510 – 17.

25.Bajorat J., Hofmockel R., Vagts A. et al. (2006), “Comparison of invasive and less – invasive techniques of cardiac output measurement under different hemodynamic conditions in a pig model”, Eur J Anaesthesiol, 23, pp. 23 – 30.

26.Belda  F.J., Aguilar G., Ferrando C. (2009), “Variation in Extravascular Lung Water in ALI/ARDS Patients using Open Lung Strategy”, Yearbook of Intensive Care and Emergency Medicine, pp. 423 – 32.

27.Belda F.J., Aguilar G., Perel A. (2007), “Transpulmonary Thermodilution for Advanced Cardiorespiratory Monitoring”, Intensive Care medicine annual update, pp. 502 – 04.

28.Belloni L., Pisano A., Natale A. et al. (2008), “Assessment of fluid responsiveness parameters for off – pump coronary artery bypass surgery: A comparison among LiDCO, transesophageal echochardiography and pulmon-ary artery catheter”, J Cardiothorac Vasc Anest, 22, pp. 243 – 48.

29.Bernard G.R., Sopko G., Cerra F. et al. (2000), “Pulmonary artery catheteriza – tion and clinical outcomes”, National Heart, Lung, and Blood Institute and Food and Drug Administration Work shop Report, Consensus Statement, 283, pp. 2568 – 72.

30.Bettex D.A., Hinselmann V., Hellermann J.P. et al.(2004), “Transoesophageal echocardiography is unreliable for cardiac output assessment after cardiac surgery compared with thermodilution”, J Anaesthesia, 59, pp. 1184 – 92.

31.Bognar Z., Foldi V., Rezman B. et al. (2010), “Extravascular lung water index as a sign of developing sepsis in burns”, J burns, 38(1), pp. 114 – 20.

32.Bojar Robert M. (2011), “Early Postoperative Care”, Manual of Perioperative Care in Adult Cardiac Surgery, 5th Edition, Blackwell Science, 8, pp.303 – 18.

33.Bojar Robert M. (2011), “Cardiovascular Management”, Manual of Perioper – ative Care in Adult Cardiac Surgery, 5th Edition, Blackwell Science, 11, pp. 439 – 42.

34.Boldt J (2007), “Use of colloids in cardiac surgery”, J Cardiothorac Vasc Anesth, 21, pp. 453 – 6

35.Boldt J., Von-Bormann B., Kling D. et al. (1987), “Age and cardiac surgery. Influence on extravascular lung water”, Chest, 91(2), pp. 185 – 9.

36.Boldt J., Von-Bormann B., Kling D. et al. (1986), “The Influence of Extra – corporeal Circulation on Extravascular Lung Water in Coronary Surgery Patients”, J Thorac Cardiovasc Surg, 345, pp. 110 – 15.

37.Brienza N., Giglio M.T., Marucci M., Fiore T. (2009), “Does perioperative hemodynamic optimization protect renal function in surgical patients? A meta – analytic study”, Crit Care Med, 37, pp. 2079 – 90.

38.Brock H., Bibl D., Necek S. (2002), “Monitoring intravascular volumes for postoperative volume therapy”, Eur J Anaesthesiol, 19(4), pp. 288 – 94.

39.Brown L.M., Liu K.D., Matthay M.A. (2009), “Measurement of extravascular lung water using the single indicator method in patients: research and potential clinical value”, Am J Physiol Lung Cell Mol Physiol, 297, pp. 547 – 58.

40.Cannesson M. (2010), “Arterial Pressure Variation and Goal – Directed Fluid Therapy”, Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia, 24, No 3, pp. 487 – 97.

41.Carl M., Alms A., Braun J., Dongas A. et al. (2010), “S3 guidelines for intensive care in cardiac surgery patients: hemodynamic monitoring and cardiocirculary system”, German Medical Science, Vol. 8, pp. 1 – 25.

42.Cecconi M., Rhodes A., Della Rocca G. (2008), “From Arterial Pressure to Cardiac Output”, Yearbook of Intensive Care and Emergency Medicine, pp. 591 – 9.

43.Cecconi M., Hamilton M., Grounds M. et al. (2009), “Pulse pressure analysis cardiac output monitoring, a meta – analysis”, Critical Care Med, 13, p. 201.

44.Chung F.T., Lin S.M., Lin S.Y. et al. (2008), “Impact of extravascular lung water index on outcomes of severe sepsis patients in a medical intensive care unit”, Respiratory medicine, 102(7), pp. 956 – 61.

45.Colinol L., Garci R.G., Perez Vela J.L. (2010), “Utility of levosimendan in low cardiac output syndrom after mitral valve surgery”, 23rd ESICM Annual Congress – Barcelona, Spain,  p. 64.

46.Craig T. R. , Duffy M. J. , Shyamsundar M. et al. (2010), “Extravascular lung water indexed to predicted body weight is a novel predictor of intensive care unit mortality in patients with acute lung injury”, Critical Care Med, 38, pp. 114 – 20.

47.Cromheecke S., Pepermans V., Hendrickx E. et al. (2006), “Cardioprotective properties of sevoflurane in patients undergoing aortic valve replacement with cardiopulmonary bypass.”, Anesth Analg,  103, pp. 289 – 96.

48.Dalfino L., Giglio M.T., Puntillo F. et al. (2011), “Haemodynamic goal – directed therapy and postoperative infections: earlier is better. A systematic review and meta – analysis”, Crit Care Med, 15, pp. 1541 – 54.

49.Della Rocca G., Costa M., Coccia C.(2002), “Preload index: pulmonary artery occlusion pressare versus intrathoracic blood volume monitoring during lung transplantation”, Anesth Analg, 95, pp. 835 – 43.

50.Diebel L.N., Wilson R.F., Taget M.G. et al. (1992), “End – diastolic volume. A better indicator of preload in the critically ill”, Arch Surg, 127(7), pp. 817 – 21.

51.Donati A., Loggi S., Preiser J.C. et al. (2007), “Goal – directed intraoperative therapy reduces morbidity and length of hospital stay in high – risk surgical patients”, Chest, 132(6), pp. 1817 – 24.

52.Edward G., Morgan J., Maged S. et al. (2006), “Anesthesia for Cardiovascular Surgery”, Clinical Anesthesiology, 4th Edition, Chapter 19, p. 21.

53.Eisinga G.P., Niemeyera M., Gunthera Th. et al. (2001), “Does a hyperoncotic cardiopulmonary bypass prime affect extravascular lung water and cardio – pulmonary function in patients undergoing coronary artery bypass surgery?”, European Journal of Cardio – thoracic Surgery, 20, pp. 282 – 89.

54.Elhendy A., Dullum M.K., Stephenson L.W. (2007), “Open heart surgery”, In: http:// heart. health. ivillage. com/ heartgeneral/ open – heartsurgery.

55.Fan Y., Zhang A.M., Xiao Y.B. et al. (2010), “Warm versus cold cardioplegia for heart surgery: a meta – analysis”, Eur J Cardiothorac Surg, 37(4), pp. 912 – 9.

56.Ferguson T.B., Hammill B.G., Peterson E.D. et al. (2002), “A decade of change risk profiles and outcomes for isolated coronary artery bypass grafting procedures, 1990 – 1999: a report from the STS National Database Committee and the Duke Clinical Research Institute. Society of Thoracic Surgeons”, Ann Thorac Surg, 73, pp. 480 – 9.

57.Fernández – Mondéjar E., Rivera – Fernández R., García – Delgado M. et al. (2005), “Small increases in Extravascular Lung Water are accurately detected by transpulmonary Thermodilution”, The Journal of Trauma, 59(6), pp. 1420 – 24.

58.Franke U.F., Korsch S., Wittwer T. et al. (2003), “Intermittent antegrade warm myocardial protection compared to intermittent cold blood cardioplegia in elective coronary surgery – do we have to change?”, Eur J Cardiothorac Surg,  23(3), pp. 341 – 6.

59.Ganter M.T., Hofer C.K.(2008),”Assessment of Perioperative Fluid Balance”, Yearbook of Intensive Care and Emergency Medicine, pp. 523 – 34.

60.Gaudino M., Girola F., Piscitelli M. et al. (2007), “Long – term survival and quality of life of patients with prolonged postoperative intensive care unit stay: unmasking an apparent success”, J Thorac Cardiovasc Surg, 134, pp. 465 – 9.

61.Ghotkar S.V., Grayson A.D., Fabri B.M. et al. (2006), “Preoperative calculat – ion of risk for prolonged intensive care unit stay following coronary artery bypass grafting”, J. Cardiothorac Surg, 1, pp. 14 – 23.

62.Giglio M.T., Marucci M., Testini M. et al. (2009), “Goal – directed haemo – dynamic therapy and gastrointestinal complications in major surgery: a meta – analysis of randomized controlled trials”, Br J Anaesth, 103, pp. 637 – 46.

63.Gödje O., Peyerl M., Seebauer T. (1998),”Central venous pressure, pulmon – ary capillary wedge pressure and intrathoracic blood volumes as preload indicators in cardiac surgery patients”, Eur J Cardiothoracic Surg, 13, pp. 533 – 9.

64.Gödje O., Peyerl M., Seebauer T. et al. (2000), “Hemodynamic monitoring by double – indicator dilution technique in patients after orthotopic heart trans – plantation”, Chest, 118, pp. 775 – 81.

65.Goepfert M., Reuter D.A. et al. (2007), “Goal directed fluid management reduces vasopressor and catecholamine use in surgery patients”, Intensive Care Med, 33, pp. 96 – 103.

66.Gorazd V. (2012), “Central Venous Pressure”, Encyclopedia of Intensive Care Medicine, pp. 516 – 18.

67.Goudeau J.J., Clermont G., Guillery O. et al. (2007), “In high – risk patients, combination of antiinflammatory procedures during cardiopulmonary bypass can reduce incidences of inflammation and oxidative stress”, J Cardiovasc Pharmacol, 49(1), pp. 39 – 45.

68.Gurgel S.T., Nascimento P. (2011), “Maintaining tissue perfusion in high – risk surgical patients: A systematic review of randomized clinical trials”, Anesth Analg, 112(6), pp. 1384 – 91.

69.Hachenberg T., Tenling A., Rothen H. et al. (1993), “Thoracic Intravascular and Extravascular Fluid Volumes in Cardiac Surgical Patients”, Anesthesi-ology, 79(5), pp. 976 – 84.

70.Hajjar L.A., Vincent J.L., Galas F.R. et al. (2010), “Transfusion requirements after cardiac surgery: the TRACS randomized controlled trial”, J Am Med Assoc, 304, pp. 1559 – 67.

71.Hamad M.A., Van- Straten A.H., Schönberger J.P. et al. (2010), “Preoperative ejection fraction as a predictor of survival after coronary artery bypass grafting: comparison with a matched general population”, J Cardiothorac Surg, 5, pp. 29.

72.Hamilton M.A., Cecconi M., Rhodes A. (2011), “A systematic review and meta – analysis on the use of preemptive hemodynamic intervention to improve postoperative outcomes in moderate and high – risk surgical patients”, Anesth Analg, 112, pp. 1392 – 402.

73.Hamon J.W. (2008), “Extracorporeal circulation: organ damage”, Cardiac surgery in the adult,  New – York, Mc Graw – Hill, 3rd Edition, pp. 389 – 96.

74.Hausenloy D.J., Yellon D.M. (2008), “Remote ischaemic preconditioning: underlying mechanisms and clinical application.”, Cardiovasc Res, 79(3), pp. 377 – 86.

75.Hoeft A., Korb H., Mehlhorn U. et al. (1991), “Priming of cardiopulmonary bypass with human albumin or ringer lactac: effect on colloid osmotic pressure and extra vascular lung water”, British Journal of Anaesthesia, 66, pp. 73 – 80.

76.Hofer C.K, Furrer L., Matter – Ensner S. (2005),”Volumetric preload measure – ment by thermodilution: a comparison with transoesophageal echocardio – graphy”, Br J Anaesthesia, 94, pp. 748 – 755.

77.Hofer C.K., Cannesson M. (2011), “Monitoring fluid responsiveness”, Acta Anaesthesiologica Taiwanica, 49, pp. 59 – 65.

78.Hofer C.K., Ganter M., Matter – Enser S. et al. (2006), “Volumetric assess-ment of left heart preload by thermodilution: comparing the PiCCO – VoLEF system with transoesophageal echocardiography”,Anesthesia, 61, pp. 316 – 21.

79.Hofer C.K., Müller S.M., Furrer L. et al. (2005), “Stroke volume and pulse pressure variation for prediction of fluid responsiveness in patients undergo – ing off – pump coronary artery bypass grafting”, Chest, 128, pp. 848 – 54.

80.Hofer C.K., Senn A., Weibel L. et al. (2008), “Assessment of stroke volume variation for prediction of fluid responsiveness using the modified FloTrac and PiCCOPlus system”, Crit Care, 12, pp. 821 – 8.

81.Huber W., Umgelter A., Reindl W. et al. (2008), “Volume assessment in patients with necrotizing pancreatitis: A comparison of intrathoracic blood volume index, central venous pressure, and hematocrit, and their correlation to cardiac index and extravascular lung eater index”, Crit Care Med, 36, pp. 2348 – 54.

82.Isakow W., Schuster D. (2006), “Extravascular lung water measurements and hemodynamic monitoring in the critically ill: bed – side alternatives to the pulmonary catheter”, Am J Physiol  Lung Cell Mol Physiol, 291, pp. 1118 – 31.

83.Joseph E., Arrow S., Florian F. (2010), “Cardiovascular Support Pharmaco – logical”, Cardiovascular Critical Care, pp. 101 – 02.

84.Joseph L., Peter L., Eugene B. (2010), “Basic biology of the cardiovascular system”, Harrison’s Cardiovascular Medicine, pp. 13 – 29.

85.Kapoor P.M, Kakani M., Chowdhury U. et al. (2008), “Early goal – directed therapy in moderate to high – risk cardiac surgery patients”, Ann Card Anaesth, 11, pp. 27 – 34.

86.Kern J.W., Shoemaker W.C. (2002), “Meta – analysis of hemodynamic optimization in high – risk patients”, Crit Care Med, 30, pp. 1686 – 92.

87.Kirov M., Lenkin A., Kuzkov V., Suborov E. (2007), “Single transpulmonary thermodilution in off – pump coronary artery bypass grafting: haemodynamic changes and effects of different anaesthetic techniques”, Acta Anaesthesiol Scand, 51(4), pp. 426 – 33.

88.Kirov M.Y, Kuzkov V.V., Molnar Z. (2010), “Perioperative haemodynamic therapy”, Curr Opin Crit Care, 13, pp. 384 – 92.

89.Kobayashi J.K., Williams J.A., Nwakanma L.U. (2009), “EuroSCORE Predicts Short- and Mid- Term Mortality in Combined Aortic Valve Replace-ment and Coronary Artery Bypass Patients “, J Card Surg, 24, pp. 637 – 43.

90.Konstantakos A.K., Lee Jai H. (2000), “Cardiovascular Optimizing timing of early extubation in coronary artery bypass surgery patients”, Ann Thorac Surg, 69, pp. 1842 – 5.

91.Kumar A., Anel R., Bunnell E. et al. (2004), “Pulmonary artery occlusion pressure and central venous pressure fail to predict ventricular filling volume cardiac performance, or the response to volume infusion in normal subjects”, Crit Care Med, 32, pp. 691 – 9.

92.Kvalheim V.L., Farstad M., Steien E. et al. (2010), “Infusion of hypertonic saline/starch during cardiopulmonary bypass reduces fluid overload and may impact cardiac function”, Acta Anaesthesiol Scand, 54, pp. 485 – 93.

93.Landoni G., Bove T., Crivellari M. et al. (2007), “Acute renal failure after isolated CABG surgery: six years of experience”, Minerva Anestesiol,  73(11), pp. 559 – 65.

94.Larry W. StephensonLawrence H.Cohn (2008), “History of Cardiac Surgery Cardiac surgegy in the adult”, The McGraw – Hill Companies, third edition, pp. 9 – 10.

95.Li L., Luo W., Huang L. et al. (2010), “Remote perconditioning reduces myocardial injury in adult valve replacement: a randomized controlled trial”, J Surg Res, 164(1), pp. 21 – 26.

96.Lichtwarck – Aschoff M., Zeravik J., Pfeiffer U. (1992), “Intrathoracic blood volume accurately reflects circulatory volume status in critically ill patients with mechanical ventilation”, Intensive Care Med, 18, pp. 142 – 7.

97.Litmathe J., Kurt M., Feindt P. et al. (2009), “Predictors and outcome of ICU readmission after cardiac surgery”, Thorac Cardiovasc Surg, 57(7), pp. 391 – 4.

98.Lomivorotov V.V., Fominskiy E.V., Efremov SM. et al. (2013), “Hypertonic Solution Decreases Extravascular Lung Water in Cardiac Patients Undergoing Cardiopulmonary Bypass Surgery”, Journal of Cardiothoracic and Vascular Anesthesia,  27(2), pp. 273 – 82.

99.Lopes M.R., Oliveira M.A., Pereira V.O. et al. (2007), “Goal – directed fluid management based on pulse pressure variation monitoring during high – risk surgery: a pilot randomized controlled trial”, Crit Care Med, 11, pp. 100 – 07.

100.Maddison B., Best T., Pearse R. (2007), “Extravascular lung water measure – ment”, Yearbook of intensive care and emergency medicine, pp. 549 – 59.

101.Maganti M., Badiwala M., Sheikh A. et al. (2010), “Predictors of low cardiac output syndrome after isolated mitral valve surgery”, J Thorac Cardiovasc Surg, 140(4), pp. 790 – 6.

102.Maganti M., Rao V., Borger M.A. et al. (2005), “Predictors of low cardiac output syndrome after isolated aortic valve surgery”, Circulation – American Heart Association, 112(9 Suppl), pp. 448 – 52.

103.Malouf J.F., Enriquez – Sarano M., Pellikka P.A. et al. (2002), “Severe pulmon – ary hypertension in patients with severe aortic valve stenosis: clinical profile and prognostic implications”, J Am Coll Cardiol, 40, pp. 789 – 95.

104.Marik P.E., Baram M., Vahid B. (2008), “Does the central venous pressure predict fluid responsiveness? A systematic review of the literature and the tale of seven mares”, Chest, 134, pp. 172 – 8.

105.Marik P.E., Cavallazzi R., Vasu T. et al. (2009), “Dynamic changes in arter-ial waveform derived variables and fluid responsiveness in mechanically ventilated patients: a systematic review of the literature”, Crit Care Med, 37, pp. 2642 – 7.

106.Mayer J., Boldt J., Mengistu A.M. et al. (2010), “Goal-directed intraoperative therapy based on autocalibrated arterial pressure waveform analysis reduces hospital stay in high – risk surgical patients: a randomized, controlled trial.”, Crit Care, 14, pp. 181 – 9

107.McKendry M., McGloin H., Saberi D. et al. (2004), “Randomised controlled trial assessing the impact of a nurse delivered, flow monitored protocol for optimisation of circulatory status after cardiac surgery”, BMJ,  329, pp. 258 – 62.

108.McKinlay K.H., Schinderie D.B., Swaminathan M. et al. (2004), “Predictors of inotrope use during separation from cardiopulmonary bypass”, J. Cardiothorac Vasc Anesth, 18, p. 404.

109.McLuckie A., Bihari D. (2000), “Investigating the relationship between intra – thoracic blood volume index and cardiac index”, Intensive Care Med, 26, pp. 1376 – 8.

110.Miceli A., Fiorani B., Danesi T.H. et al. (2009), “Prophylactic intra – aortic balloon pump in high – risk patients undergoing coronary artery bypass grafting: a propensity score analysis.”, Interact CardioVasc Thorac Surg,  9(2), pp. 291 – 4.

111.Michard F., Teboul J.L.(2002), “Predicting fluid responsiveness in ICU patients: a critical analysis of the evidence”, Chest, 121, pp. 2000 – 8.

112.Michard F., Alaya S., Zarka V. et al. (2002), “Effects of volume loading and dobutamine on transpulmonary thermodilution global end – diastolic volume”, Intensive Care Med,  28, p. 53 (abst).

113.Michard F., Mabrouk B., Teboul J.L. (2003), “Global End – Diastolic Volume as an indicator of Cardiac Preload in patients with Septic Shock”, Chest, 124(5), pp. 1900 – 8. 

114.Mielck F., Buhre W., Hanekop G. et al. (2003), “Comparison of continuous cardiac output measurements in patients after cardiac surgery”, J Cardio – thorac Vasc Anesth,  17(2), pp. 211 – 6.

115.Mirabel M., Lung B., Baron G. et al. (2007), “What are the characteristics of patients with severe, symptomatic, mitral regurgitation who are denied surgery?”, Eur Heart J., 28, pp. 1358 – 65.

116.Mitchell J.P., Schuller D., Calandrino F.S., Schuster D.P. (1992), “Improved outcome based on fluid management in critically ill patients requiring pulmonary artery catheterization”, Am Rev Respir Dis, 145, pp. 990 – 8.

117.Molina J.E. (2009), “Cardiopulmonary bypass and cardioplegia”, Handbook of Cardiac Anatomy, Physiology, and Devices,  chapter 30, p. 514.

118.Monnet X., Anguel N., Osman D. et al. (2007),”Assessing pulmonary permeability by transpulmonary thermodilution allows differentiation of hydrostatic pulmonary edema from ALI/ARDS”, Intensive Care Med, 33, pp. 448 – 53.

119.Monnet X., Teboul J.L. (2009), “Clinical Utility of Extravascular Lung Water Measurements”, Yearbook of Intensive Care and Emergency Medicine, pp. 433 – 44.

120.Muller  M., Junger A., Brau  M.  et  al. (2002), “Incidence  and  risk calcula-tion  of  inotropic  support  in  patients  undergoing cardiac surgery with cardiopulmonary bypass using an automated  anaesthesia  record – keeping  system”, Br  J  Anaesth, 89, pp. 398 – 404.

121.Mythen M.G., Webb A.R. (1995), “Perioperative plasma volume expansion reduces the incidence of gut mucosal hypoperfusion during cardiac surgery”, Arch Surg, 130, pp. 423 – 9.

122.Nashef S.A.M, Roques F., Michel P. et al. (1999), “European system for cardiac operative risk evaluation (EuroSCORE)”, Eur J Cardiothorac Surg,  16, pp. 9 – 13.

123.Nicky A.H., Sandra C.B. (2006), “The clinical application of pulse contour cardiac output and intrathoracic volume measurements in critically ill patients”, Australian Critical Care, 19, pp. 85 – 91.

124.Ovrum E., Tangen G., Tollofsrud S. et al. (2010), “Cold blood versus cold crystalloid cardioplegia: a prospective randomised study of 345 aortic valve patients”, European Journal of Cardio – thoracic Surgery, 38, pp. 745 – 9.

125.Palmisani S., Andricciola A., Pinto R. et al. (2006), “Effects of midle thoracotomy on pulse pressure variations during pressure control ventilation”, Crit Care, 10 (Suppl 1), p. 333.

126.Parolari A., Alamanni F., Juliano G. et al. (2003), “Oxygen metabolism during and after cardiac surgery: Role of CPB”, Ann Thorac Surg, 76, pp. 737 – 43.

127.Pearse R., Dawson D., Fawcett J. et al. (2005), “Early goal – directed therapy after major surgery reduces complications and duration of hospital stay. A randomised, controlled trial”, Crit Care Med, 9, pp. 687 – 93.

128.Pearse R.M., Moreno R.P., Bauer P. et al. (2012), “Mortality after surgery in Europe: a 7 day cohort study”, Lancet, 380, pp. 1059 – 65.

129.Perel A., Sakka S.G. (2012), “PiCCO”, Encyclopedia of Intensive Care Medicine, pp. 1734 – 40.

130.Phillips C.R., Chesnutt M.S., Smith S.M. (2008), “Extravascular lung water in sepsis associated acute respiratory distress syndrome: indexing with predicted body weight improves correlation with severity of illness and survival”, Crit Care Med, 36, pp. 69 – 73.

131.PiCCO – Technology (2008), “Intelligent diagnosis and therapy management Trend – setting monitoring for the patient’s benefit”, http://www3.pulsion.de/ fileadmin/pulsion_share/Products_Flyer/PiCCO_Broschure_E_MPI810205_R02_270208. pdf.

132.Pinsky M.R. (2009), “Functional Hemodynamic Monitoring: A Personal Perspective”, Yearbook of Intensive Care and Emergency Med, pp. 306 – 9.

133.Pivatto Junior F., Kalil R.A., Costa A.R. et al. (2010), “Morbimortality in octogenarian patients submitted to coronary artery bypass graft surgery”, Arq Bras Cardiol, 95, pp. 41 – 6.

134.Polonen P., Ruokonen E., Hippelainen M. et al. (2000), “A prospective, randomized study of goal – oriented hemodynamic therapy in cardiac surgical patients”, Anesth Analg, 90, pp. 1052 – 9.

135.Preisman S., Kogan S., Berkenstadt H., Perelz A. (2005), “Predicting fluid responsiveness in patients undergoing cardiac surgery: functional haemo – dynamic parameters including the Respiratory Systolic Variation Test and static preload indicators”, British Journal of Anaesthesia, 95 (6), pp. 746 – 55.

136.Rao V., Ivanov J., Weisel R.D. et al. (1996), “Predictors of low cardiac output syndrome after coronary artery bypass”, J Thorac Cardiovasc Surg, pp. 38 – 51.

137.Rao V., Ivanov J., Weisel R.D. et al. (2001), “Lactate release during reperfusion predicts low cardiac output syndrome after coronary bypass surgery”, Ann Thorac Surg, 71, pp. 1925 – 30.

138.Reich D.L., Bodian C.A., Krol M. et al. (1999), “Intraoperative hemo-dynamic predictor of mortality , stroke, and myocardial infarction after coronary artery bypass surgery”, Anesth Analg,  89, p. 814.

139.Ren G., Dewald O., Frangogiannis N.G. (2003), “Inflammatory mechanisms in myocardial infarction”, Current Drug Targets Inflamm Allergy, 2(3), pp. 242 – 56.

140.Renner J., Cavus E., Schenck E. (2006), “Stroke volume variation during changing loading conditions: impact of different tidal volume”, Eur J Anaesthesiol, 23(Suppl 37), p. 187.

141.Reuter D.A., Felbinger T.W., Moerstedt K. et al. (2002), “Intrathoracic blood volume index measured by thermodilution for preload monitoring after cardiac surgery”, J Cardiothorac Vasc Anesth, 16, pp. 191 – 5.

142.Reuter D.A., Kirchner A., Felbinger T.W. et al. (2003), “Usefulness of left ventricular stroke volume variation to assess fluid responsiveness in patients with reduced cardiac function.”, Crit Care Med, 31, pp. 1399 – 404.

143.Rhodes A., Moreno R.P., Metnitz B. et al. (2011), “Epidemiology and outcome following post – surgical admission to critical care”, Intensive Care Med, 37, pp. 1466 – 72.

144.Richard C., Warszawski J., Anguel N. et al. (2003), “Early use of the pulmonary artery catheter and outcomes in patients with shock and acute respiratory distress syndrome: a randomized controlled trial”, JAMA, 290, pp. 2713 – 20.

145.Robin E., Lebuffe G., Vallet B. (2006), “Clinical relevance of data from the pulmo – nary artery catherer”, Crit Care, 10 (suppl 3),  S3, pp. 1-10

146.Robitaille A., Denault A.Y., Couture P.  et  al (2006), “Importance of relative  pulmonary hypertension in cardiac surgery: the mean  systemic to pulmonary artery  pressure  ratio”, J Cardiothorac Vasc Anesth, 20, pp. 331 – 9.

147.Roekaerts P.M.H., Heijmans J.H. (2009), “Early Postoperative Care After Cardiac Surgery”, Perioperative Considerations in Cardiac Surgery, pp. 125 – 39. 

148.Rosser H.J., Pamell D.A., Massey J.N. (2012), “Postoperative care of the adult cardiac surgical patient”, Cardiac anaesthesia, 13 (10) pp. 503 – 9.

149.Sa M.P., Ferraz P.E, Figueiredo O.J. (2012), “Risk factors for low cardiac output syndrome after coronary artery bypass grafting surgery”, Rev Bras Cir Cardiovasc,  27(2), pp. 217 – 23.

150.Sakka S., Bredle D., Reinhart K. et al. (1999), “Comparison between intra-thoracic blood volume and cardiac filling pressures in the early phase of hemodynamic instability of patients with sepsis or septic shock”, J Crit Care,  14(2), pp. 78 – 83.

151.Sakka S., Klein M., Reinhart K. et al. (2002), “Prognostic value of extra-vascular lung water in critically III patients”, Chest, 122(6), pp. 2080 – 6.

152.Sakka S., Rühl C., Pfeiffer U.J. et al. (2000), “Assessment of cardiac preload and extravascular lung water by single transpulmonary thermodilution”, Intensive Care Med, 26, pp. 180 – 7.

153.Sakka S.G., Reuter D.A., Perel A. (2012), “The transpulmonary thermo-dilution technique”, J Clin Monit Comput, 26, pp. 347 – 53.

154.Salenger R., Gammie J.S., Valder Salm T.J. (2003), “Postoperative care of cardiac surgical patients”, In: Cardiac surgery in the adult, New York, Mc Graw – Hill, Chapter 15, pp. 439 – 69.

155.Sander M., Spies C.D., Foer A. et al. (2007), “Agreement of central venous saturation and mixed venous saturation in cardiac surgery patients”, Intensive Care Med, 33, pp. 1719 – 25.

156.Sandham J.D., Hull R.D., Brant R.F. et al. (2003), “A randomized, controlled trial of the use of the pulmonary artery catheters in high risk surgical patients”, N Engl J Med, 348, pp. 5 – 14.

157.Scheeren J.M., Bajorat J., Westphal B. et al. (2006), “The impact of intra- aortic balloon pumping on cardiac output determination by pulmonary arterial and transpulmonary thermodilution in pigs”, J Cardiothorac Vase Anesth, 20, pp. 320 – 4.

158.Schroth M., Plank C., Meissner U. et al. (2006), “Hypertonic – hyperoncotic solutions improve cardiac function in children after open heart surgery”, Pediatrics, 118, pp. 76 – 84.

159.Smetkin A.A., Kirov M.Y., Kuzkov V.V. et al. (2009), “Single transpulmon – ary thermodilution and continuous monitoring of central venous oxygen saturation during off – pump coronary surgery”, Acta Anaesthesiol Scand, 53, pp. 505 – 14.

160.Snashall P.D., Keyes S.J., Morgan B.M. et al. (1981),”The radiographic detection of acute pulmonary oedema. A comparison of radiographic appearances, densitometry and lung water in dogs”, Br J Radiol, 54, pp.277 – 288.

161.Stephenson L.W. (2008), “History of cardiac surgery”, Cardiac surgery in the adult,  Chapter 1, pp. 3 – 29.

162.Suleiman M.S., Zacharowski K., Angelini G.S. (2008), “Inflammatory response and cardioprotection during open – heart surgery: the importance of anaesthetics”, British Journal of Pharmacology, 153, pp. 21 – 33.

163.Suleiman M.S., Hancock M., Shukla R. et al. (2011), “Cardioplegic strategies to protect the hypertrophic heart during cardiac surgery”, Perfusion, 26, pp. 48 – 56.

164.Surgenor S.D., Defoe G.R., Fillinger M.P. et al. (2006), “Intraoperative red  blood  cell  transfusion  during  coronary  artery  bypass graft surgery increases the risk of postoperative low – output heart failure”, Circulation,  114, pp. 43 – 48.

165.Symons J.A., Myles P.S. (2006), “Myocardial protection with volatile anaesthetic agents during coronary artery bypass surgery: a meta – analysis”, Br J Anaesth, 97, pp. 127 – 36.

166.Takashi T., Shigeki K., Yasuhiro Y. et al. (2010),”Validation of extravascular lung water measurement by single transpulmonary thermodilution: human autopsy study”, Crit Care Med, 14, pp. 1621 – 8.

167.The ESCAPE Investigators and ESCAPE Study Coordinators (2005), “Evaluation study of congestive heart failure and pulmonary artery catheterization effectiveness”, The ESCAPE trial JAMA, 294, pp. 1625 – 33.

168.Tjang Y.S., Van Hees Y., Körfer R. et al. (2007), “Predictors of mortality after aortic valve replacement”, Eur J Cardiothorac Surg,  32(3), pp. 469 – 74.

169.Tousignant C.P., Walsh F., Mazer C.D. (2000), “The use of transesophageal echocardiography for preload assessment in critically ill patients”, Anesth Analg,  90, pp. 351 – 55.

170.Trepte C.J., Eichhorn V., Haas S.A. et al. (2013), “Comparison of an automated respiratory systolic variation test with dynamic preload indicators to predict fluid responsiveness after major surgery”, Br J Anaesth,  p. 240.

171.Verheij J., Van Lingen A., Raijmarkers P.G. (2005), “Pulmonary abnormal – ities after cardiac surgery are better explained by atelectasis than by increased permeability oedema”, Acta Anaesthesiol Scand,  49, pp. 1302 – 10.

172.Vincent J.L., Rocca M.G. et al. (2009), “Update on Preload Indexes: More Volume than Pressure”, Yearbook of Intensive Care and Emergency Medicine, pp. 275 – 85.

173.Vlaar A.P., Hofstra J.J., Determann R.M. et al. (2011), “The incidence, risk factors, and outcome of transfusion – related acute lung injury in a cohort of cardiac surgery patients: a prospective nested case – control study”, Blood,  117(16), pp. 4218 – 25.

174.Weis F., Kilger E., Beiras- Fernandez A.  et  al. (2006), “Association between vasopressor dependence and early outcome in  patients after cardiac  surgery”, Anaesthesia, 61, pp. 938 – 42.

175.Weissman C. (2004), “Pulmonary complications after cardiac surgery”, Seminars in Cardiothoracic and Vascular Anesthesia, 8(3), pp. 185 – 211.

176.Wiedemann H.P., Wheeler A.P, Bernard GR. et al. (2006),”Comparison of two fluid – management strategies in acute lung injury”, N Engl J Med, 354, pp. 2564 – 75.

177.Wilson S.C. (2012), “Pathophysiology of heart failure: Left ventricular pressure – volume relationships”, http://www.uptodate.com/contents/ pathophysiology – of – heart – failure – left – ventricular – pressure – volume-relationships? topicKey=CARD.