Nghiên cứu sử dụng 5 fluorouracil điều trị tăng nhãn áp trên mắt bị chấn thương

Tăng nhãn áp sau chấn thương là một trong những nguyên nhân chính gây mù lòa trên mắt bị chấn  thương. Điều  trị tăng  nhãn  áp  ở  giai đoạn đầu sau chấn thương với thuốc hạ nhãn áp và chống  viêm  màng  bồ  đào  đã  điều  chỉnh được nhãn áp ở phần lớn bệnh nhân, tuy nhiên ở những trường hợp có tổn thương nhiều cấu trúc nhãn cầu, điều  trị nội  khoa thường  không  mang lại  kết  quả mà phải phẫu thuật. Phẫu thuật cắt bè củng giác mạc đã được áp dụng để điều trị tăng nhãn áp sau chấn  thương, song kết  quả  không  phải  lúc  nào cũng đạt kết quả hạ được nhãn áp do phát triển xơ bít lỗ  rò  viêm  màng  bồ  đào.  Những  nghiên  cứu gần đây cho thấy kết hợp áp thuốc chống chuyển hóa  5FU trong phẫu  thuật để điều trị glôcôm  nói chung và  tăng  nhãn  áp  sau chấn  thương đã  cho kết quả tốt hơn do có tác dụng chống tăng sinh xơ. Ở Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về phẫu thuật điều trị tăng nhãn áp do chấn thương có phối hợp sử  dụng  5FU vì vậy  chúng  tôi  tiến  hành  đề  tài nhằm mục tiêu:
1.    Mô tả đặc điểm lâm sàng của tăng nhãn áp sau chấn thương.
2.    Đánh giá kết quả áp 5FU lên vạt củng mạc điều trị tăng nhãn áp do chấn thương.
II.    ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu được tiến hành trên 32 bệnh nhân bị tăng nhãn áp (nhãn áp   > 25mmHg) sau chấn thương được phẫu thuật cắt bè có áp 5FU tại Khoa Chấn  thương, bệnh  viện  Mắt  Trung ương từ  năm 2005 – 2007.
– Tiêu chuẩn loại trừ: trẻ bé quá không phối hợp  đo nhãn  áp,  bệnh  nhân  có  bệnh  bẩm  sinh về mắt.
2.    Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu theo phương pháp mô tả, tiến cứu, theo dõi và đánh giá kết quả trước và sau điều trị, không có nhóm chứng.
*    Phần khám bệnh: có phiếu theo dõi cho từng bệnh nhân theo mẫu.
*    Chỉ định phẫu thuật: bệnh nhân đã điều trị nội  khoa với  thuốc  hạ  nhãn  áp,  chống  viêm  mà nhãn  áp  không  điều  chỉnh được  trong thời  gian trung bình là 10 ngày sau chấn thương.
*    Phẫu thuật: cố định cơ trực trên, cố tạo vạt kết mạc, rạch củng mạc hình thang sâu 1/2 chiều dày,  áp  miếng  Spongel tẩm  dung dịch  5FU lên trên nắp củng mạc, phủ vạt kết mạc lên, đặt trong 5 phút sau đó rửa sạch bằng nước muối 0,9%, tạo vạt  củng  mạc,  cắt  mẫu  bè  1 x  2 mm, cắt  mống mắt chu biên, khâu đính vạt củng mạc, khâu vắt bao Tenon và kết mạc bằng chỉ 10/0, tiêm Genta- myxin 8 mgx 1/2 ml và Hydrocortison 125 mg x 1/2 ml cạnh  nhãn  cầu.  Hậu  phẫu:  tra mắt  dung dịch Oflovid, dung dịch Maxitrol 3 lần/ngày.
3.    Phương pháp đánh giá kết quả
*    Kết quả nhãn áp:
–    Thành công: nhãn áp điều chỉnh (< 25 mm Hg).
–    Thất bại: nhãn áp không điều chỉnh.
*    Kết quả thị lực: thị lực được phân chia 6 mức độ theo Tổ chức Y tế Thế giới 1993 như sau: mức 1: 1.0 đến  bằng  0,5. Mức  2: 0,4 đến  bằng  0,2. Mức  3: 0,1 đến  bằng  0,05 (đếm  ngón  tay 3 m). Mức 4: 0,05 đến bằng 0,02 (đếm ngón tay 1 m). Mức 5: 0,02 đến phân biệt được sáng tối. Mức 6: ST (-) không phân biệt được sáng tối (theo tài liệu của Tổ chức Y tế Thế giới năm 1993).
*    Biến chứng: trong phẫu thuật, sau phẫu thuật.
Phương pháp xử lý số liệu. Xử lý số liệu theo phương pháp thống kê y học bằng chương trình SPSS 10.05. Kiểm định sự khác biệt giữa các tỷ lệ bằng thuật toán ÷2 (khi bình phương).
Mục tiêu: đánh giá đặc điểm lâm sàng tăng nhãn áp sau chấn thương và kết quả điều trị phẫu thuật cắt bè củng giác mạc có áp thuốc chống chuyển hóa 5 Fluorouracil (5FU). Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu tiến hành trên 32 bệnh nhân được điều trị phẫu thuật cắt bè củng giác mạc có áp 5FU được điều trị tại khoa Chấn thương bệnh viện Mắt TW từ 8/2005 đến 12/2007. Kết quả: nhãn áp được điều chỉnh sau phẫu thuật 6 tháng là 93,8%. Thị lực từ 0,02 tăng lên 62,5%. Tăng nhãn áp sau chấn thương gặp chủ yếu ở lứa tuổi trẻ 71,9%. Các tổn thương phối hợp lùi góc tiền phòng 25%, đục lệch thể thủy tinh 62,5%, dịch kính ở tiền phòng 25%, xuất huyết dịch kính 37,5%. Kết luận: phẫu thuật cắt bè củng giác mạc phối hợp áp 5FU trên mắt tăng nhãn áp do chấn thương có hiệu quả hạ nhãn áp tốt.