Nghiên cứu tạo vi nhân trên tế bào hồng cầu cá để đánh giá tính gây đột biến

Test vi nhân (VN) được sử dụng rộng rãi để đánh giá độc tính đối với vật chất di truyền.Thử nghiệm VN là phương pháp đơn giản, nhanh chóng để đánh giá tổn thương cấu trúc hoặc số lượng nhiễm sắc thể. Nghiên cứu tạo VN trên cá rô đồng bằng cách cho cá phơi nhiễm với cyclophosphamide ở 3 liều khác nhau theo 2 cách: cho uống và cho trực tiếp vào môi trường nước.
Lấy máu từ đuôi cá, sau đó dàn và nhuộm Giemsa. Phân tích tiêu bản trên kính hiển vi quang học. Kết quả: đã xây dựng được quy trình thử nghiệm VN. Tần số VN ở nhóm cá thử nghiệm cao hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng, test VN trên cá là thử nghiệm ex vivo đơn giản, rẻ và nhanh để đánh giá tính gây đột biến của nhiều loại tác nhân khác nhau.
Có nhiều phương pháp đánh giá tính gây đột biến gen của các tác nhân khác nhau. Mỗi phương pháp có ưu điểm và nhược điểm riêng. Theo khuyến cáo của Tổ chức Hợp tác và phát triển (OECD), tùy từng loại tác nhân, con đường tác động của tác nhân và điều kiện cụ thể mà lựa chọn phương pháp thích hợp [4].  của các tác nhân ở nước ta hiện nay chưa phát triển và chưa thành hệ thống, vì vậy việc phát triển hệ thống thử nghiệm và đưa vào áp dụng trong thực tế là điều hết sức cần thiết. Ngoài ra, thử nghiệm đánh giá tính gây đột biến còn được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực môi trường.
Cá là loài sinh vật sống trong môi trường nước, vì vậy, có thể cho cá phơi nhiễm với các tác nhân bằng nhiều đường khác nhau,
đặc biệt là những tác nhân trong môi trường nước. Mặt khác, đây cũng là đối tượng thử nghiệm in vivo trên tế bào động vật, gần với người hơn các đối tượng khác hay thử nghiệm in vitro [1, 2, 3]. Do vậy, việc nghiên cứu xây dựng quy trình tạo VN trên cá sẽ có giá trị ứng dụng thực tiễn cao và khả năng áp dụng rộng rãi.