NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ YẾU TỐ HOẠI TỬ U ALPHA HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN XƠ GAN DO RƯỢU

NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ YẾU TỐ HOẠI TỬ U ALPHA HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN XƠ GAN DO RƯỢU
Dương Quang Huy1, Vũ Văn Huỳnh1
Đào Đức Tiến2, Nguyễn Khánh Linh3
Tóm tắt
Mục tiêu: Xác định nồng độ yếu tố hoại tử u alpha (Tumor Necrosis Factoralpha: TNF-α) huyết thanh ở bệnh nhân (BN) xơ gan do rượu và mối liên quan với mức độ suy gan. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu tiến cứu, mô tả, cắt ngang trên 45 BN xơ gan do rượu và 30 người khỏe mạnh được xét nghiệm TNF-α máu lúc đói theo phương pháp hấp thụ miễn dịch gắn enzyme (ELISA) tại Khoa Nội Tiêu hóa – Bệnh viện Quân y 103. Kết quả: Trung vị nồng độ TNF-α huyết thanh ở BN xơ gan rượu là 34,6 pg/mL, cao hơn có ý nghĩa so với chỉ số tương ứng ở nhóm chứng 13,3 pg/mL, p = 0,021, mức tăng cao hơn thấy ở nhóm xơ gan Child-Pugh B/C so với nhóm xơ gan Child-Pugh A. Nồng độ TNF-α huyết thanh ở BN xơ gan do rượu có tương quan thuận mức độ chặt với điểm Child-Pugh (hệ số tương quan r = 0,729, p < 0,001). Kết luận: TNF-α huyết thanh tăng cao ở BN xơ gan do rượu, mức tăng liên quan đến mức độ suy gan theo thang điểm Child-Pugh.

Lạm dụng rượu và nghiện rượu gây ảnh hưởng tới các cơ quan trong cơ thể như tim, gan, não, tụy, dạ dày…; trong đó, gan là cơ quan chịu tác động bất lợi nhiều hơn cả [1]. Cơ chế bệnh sinh của tổn thương gan do rượu từ gan nhiễm mỡ đến xơ hóa gan và xơ gan rất phức tạp, có sự tham gia của nhiều gốc tự do (stress oxy hóa), thiếu hụt glutathione, chuyển hóa methionine bất thường…
Nhiều nghiên cứu chỉ ra vai trò quan trọng của hoạt hóa đáp ứng miễn dịch bẩm sinh của cơ thể, tạo ra nhiều cytokine như interleukin (IL)-1α, yếu tố hoại tử u… cùng với hệ bổ thể, lipopolysaccharide (LPS) là những yếu tố khởi phát tổn thương tế bào gan, kích thích tế bào sinh xơ, duy trì phản ứng viêm và từ đó thúc đẩy bệnh gan tiến triển, trong đó TNF-α là yếu tố giữ vai trò rất quan trọng trong quá trình diễn tiến này.