NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ ADIPONECTIN HUYẾT THANH Ở NGƯỜI RỐI LOẠN DUNG NẠP GLUCOSE VÀ BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYP 2 PHÁT HIỆN LẦN ĐẦU

Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh rối loạn chuyển hóa glucid mạn tính khá phổ biến trên thế giới cũng như ở Việt Nam, trong ñó chủ yếu là  ĐTĐ typ 2. Một nghiên cứu ở Mỹ năm 2007 cho thấy có khoảng 14 triệu người Mỹ mắc ĐTĐ và  tỷ lệ ĐTĐ type 2 chiếm trên 90 % [1]. Khi nghiên cứu về cơ chế bệnh sinh của ĐTĐ typ 2, người ta thấy có hai vấn ñề chủ ñạo, ñó là sự suy giảm chức năng các tế bào bêta của tụy gây nên những rối loạn bài tiết insulin và sự kháng lại tác dụng của insulin ở mô ñích (gan, cơ vân, mô mỡ). Kháng insulin có từ rất sớm, trước khi có tăng glucose máu. Ở giai ñoạn sớm của bệnh ĐTĐ, kháng insulin là cơ sở ñưa ra biện pháp can thiệp ngăn chặn quá trình tiến triển ñến ĐTĐ lâm sàng. Giai ñoạn muộn nó là chỉ số cần thiết ñể tiên lượng bệnh, nhất là tiên lượng các biến chứng tim mạch. [4].

Những nghiên cứu gần ñây ñã chỉ ra adiponectin một protein do mô mỡ sản xuất có vai trò quan trọng trong cơ chế kháng insulin. Trong cơ thể,adiponectin ức chế quá trình tổng hợp glucose và kích thích quá trình β- oxi hóa acid béo ở gan; kích thích quá trình β- oxi hóa acid béo và tăng hấp thu glucose ở cơ; kích thích sự bài tiết insulin của tế bào beta ñảo tụy, tăng nhạy cảm với insulin của các mô ngoại vi [5,6,9]. Mặc dù ñược sản xuất từ mô mỡ nhưng không giống các adipokine khác, nồng ñộ adiponectin lại giảm ở những người thừa cân, béo phì [5,7]. Trong khi ñó, thừa cân và béo phì từ lâu ñã ñược xác ñịnh là yếu tố nguy cơ của ĐTĐ typ 2. Nhiều nghiên cứu khẳng ñịnh rằng, sự giảm nồng ñộ adiponectin huyết thanh là một yếu tố nguy cơ ñộc lập của bệnh ĐTĐ typ 2 [6, 8]. Như vậy, việc xác ñịnh nồng ñộ adiponectin huyết thanh có thể giúp chúng ta phát hiện sớm những trường hợp có nguy cơ tiến triển thành ĐTĐ typ 2, ñồng thời cũng giúp theo dõi ñáp ứng ñiều trị và tiên lượng bệnh nhân ĐTĐ typ 2. Tuy nhiên chưa có một công trình nào nghiên cứu về adiponectin và vai trò của nó trong bệnh ĐTĐ typ 2 ở Việt Nam. Đề tài: “Nghiên cứ u nồng ñộ adiponectin huyết thanh ở người rối loạn dung nạp glucose và bệnh nhân ĐTĐ type 2 phát hiện lần ñầu”, ñược thực hiện với mục tiêu: Xác ñịnh nồng ñộ adiponectin huyết thanh ở bệnh nhân rối loạn dung nạp glucose và bệnh nhân ĐTĐ typ 2 phát hiện lần ñầu. Tìm hiểu mối liên quan giữa nồng ñộ adiponectin huyết thanh với một số chỉ số hoá sinh khác ở bệnh nhân rối loạn dung nạp  glucose  và  bệnh nhân ĐTĐ typ 2 phát hiện lần ñầu.