NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH CHĂM SÓC DINH DƯỠNG Ở TRẺ EM DƯỚI 05 TUỔI XÃ PHONG HIỀN, HUYỆN PHONG ĐIỀN NĂM 2013
NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH CHĂM SÓC DINH DƯỠNG Ở TRẺ EM DƯỚI 05 TUỔI XÃ PHONG HIỀN, HUYỆN PHONG ĐIỀN NĂM 2013
Hồ Lương*, Hoàng Thị Thia*, Nguyễn Thiên*, Hoàng Công Ngừng*, Phan Thị Liên Hoa**, Lê Thị Sông Hương**, Lê Thị Phùng Mỹ**, Cao Thuyết***, Nguyễn Văn Khoa***
*Trạm Y tế Phong Hiền, huyện Phong Điền, Thừa Thiên Huế
**Trung Tâm Y tế Dự phòng tỉnh Thừa Thiên Huế
***Trung tâm Y tế huyện Phong Điền, Thừa Thiên Huế
TÓM TẮT
Qua nghiên cứu 466 trẻ dưới 5 tuổi và 426 bà mẹ có con nhỏ tại xã Phong Hiền, huyện Phong Điền cho thấy tình hình chăm sóc sức khỏe của bà mẹ trước sinh thông qua quản lý thai sản được đánh giá khám thai đầy đủ các nội dung theo yêu cầu, tỷ lệ uống viên sắt trong thời kỳ mang thai ở 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối của thai lỳ lần lượt là 98,3%; 95,2% và 68,3%. Chăm sóc dinh dưỡng cho thai nhi: Hầu hết trẻ được sinh tại cơ sở y tế 99.8%; cho bú mẹ trong nữa giờ đầu sau sinh là 64%; bú mẹ hoàn toàn tuần đầu sau sinh 65,1%, bú mẹ đến 24 tháng là 93,6%. Tỷ lệ bà mẹ có vệ sinh tốt (trước khi chế biến thức ăn, trong khi cho trẻ ăn và sau khi đi vện sinh) chiếm 65,5%. Trang thiết bị phục vụ chăm sóc trẻ tại cơ sở y tế xã còn thiếu: thước đo chiều cao bị hỏng, ống nghe tim thai cũ kỹ. Kiến thức và thực hành về dinh dưỡng của cộng tác viên đạt tỷ lệ lần lượt là 61,6% và 100%,; tuy nhiên về kỹ năng tư vấn còn thấp 61,5%.
Tình hình suy dinh dưỡng thể nhẹ cân 15,2% trong đó mức độ nặng là 3,2%. Suy dinh dưỡng thể thấp còi 28,8% trong đó mức độ nặng là 11,8%. Suy dinh dưỡng thể thấp còi cũng xãy ra ở gia đình có 1-2 con: 67,6%; xãy ra ở các bà mẹ có công việc đồng án 35,8% và xuất hiện ở nhóm tuổi 36-<48 tháng: 29% và nhóm 48-<60 tháng: 38,6%.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Suy dinh dưỡng (SDD) Protein – năng lượng vẫn là vấn đề sức khỏe trẻ em toàn cầu với tỷ lệ mắc cao và rất cao ở hầu hết các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam. Mặc dù, trong những năm qua, cùng với sự phát triển của nền kinh tế xã hội và sự triển khai có hiệu quả của chương trình phòng chống SDD trẻ em, tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân (cân nặng/tuổi) ở trẻ em dưới 5 tuổi giảm mạnh, tính chung cả nước mỗi năm trung bình giảm khoảng 1,5%, từ 31,9% năm 2001 xuống còn 25,2% vào năm 2005 và 17,5% vào năm 2010 (vượt chỉ tiêu của Chiến lược đặt ra). Thành tựu giảm suy dinh dưỡng liên tục và bền vững của Việt Nam đã được các tổ chức quốc tế thừa nhận và đánh giá cao. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi (chiều cao/tuổi) ở trẻ em dưới 5 tuổi đã giảm đáng kể từ 43,3% năm 2000 xuống còn 29,3% vào năm 2010. Tuy vậy Việt Nam vẫn còn nằm trong số 36 quốc gia có tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi cao trên phạm vi toàn cầu [3]. Suy dinh dưỡng là mối nguy cơ ảnh hưởng nhiều đến bệnh tật, tử vong và sự phát triển của trẻ em.
Định hướng chính của chương trình phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi đã được Thủ thướng Chính phủ phê duyệt trong Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn 2011-2020, và tầm nhìn đến năm 2030 [14]
Vì vậy, cần giải quyết đồng bộ các vấn đề sức khỏe có liên quan đến dinh dưỡng, trong đó ưu tiên hạ thấp tỷ lệ suy dinh dưỡng chung, đặc biệt là thể thấp còi ở trẻ em thông qua các can thiệp dinh dưỡng sớm đối với phụ nữ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có thai và trẻ nhỏ.
Theo điều tra ngẫu nhiên của ngành Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế cùng phối hợp với Viện Dinh Dưỡng trung ương, tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân giảm năm 2012 là 14,6% và suy dinh dưỡng thể thấp còi là 27,6%. Với xã Phong Hiền, phấn đấu đến năm 2013 giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân xuống còn 13%.
Các hoạt động chăm sóc sức khỏe nói chung và chăm sóc về dinh dưỡng của cán bộ y tế, cộng tác viên dinh dưỡng và những đầu tư thích đáng cho công tác dinh dưỡng ở cộng đồng cũng góp phần cải thiện tình trạng dinh dưỡng ở trẻ nhỏ. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu tình hình chăm sóc dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi xã Phong Hiền huyện Phong Điền năm 2013” với mục tiêu:
1. Tìm hiểu thực trạng các dịch vụ chăm sóc dinh dưỡng ở trẻ dưới 5 tuổi xã Phong Hiền.
2. Xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng và các yếu tố liên quan đến tình trạng suy dinh dưỡng trẻ dưới 5 tuổi xã Phong Hiền.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất