NGHIÊN CỨU THÀNH PHAN ALKALOID TRONG TÂM SEN (NELUMBO NUCIFERA GAERTN NELUMBONACEAE)
NGHIÊN CỨU THÀNH PHAN ALKALOID TRONG TÂM SEN (NELUMBO NUCIFERA GAERTN NELUMBONACEAE)
Đỗ Châu Minh Vĩnh Thọ , Nguyễn Đức Tuấn , Trần Hùng*
TÓM TẮT
Mở đầu: Sen (Nelumbo nucifera Gaertn.) họ Nelumbonaceae là một trong sô’ít các dược thảo mà tất cả các bộ phận đều là những vị thuốc quí. Việc nghiên cứu thành phần hóa học cây Sen đã được một sô’ tác giả trên thế giới thực hiện. Tuy nhiên, tại Việt Nam chưa có nhiều công trình nghiên cứu kỹ và toàn diện về’ tâm Sen. Trong hướng nghiên cứu về’ thành phần và tác dụng sinh học của Sen ở các tỉnh phía Nam, bài báo này công bô’ về’ thành phần alkaloid của tâm Sen và phân lập alkaloid chính trong Sen để dùng làm chất chuẩn cho tiêu chuẩn hoá các dược liệu cũng như góp phần bo7 sung cơ sở dữ liệu về’thành phần hóa học cho cây Sen Việt Nam.
Mục tiêu: Chiết xuất, phân lập và xác định cấu trúc của alkaloid trong tâm Sen.
Phương pháp: Chiết cao chiết toàn phần và tách thành các phân đoạn đơn giản bằng phân bô ‘giữa nuớc với các dung môi có độ phân cực khác nhau và theo pH. Phân lập chất tinh khiết bằng sắc ký cột chân không và sắc ký cột cổ điển… Cấu trúc các chất phân lập được xác định bằng phổ UV-Vis, MS, NMR.
Kết quả: Tách được các phân đoạn đơn giản hơn (P, NP8, NP5) từ cao alkaloid toàn phần theo sự biến thiên pH. Đồng thời đã phân lập được alcaloid EN-1, EN-2 được xác định là neferin và nuciferin.
Kết luận: Đề’ tài đã xác định được chất tinh khiết neferin và nuciferin tạo cơ sở cho việc định tính điểm chỉ và định lượng neferin trong tâm Sen ở các vùng miền và mùa thu hái khác nhau hay các chẽ ế phẩm chứa tâm Sen bằng kỹ thuật HPLC/PDA.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất