“Nghiên cứu tỷ lệ hạ Natri trên BN xơ gan tại khoa Tiêu Hóa bệnh viện Bạch Mai

Nghiên cứu 175 bệnh nhân (BN) xơ gan nằm điều trị tại khoa Tiêu Hóa Bv Bạch Mai năm 2010. Mục đích: tìm hiểu tỷ lệ hạ Natri máu và một số yếu tố ảnh hưởng đến hạ Natri máu ở BN xơ gan. Kết quả: Tỷ lệ hạ Natri máu chiếm 63%, trong đó có 34,3% BN có Natri máu < 130mmol/l. Nồng độ Natri máu < 130 mmol/l gặp chủ yếu nhóm BN xơ gan nặng (Child-Pugh C) chiếm 51/60 (85%) (p <0,05). Xơ gan có biến chứng (BC) làm tăng tỷ lệ hạ Natri máu. Kết luận: Tỷ lệ BN có hạ Natri máu khá phổ biến đặc biệt xơ gan có biến chứng. Hạ Natri máu là một yếu tố tiên lượng nặng cho BN xơ gan.
I.    ĐẶT VẤN ĐỀ
Xơ gan là bệnh lý thường gặp, chiếm hàng đầu trong các bệnh lý về gan mật và do rất nhiều nguyên nhân gây nên, trong đó ở nước ta chủ yếu vẫn là 2 nguyên nhân rượu và viêm gan virus[7]. Rối loạn điện giải là một trong những BC thường gặp, trong đó thường gặp nhất là hạ Natri máu do pha loãng, khoảng 30-35% số BN xơ gan điều trị nội trú[6], tỷ lệ hạ Natri máu tăng lên 40-60% ở BN xơ gan cổ trướng kháng trị hoặc có hội chứng gan thận (HCGT). Hạ Natri máu là một trong những yếu tố thúc đẩy tình trạng bệnh nặng thêm và gia tăng nguy cơ xuất hiện các BC như: HCGT, HC não gan (HCNG), nhiễm trùng dịch cổ trướng (NTDCT) [10]. Nguy cơ tử vong ở BN xơ gan cổ trướng với nồng đô natri máu < 125mmol/l sẽ tăng lên 48%[3,5,8]. Những rối loạn về Natri niệu cũng thường gặp trên BN xơ gan, đặc biệt là tình trạng giảm thải Natri niệu do cường Aldosteron thứ phát [4]. Những rối loạn về Natri máu và Natri niệu là BC thường gặp trên BN xơ gan, liên quan đến tiên lượng của bệnh. Từ thực tế trên chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu tỷ lệ hạ Natri trên BN xơ gan tại khoa Tiêu Hóa bệnh viện Bạch Mai” nhằm mục tiêu sau: Tìm
hiểu tỷ lệ hạ Natri và một số yếu tố ảnh hưởng đến hạ Natri trên BN xơ gan.
II.    ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu (NC) là 175 BN xơ gan nằm điều trị tại khoa Tiêu Hóa-bệnh viện Bạch Mai từ tháng 1/2010 đến hết tháng 12/2010.
Chấn đoán xơ gan dựa vào 2 HC chính trên lâm sàng và xét nghiệm: HC tăng áp lực tĩnh mạch cửa và HC suy tế bào gan hoặc được chẩn đoán xác định bằng sinh thiết gan làm xét nghiệm mô bệnh học.
Tiêu chuẩn chan đoán hạ Natri máu: Natri máu < 135 mmol/l Loại khỏi NC những đối tượng sau: BN xơ gan có Protein niệu >0,5g/l hoặc hồng cầu niệu > 50/1vi trường hoặc có bất thường hệ thống thận-tiết niệu trên siêu âm; BN xơ gan ung thư hóa, BN không đủ xét nghiệm điện giải máu
2.    Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp NC tiến cứu mô tả cắt ngang.