NGHIÊN CỨU SỰ BIẾN ĐỐI HUYẾT ÁP 24 GIỜ Ở BỆNH NHÂN TĂNG HUYẾT ÁP NGUYÊN PHÁT CÓ HỘI CHỨNG CHUYỂN HOÁ
NGHIÊN CỨU SỰ BIẾN ĐỐI HUYẾT ÁP 24 GIỜ Ở BỆNH NHÂN TĂNG HUYẾT ÁP NGUYÊN PHÁT CÓ HỘI CHỨNG CHUYỂN HOÁ
Huỳnh Văn Cẩn*, Nguyễn Đức Công
TÓM TẮT
Cơ sở: Một số nghiên cứu trước đây cho thây có sự tăng huyết áp (THA) 24 giờ ở người THA nguyên phát có hội chứng chuyển hoá (HCCH). Tuy nhiên, nghiên cứu sự hiến đôi huyết áp 24 giờ ở đối tượng này ở Việt Nam chưa được quan tâm nhiều.
Mục tiêu: Tìm hiểu sự hiến đôi huyết áp 24 giờ ở hệnh nhân THA nguyên phát có HCCH.
Phương pháp: Nghiên cứu tiến cứu, cắt ngang mô tả.
Kết quả: Trong nghiên cứu này, 54 hệnh nhân THA có HCCH và 44 hệnh nhân THA không có HCCH (nhóm chứng) có độ tuôi tương đương nhau đã được đo huyết áp và huyết áp 24 giờ hằng ABPM (Ambulatory Blood Pressure Monitoring). Chẩn đoán THA nguyên phát theo tiêu chuẩn của JNC VII, chẩn đoán có HCCH theo tiêu chuẩn của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế áp dụng cho khu vực châu Á-Thái Bình Dương (IDFA). Kết quả của nghiên cứu cho thây: Các giá trị trung hình huyết áp tâm thu (HATT), huyết áp tâm trương (HATTr), huyết áp trung hình (HATB) và quá tải áp lực (QTAL) tâm thu (%) ở nhóm THA có HCCH (tân lượt là: 134,5 ± 7,4; 83,9 ± 6,4; 103,4 ± 6,1 (mmHg) và 39,0 ± 17,3 (%) cao hơn so với nhóm chứng (tân lượt là: 128,8 ± 7,8; 78,6 ± 6,2; 99,6 ± 6,2 (mmHg) và 29,1 ± 15,3 (%) có ý nghĩa thống kê (p < 0,01). Tỷ lệ hình thái huyết áp non-dipper ở nhóm THA có HCCH (63,0%) cao hơn so với nhóm chứng (52,0%), nhưng sự khác hiệt không có ý nghĩa thống kê (p > 0,05). Các giá trị trung hình HATT, HATTr, HATB và QTAL tâm thu (%) nhóm THA có HCCH ở nam (lân lượt là: 136,9 ± 7,1; 86,1 ± 5,9; 106,0 ± 5,6 (mmHg) và 48,2 ± 17,5 (%) cao hơn so với nhóm THA có HCCH ở nữ (lân lượt là: 132,2 ± 7,5; 81,5 ± 6,2; 101,3 ± 5,8 (mmHg) và 31,7 ± 13,4 (%) có ý nghĩa thống kê (p < 0,01).
Kết luận: Các giá trị huyết áp, QTAL tâm thu 24 giờ, nhưng không phải tỷ lệ non-dipper ở người THA nguyên phát có HCCH cao hơn so với người THA không có HCCH. Các giá trị huyết áp, QTAL tâm thu 24 giờ ở nam giới THA có HCCH cao hơn so với nữ giới THA có HCCH.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Hội chứng chuyển hoá đang có xu hướng tăng nhanh ở nhiều quốc gia. Sự gia tăng nhanh này trở thành yếu tố nguy cơ cho sự xuất hiện một số bệnh nguy hiểm như: bệnh mạch vành, đái tháo đường (ĐTĐ), bệnh tim thiếu máu cục bộ, đột quỵ não… Một trong những tiêu chí chẩn đoán HCCH theo Liên đoàn ĐTĐ Quốc tế” (IDF: International Diabetes Federation) là THA(12). Huyết áp trong ngày không hằng định mà thay đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: nhịp sinh học, chu kỳ thức ngủ, hoạt động thần kinh, hoạt động thể lực và các yếu tố môi trường… Ngày nay, phương pháp đo huyết áp 24 giờ là phương pháp phản ánh xác thực giá trị các chỉ số huyết áp tại từng thời điểm, đồng thời biểu hiện tương đối đầy đủ biến đổi huyết áp của đối tượng được nghiên cứu trong một ngày sinh hoạt bình thường(17). Một số nghiên cứu thấy rằng các biến chứng tim mạch liên quan chặt chẽ với giá trị huyết áp 24 giờ hơn so với giá trị huyết áp đo bằng phương pháp thông thường(10). Xuất phát từ lý do đó, đề tài này nghiên cứu để tìm hiểu sự biến đôi huyết áp 24 giờ ở bệnh nhân THA nguyên phát có HCCH.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất