Nghiên cứu thực trạng mất răng và nhu cầu điều trị của người cao tuổi tại quận Đống Đa – Hà Nội

Những thập kỷ gần đây trên Thế giới và ở Việt nam chất lượng cuộc sống ngày càng được nâng cao, công tác giáo dục và chăm sóc sức khoẻ ngày càng được quan tâm nên tuổi thọ trung bình mỗi người cũng như số lượng và tỷ lệ người cao tuổi tăng cao trong cộng đồng dân số.

Người cao tuổi là vốn quí của mọi xã hội, sự gia tăng số lượng của họ làm cho nhu cầu chăm sóc sức khoẻ tăng theo. Chăm sóc tốt chẳng những là vấn đề trách nhiệm mà còn là biểu hiện của đạo lý con người. Đây là mục tiêu chương trình sức khoẻ người cao tuổi đã và đang giành được sự quan tâm của toàn xã hội, của chính phủ nhiều nước trên thế giới cũng như Việt Nam.

Trong vài thập niên gần đây, các cuộc điều tra về sức khoẻ răng miệng với những người từ 60 tuổi trở lên được tiến hành ngày một nhiều ở khắp các quốc gia, châu lục. Điều này đã đem lại nhiều ích lợi thiết thực cho các thầy thuốc, các nhà tổ chức quản lý y tế, giúp cho họ có một cái nhìn toàn cảnh hơn về thực trạng, nhu cầu chăm sóc, nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ đối với sức khoẻ răng miệng (SKRM) người cao tuổi. Các nghiên cứu đã phân tích, mô tả nhiều hiện tượng sức khoẻ răng miệng nổi bật của người cao tuổi, trong đó: sâu răng và viêm quanh răng vẫn là hai bệnh phổ biến có tỷ lệ và số trung bình mắc rất cao ở những người còn răng và được coi là những nguyên nhân chính dẫn tới mất răng… các nghiên cứu cũng cho thấy xu hướng mất toàn bộ răng của người cao tuổi hiện nay đang giảm dần cùng với số răng còn giữ lại trong miệng đang tăng lên [16], [38] và tình trạng sức khoẻ răng miệng người cao tuổi chịu tác động của nhiều yếu tố: địa dư, kinh tế, mức sống, văn hoá, tâm lý, tập quán xã hội. [48], [51], [57].

Trong chương trình chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi,vấn đề chăm sóc sức khỏe răng miệng ngày càng được các thầy thuốc nha khoa chú ý như :

Tình trạng sâu răng, viêm quanh răng , đặc biệt là mất răng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống.

Ở Việt Nam đã có một số nghiên cứu về tình trạng răng miệng người cao tuổi như : Trương Mạnh Dũng ( 2007), Phạm Văn Việt ( 2004), Nguyễn Văn Bài ( 1994) , Đoàn Thu Hương (2003)…để đánh giá thực trạng mất răng người cao tuổi ở quận Đống Đa, Hà Nội chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu thực trạng mất răng và nhu cầu điều trị của người cao tuổi tại quận Đống Đa – Hà Nội”, với các mục tiêu sau:

1. Xác định tỷ lệ mất răng ở người cao tuổi tại quận Đống Đa – Hà Nội.

2. Xác định nhu cầu điều trị của nhóm người cao tuổi mất răng trên.

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN 5

LỜI CAM ĐOAN 2

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

Chương 1. TỔNG QUAN 3

1.1. Khái niệm người già 3

1.2. Một số đặc điểm sinh lý 5

1.2.1. Biến đổi sinh lý chung 5

1.2.2. Biến đổi sinh lý ở vùng răng miệng 5

1.3. Một số đặc điểm bệnh lý răng miệng ở người cao tuổi 7

1.3.1. Bệnh sâu răng 7

1.3.2. Bệnh quanh răng 9

1.3.3. Tình trạng mất răng 9

1.4. Phân loại mất răng 11

1.4.1. Phân loại mất răng của Kennedy 12

1.4.2. Phân loại mất răng từng phần của Applegate 12

1.4.3. Phân loại mất răng của Kourliandsky 14

1.5. Vấn đề kiến thức, thái độ và thực hành đối với sức khoẻ răng miệng

của người cao tuổi 14

1.5.1. Các yếu tố tác động tới kiến thức, thái độ, thực hành đối với sức khoẻ răng miệng người cao tuổi 15

1.5.2. Tình tình nghiên cứu về giáo dục nha khoa, thái độ và thực hành

của người cao tuổi đối với sức khoẻ răng miệng 17

1.6. Chăm sóc sức khoẻ răng miệng ban đầu ở người cao tuổi 18

1.7. Các phương pháp phục hình 18

1.7.1. Hàm tháo lắp 18

1.7.2. Cầu răng 19

1.7.3. Cấy ghép răng (Implant) 23

1.8. Một số kết quả nghiên cứu về bệnh răng miệng và tình trạng mất răng ở

người cao tuổi 24

Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 25

2.1. Đối tượng nghiên cứu 25

2.2. Phương pháp nghiên cứu 25

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 25

2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu 25

2.2.3. Kỹ thuật chọn mẫu 26

2.2.4. Các biến số nghiên cứu và chỉ số nghiên cứu 26

2.2.5. Công cụ thu thập thông tin 26

2.2.6. Phương pháp thu thập thông tin 27

2.2.7. Xử lý số liệu 29

2.2.8. Đạo đức nghiên cứu 29

2.2.9. Thời gian nghiên cứu 29

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 30

Chương 4. BÀN LUẬN 47

4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu 47

4.1.1. Đặc điểm về giới 47

4.1.2. Theo nhóm tuổi 47

4.2. Tỷ lệ mất răng ở người cao tuổi 48

4.3. Nhu cầu điều trị 50

4.3.1. Theo nhóm tuổi 50

4.3.2. Theo giới 51

4.4. Tỷ lệ bệnh nhân có răng giả 51

KẾT LUẬN 54

KIẾN NGHỊ 56

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC