Nghiên cứu tác dụng của polyphenol chè xanh trên các chỉ số Iipid và trạng thái chống oxy hóa trong máu chuột cống tráng đái tháo đường thực nghiệm
Luận án Nghiên cứu tác dụng của polyphenol chè xanh trên các chỉ số Iipid và trạng thái chống oxy hóa trong máu chuột cống tráng đái tháo đường thực nghiệm .Đái tháo đường (ĐTĐ) là một bệnh ròi loạn chuyển hỏa mạn lính với sự tâng glucose máu do thiếu tương đối hoặc tuyệt dối insulin [59]. DID dang ngày càng plìô biến trôn thố giới. Tổ chức Y té thế giới (WHO) ước lính năm 2000 Iren toàn thê giới có khoáng 171 triệu người mác bộnh ĐTĐ và dự doán den nàm 2030 con số này sẽ lên đến 366 triệu người [143J. Tỷ lộ mắc ĐTĐ đang ngày càng gia tăng không chi ờ các nước phát triển mà còn ở các nước dang phát triến. Tại Việt Nam, tỷ lộ bệnh ĐTĐ tâng trong 11 lì ừng nám gần đây, tlico (liổu tra dịch tỏ học của Tạ Văn Bình và cộng sự nàm 2003, tý lệ ĐTĐ cao nhất ò khu vực thành phô’ là 4,4% và lý lộ ĐTĐ chung cho cà nước là 2.7% [4]. Bởi vậy ĐTĐ (tà được các nhà khoa hạc trốn thế giới quan tâm nghiên cứu vé bệnh càn. bệnh sinh, các đậc điểm làm sàng và cận lâm sàng nhằm mục đích phòng bệnh, điều trị bệnh và các biến clìúmg cùa bệnh một cách có hiệu quả nhất.
Các bệnh nhân ĐTĐ có nguy cơ phát triển VXĐM cao hơn từ 2 đến 6 lán so với người không ĐTĐ, theo thống kẽ cho thấy nguyẽn nlìân gảy từ vong phổ hiến nhất ờ bệnh nhân ĐTĐ là bệnh lim mạch do VXĐM [37]. Một phần cúa nguy cơ cao này là do rối loạn chuyển hoá lipid trong ĐTĐ. Các nhà khoa học dà chứng minh sự có mật của quá trình peroxi hóa lipid ở các tổn Ihương VXĐM và vai trò quan trọng của nó trong sự phát triển mang VXĐM [37]. ĐTĐ có sự gia tàng các stress oxy hóa và thường có lien quan đốn mức tảng cùa glucose irong máu. Nhiổu nghiên cứu dà cho Ihấy vai Irò cùa gốc tự đo trong bệnh sinh các biến chứng của D I D Ị 34).
Điẻu trị ĐTĐ nhằm kiêm soát nổng độ glucosc máu; giảm và loại bỏ các yếu tô’ nguy cơ gảy biến chứng, bao gồm rói loạn chuyển hóa lipid. lảng huyết áp. tàng hoạt dộng gốc tự do… và điéu trị các bien chứng. Các thuốc diều trị hội chứng lủng ỉipid máu nói chung và rối loạn lipiti ờ bệnh nhàn
ĐTĐ nói riêng lìiện đang được sử dụng có hiệu quả tốt, song cũng gây nhiều tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, đau cơ, tâng nhẹ và tâng tạm thời các enzym gan…; do vậy những người có bệnh gan, thận, loét dạ dày-tá tràng không được dùng các thuốc này [112].Trên thế giới, các nhà nghicn cứu đang tìm kiếm các thuốc có nguồn gốc thảo mộc nhằm hạn chế những tác dụns phụ nói trên. Ở Việt Nam, các thuốc dược sản xuất từ tỏi, ngưu tất, nghệ, đậu xanh… đã được một số thầy thuốc sử dụng đê phòng tránh, ngăn ngừa sự phát triển của máng VXĐM [221. Một số dược liệu phương Đông tỏ ra hữu hiệu trong việc nâng cao sức khỏe, nâng cao tuổi thọ con người như nhân sâm, tam thất, linh chi và nhiều thảo mộc khác có chứa các chất chống oxy hóa là vitamin c, a-tocopherol, P- carotcn, sclen… có tác dụng mạnh chống gốc tự do, chống lào hóa đã được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi.
Từ lâu chè xanh dược biết đến như một loại thảo dược có tác dụn<ỉ tốt cho sức khỏe con người, đặc biệt là tác dụng ngăn chận bệnh ung ihư, bệnh tim mạch, chống quá trình lão hóa. Chò xanh được sử dụng như nước giải khát phổ biến, được ưa chuộng không những ở các nước châu Á như Trung Quốc, Nhật Bán, Việt Nam… mà còn được ưa chuộng ớ nhiều nước khác trcn thế giới. Chính vì vậy, chò xanh dã và đang được các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu. Người ta đã tách chiết và xác định được các thành phần hỏa học của polyphenol chò xanh, nghiên cứu một số tác dụng dược lý của chúng [124]. Mối liên quan giữa sự tiêu thụ chè xanh với hàm lượng lipid huyết thanh, sự bổn vững của các phân tử lipoprotein với các tác nhân oxy hóa, sự hình thành các máng VXĐM… đà dược khảo sát bởi các nhà nghiên cứu ở nhiều nước, nhất là ở Nhật Bán [141, 173,177].
Vì vậy, chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài “Nghiên cứu tác dụng của polyphenol chè xanh (Camellia sinensis) trên các chỉ số Iipid và trạng thái chống oxy hóa trong máu chuột cống tráng đái tháo đường thực nghiệm ” với mục liêu:
1. Đánh giá tác dụng của polyphenol chè xanh trên các chỉ số lỉpid huyết tương ở chuột ĐTĐ thực nghiệm
2. Đánh giá tác dụng của polyphenol chè xanh trên hoạt độ của một số enzytn chống oxy hóa và trạng thái chong oxy hóa toàn phần trong máu ở chuột ĐTtì thực nghiệm
3. Đánh giá tác dụng của polyphenol chè xanh trên những biến đói mô bệnh học của một số mỏ ở chuột ĐTĐ thực nghiệm
Nội dung nghiên cứu của đề tài gồm:
1. Chiết xuất polyphenol chè xanh.
2. Khảo sát tác dụng của |X)lyphenol chò xanh (ỉến sự thay đổi hàm lượng glucose máu ờ chuột ĐTĐ thực nghiệm.
3. Kháo sát tác dụng của polyphenol chè xanh trên sự thay đổi các chi số lipid huyết tương ở chuột ĐTĐ thực nghiệm, bao gổm: trigỉycerid (TG), cholesterol toàn phẩn 0*C), cholcstcrol của lipoprotein tỷ trọng cao (HDL-C) và cholestcrol của lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL-C).
4. Khảo sát tác dụng của polyphenol chè xanh đến hoạt độ của một số en/ym chống oxy hóa như Superoxid dismutase (SOD), glutathion peroxidase (GPx) và trạng thái chống oxy hóa toàn phần (TAS), hàm lượng malondialdehyđ (MDA) trong máu chuột ĐTĐ thực nghiệm.
5. Kháo sát tác dụng của polyphenol chè xanh đến sự biến (lổi mô bệnh học cùa một số mô ừ chuôi ĐTĐ thực nghiệm: thành động mạch chủ, võng mạc, thận.