NGHIÊN CỨU SỰ THAY ĐỔI SẮT VÀ FERRITIN HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN XƠ GAN TẠI BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG THÁI NGUYÊN

NGHIÊN CỨU SỰ THAY ĐỔI SẮT VÀ FERRITIN HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN XƠ GAN TẠI BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG THÁI NGUYÊN
Nguyễn Thị Ngọc Hà1, Vũ Thị Thu Hằng1, Bùi Thị Thu Hương1, Lâm Thị Thu Hương1
1 Trường Đại học Y Dược – Đại học Thái Nguyên
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Xác định sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh ở bệnh nhân xơ gan và phân tích mối liên quan giữa sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh với các hình thái lâm sàng của xơ gan. Đối tượng & phương pháp: 94 bệnh nhân xơ gan điều trị tại bệnh viện Trung ương Thái Nguyên được chia làm 3 nhóm xơ gan do virus viêm gan B, xơ gan do rượu, xơ gan do rượu và do nhiễm virus VGB. Bệnh nhân được khám và làm các xét nghiệm huyết học, sinh hóa máu (sắt, ferritin, Albumin, prothrombin), HCV, HBV. Kết quả nghiên cứu: Nồng độ Ferritin huyết thanh trong cả 3 nhóm nguyên nhân do virus viêm gan, do lạm dụng rượu và nhóm nguyên nhân phối hợp chủ yếu ở mức bình thường và mức cao, hầu như không có ferritin ở mức độ thấp (p>0,05). Nồng độ sắt trung bình huyết thanh tăng cao ở nhóm bệnh nhân viêm gan do nguyên nhân phối hợp (p<0,05). Nồng độ sắt và ferrin huyết thanh tăng ở giai đoạn Child Pugh B và C, đặc biệt trong nhóm xơ gan do nguyên nhân phối hợp. Không thấy có mối liên quan giữa sắt và ferritin huyết thanh với tình trạng thiếu máu. Bệnh nhân có ferritin nồng độ cao chủ yếu gặp ở nhóm có Albumin giảm. Giảm sắt huyết thanh không liên quan đến giảm Albumin. Giảm prothrombin có liên quan đến giảm sắt huyết thanh, tăng ferritin huyết thanh (p>0.05). Kết luận: Hầu hết bệnh nhân xơ gan có tình trạng tăng sắt và ferritin huyết thanh.

Xơ gan được đặc trưng bởi sự lắng đọng quá mức của chất nền ngoại bào làm gián đoạn chức năng  bình  thường  của  gan,  đây  là  một  bệnh thường  gặp  ở  Việt  Nam  cũng  như  nhiều  nước trên thế giới. Ngoài những biến chứng nặng nề có  thể  dẫn  tới  tử  vong,  bệnh  nhân  xơ  gan thường có triệu chứng thiếu máu. Thiếu máu có thể là hậu quả của biến chứng xuất huyết tiêu hóa  (XHTH),  nhưng  cũng  do  tình  trạng  dinh dưỡng kém, đặc biệt ở những bệnh nhân xơ gan do lạm dụng rượu. Tuy nhiên, khi điều trị thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan, các thầy thuốc có xu hướng  bổ  xungthêmsắthoặctruyềnmáutoànphần nghĩa là đưa thêm một lượng sắt đáng kể vào cơ thể. Ngược lại, ở một số bệnh nhân xơ gan, đặc biệt xơ gan rượu có tình trạng dư thừa sắt tại gan, từ đó tạo vòng xoắn bệnh lý thúc đẩy quá trình xơ gan tiến triển nhanh hơn. Vậy có nên sử dụng máu toàn phần hoặc bổ xung thêm sắt để điều trị thiếu máu ở những bệnh nhân xơ gan hay  không  và  nếu  có  thì  chỉ  định  cho  những trường hợp nào? Để trả lời câu hỏi này, chúng tôi đã tiến hành Nghiên cứu sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh ở bệnh nhân xơ gan tại bệnh viện Trung ương Thái Nguyêngiúp đánh giá tình trạng sắt và ferritin huyết thanh trên bệnh nhân xơ gan là rất cần thiết để giúp cho điều trị một cách đúng đắn  và  có  hiệu  quả  tình  trạng  thiếu  máu  trên bệnh nhân xơ gan.Mục tiêu:1.Xác định sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh ở bệnh nhân xơ gan.2.Phân tích mối liên quan giữa sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh với các hình thái lâm sàng của xơ gan.
 

Chi tiết bài viết
Từ khóa
Sắt huyết thanh, ferritin huyết thanh, xơ gan

Tài liệu tham khảo
1. Đặng Thị Kim Oanh (2007), “Nhận xét sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh ở bệnh nhân xơ gan”, Tạp chí Khoa họctiêu hóa Việt Nam, tập II, số 5, tr. 291- 295 
2. Đoàn Thị Phương Lam (2003) Nhận xét sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh ở bệnh nhân xơ gan. Khóa luận tốt nghiệp bác sỹ y khoa, Trường Đại học Y Hà Nội 
3. Phạm Văn Nhiên (2002) “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng bệnh xơ gan do rượu tại khoa tiêu hóa bênh viên hữu nghị việt tiệp Hải Phòng”. Tạp trí y học thực hành, tr425 
4. Nguyễn Xuân Huyên (2000),”Xơ gan”, Bách khoa thư bệnh học,Nhà xuất bản từ điển Bách khoa, tập 3, tr. 501 
5. Nguyễn Xuân Tuấn (2014), “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, xét nghiệm, nồng độ transferrin, ferritin, sắt ở bệnh nhân xơ gan do rượu và viêm gan B tại Khoa nội Tiêu hóa Bệnh viện việt tiệp”. Luận văn thạc sĩ.