Nghiên cứu tình trạng cường cận giáp trạng thứ phát ở bệnh nhân suy thận mạn chưa điều trị thay thế

Nghiên cứu tình trạng cường cận giáp trạng thứ phát ở bệnh nhân suy thận mạn chưa điều trị thay thế.Suy thận mạn tính (STM) là một hội chứng lâm sàng và sinh hóa tiến triểnqua nhiều năm tháng làm giảm mức lọc cầu thận một cách từ từ và không hồiphục. STM là hậu quả cuối cùng của nhiều bệnh nhân thận mạn tính gây xơhóa tổ chức nhu mô thận làm giảm dần số lƣợng các nephron [1] [2]. STMlàm thận mất dần khả năng điều chỉnh thăng bằng nội môi, giảm và tiến đếnmất khả năng bài tiết các chất cặn bã đƣợc sinh ra trong quá trình chuyển hóa.Khi bị suy thận nặng sẽ làm rối loạn khả năng điều hòa kiềm toan, điều hòanƣớc – điện giải, gây tổn thƣơng nhiều cơ quan nội tạng và dẫn đến hàng loạtnhững biến loạn về sinh hóa cũng nhƣ lâm sàng của các cơ quan trong cơ thể.STM có rất nhiều biến chứng nhƣ biến chứng tim mạch, rối loạn nƣớc điệngiải và thăng bằng kiềm toan, rối loạn cân bằng Calci-Phospho, biến chứngthần kinh và tiêu hóa…Rối loạn thăng bằng Calci-Phospho là nguyên nhânchính của một loạt các cơ chế gây quá sản tế bào tuyến cận giáp đƣa đến hậuquả là tình trạng cƣờng cận giáp trạng thứ phát ở bệnh nhân suy thận mạn.Cƣờng cận giáp trạng thứ phát dẫn đến lắng đọng Calci ngoài xƣơng [3] [4],đặc biệt Calci hóa ở mạch máu nhƣ mạch vành gây hẹp mạch vành dẫn đếnsuy vành, nhồi máu cơ tim gây các biến chứng tim mạch [5] [6]. Ngoài ra,cƣờng cận giáp trạng thứ phát còn gây loạn dưỡng xương, đau xƣơng, đaukhớp, gãy xƣơng bệnh lý, loét da do lắng đọng Calci (Calciphylaxis), ảnhhƣởng nhiều đến chất lƣợng cuộc sống của bệnh nhân.Trên thế giới đã có một số nghiên cứu về cƣờng cận giáp trạng thứ phátthông qua việc đánh giá các chỉ số Calci, Phospho, PTH và hình ảnh siêu âmtuyến cận giáp [7] [8] do suy thận mạn và đặc biệt là trên đối tƣợng bệnh nhânchƣa điều trị thay thế Tại Việt Nam nghiên cứu về tình trạng cƣờng cận giáp trạng của nhómbệnh nhân này chƣa nhiều. Vì thế chúng tôi đã thực hiện đề tài“Nghiên cứu tình trạng cường cận giáp trạng thứ phát ở bệnh nhân suy thận mạn chưa điều trị thay thế”với hai mục tiêu sau:1. Khảo sát nồng độ PTH máu và tỷ lệ cƣờng cận giáp trạng thứ phátở bệnh nhân suy thận mạn chƣa điều trị thay thế.2.Tìm hiểu mối liên quan giữa PTH với một số biểu hiện lâm sàng, cậnlâm sàng ở các bệnh nhân trên

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………… 1
Chƣơng 1: T
ỔNG QUAN ……………………………………………………………………… 3
1.1. SUY THẬN MẠN ………………………………………………………………………. 3
1.2. GIẢI PHẪU VÀ CHỨC NĂNG TUYẾN CẬN GIÁP …………………….. 7
1.3. CƢỜNG CẬN GIÁP TRẠNG THỨ PHÁT DO SUY THẬN MẠN …. 9
1.4. ĐIỀU TRỊ CƢỜNG GIÁP TRẠNG THỨ PHÁT………………………….. 14
1.5. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CCGTTP Ở BỆNH NHÂN SUY THẬN
MẠN TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM …………………………………. 16
Chƣơng 2: Đ
ỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………… 19
2.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU …………………………………………………….. 19
2.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ……………………………………………….. 22
2.3. PHƢƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU…………………………………………….. 23
2.4. KHÍA CẠNH ĐẠO ĐỨC CỦA ĐỀ TÀI ……………………………………… 24
Chƣơng 3: K
ẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ………………………………………………….. 25
3.1.ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NHÓM NGHIÊN CỨU………………………. 25
3.2.KHẢO SÁT NỒNG ĐỘ PTH MÁU VÀ TỈ LỆ CCGTTP ………………. 29
3.3. TÌM MỐI LIÊN QUAN GIỮA PTH VỚI MỘT SỐ YẾU TỐ KHÁC 31
Chƣơng 4: 34B
ÀN LUẬN …………………………………………………………………… 34
4.1.ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU …….. 34
4.2. BÀN LUẬN VỀ NỒNG ĐỘ PTH MÁU VÀ TỶ LỆ CCGTTP………. 38
4.3. MỐI LIÊN QUAN GIỮA PTH VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LÂM SÀNG
VÀ CẬN LÂM SÀNG……………………………………………………………….. 39
KẾT LUẬN ……………………………………………………………………………………….. 42
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Tiêu chuẩn phân giai đoạn bệnh thận mạn tính ……………………… 7
Bảng 2.1: Tiêu chuẩn phân giai đoạn bệnh thận mạn tính ……………………. 19
Bảng 2.2: Phân loại THA theo JHC VI …………………………………………….. 21
Bảng 2.3. Phân độ thiếu máu dựa theo nồng độ Hemoglobin……………….. 22
Bảng 3.1: Giai đoạn bệnh thận mạn ………………………………………………….. 27
Bảng 3.2: Phân loại mức độ giá trị xét nghiệm Ca, P, CaxP huyết thanh.. 28
Bảng 3.3: Nồng độ PTH huyết thanh và mức độ tăng PTH………………….. 29
Bảng 3.4: Đặc điểm lâm sàng ở nhóm bệnh nhân có cƣờng cận giáp…….. 29
Bảng 3.5: Đặc điểm cận lâm sàng ở nhóm bệnh nhân có cƣờng cận giáp . 30
Bảng 3.6: Tƣơng quan giữa PTH và tình trạng thiếu máu ……………………. 31
Bảng 3.7: Tƣơng quan giữa PTH và tình trạng tăng huyết áp……………….. 31