NGHIÊN CỨU SỰ BIỂU LỘ CỦA GEN P53 VÀ THỤ THỂ YẾU TỐ PHÁT TRIỂN BIỂU BÌ (EGFR) TRONG BỆNH UNG THƯ PHỔI KHÔNG TẾ BÀO NHỎ

 Mục tiêu:  Tìm hiểu sự biểu lộ của gen p53 và thụ thể yếu tố phát triển biểu bì (EGFR) trong UTP không tếbào nhỏ(KTBN), mối liên quan của chúng với giai đo ạn bệnh và týp mô bệnh học (MBH) của UTP KTBN. Đối tượng và phương pháp:Nghiên cứu được tiến hành trên 62 bệnh nhân UTP KTBN, chẩn đoán bằng xét nghiệm MBH; đánh giá sự biểu lộ của protein p53và EGFR bằng hóa mô miễn dịch (HMMD), thực hiện tại Khoa Giải Phẫu Bệnh -Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Kết quả:tỷ lệ p53(+) là 41,94%; EGFR(+) là 69,35%. Tỷlệ biểu lộ của protein p53 ở giai đoạn I của UTP KTBN là 50%, giai đoạn IIIA là 42,86%, giai đoạn IIIb là 43,33% và giai đoạn IV là 52,94%. Đối với EGFR, t ỷ lệ biểu lộ có xu hướng tăng dần theo giai đoạn bệnh: ở giai đoạn I là 0%, giai đoạn II là 66,67%, giai đoạn IIIa 71,43%, giai đoạn IIIb 70% và giai đoạn IV là 76,47%. Tuy nhiên, sự khác biệt về tỷlệ biểu lộ của cả p53 và EGFR giữa các giai đoạn bệnh đều chưa có ý nghĩa thống kê (p >0,05). Tỷ lệ biểu lộ của protein p53 cao nhất  ở týp ung thư biểu mô tế bào lớn (UTBMTBL), tiếp đến là týp ung thư biểu mô tế bào vảy (UTBMTBV), thấp nhất ở týp ung thư biểu mô tuyến (UTBMT). Tỷ lệ biểu lộ của EGFR ở týp UTBMTBV có xu hướng cao hơn so với ởcác týp UTBMT và UTBMTBL (73,08%; 68,75% và 50%, tương ứng với 3 nhóm trên). Tuy nhiên, sự khác biệt về tỷ lệ biểu lộ của cả p53 và EGFR giữa 3 nhóm trên cũng chưa có ý nghĩa thống kê (p > 0,05).Kết luận:Trong UTP KTBN, tỷ lệ biểu lộ của protein p53 là 41,94% và của EGFR là 69,35%. Chưa thấy có sự khác biệt rõ rệt về tỷ lệ biểu lộ của cả 2 dấu ấn này giữa các týp mô bệnh học và giai đoạn của UTP KTBN.  Ung thư phổi (UTP) là một trong những bệnh ung thư hay gặp nhất, đối với cả Việt Nam và thế giới, trong đó UTP không tế bào nhỏ(KTBN) chiếm khoảng 80%(1,6,13). Bệnh thường tiến triển nhanh và gây tử vong sớm, kể cả khi bệnh nhân (BN) được chẩn đoán và điều trị  ởgiai đoạn tương đối sớm. Do vậy, việc tìm hiểu các yếu tố nhằm giúp tiên lượng bệnh tốt hơn và cải thiện kết quả điều trị cũng như thời gian sống thêm cho BN là điều rất cần thiết.