Nghiên cứu ứng dụng điều tri thoát vi đĩa đêm cọt sống cổ bằng sóng cao tần tại Bênh viên Viêt Đức

Bênh lý thoát vị đĩa đêm cột sống rất thường gặp với tỷ lê ngày càng tăng do thói quen sinh hoạt trong cuộc sống hiên đại. Chỉ riêng tại Mỹ, bênh lý cột sống ảnh hưởng đến khoảng 10 triệu người với chi phí điều trị lên đến khoảng 20 tỷ đô la hàng năm [Carey 1995].

Ở Bắc Mỹ, theo nghiên cứu của Kelsey tỷ lê mắc thoát vị đĩa đêm cột sống cổ mỗi năm chừng 5,5/100.000 nguời [38]. Tại Viêt Nam theo Trần Ngọc Ân thoát vị đĩa đêm cổ gặp tới 40% trong số thoát vị cột sống nói chung.

Đã có những nghiên cứu về bênh lý thoát vị đĩa đêm cột sống cổ, và các công trình nghiên cứu áp dụng các thành tựu khoa học tiên tiến trên thế’ giới đem lại kết quả tốt trong viêc chẩn đoán và điều trị bênh lý thoát vị đĩa đêm.

Ở Viêt Nam, thoát vị đĩa đêm cột sống cổ chưa được quan tâm và nghiên cứu nhiều trong giới y học cũng như trong cộng đồng. TVĐĐ cột sống cổ chỉ được chú ý chẩn đoán và điều trị từ những năm 90 của thế’ kỷ XX. Tiếp đó là các công trình nghiên cứu của Hà Kim Trung, Dương Chạm Uyên [3], Võ Xuân Sơn (1999), Nguyễn Đức Hiêp (2000), Hồ Hữu Lương (2003), Nguyễn Đức Liên (2007) [3;8;17;7;4] … về các phương pháp chẩn đoán và điều trị bênh lý thoát vị đĩa đêm cột sống cổ.

Hiên nay viêc chẩn đoán bênh lý thoát vị đĩa đêm đã đạt được những bước tiến mới do áp dụng các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiên đại: Chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ.

Về điều trị thoát vị đĩa đêm, điều trị nội khoa, đã được đề cập từ lâu. Trong mấy năm gần đây điều trị ngoại khoa đã được áp dụng rộng rãi và bước đầu mang lại kết quả khả quan. Nhưng trong một nghiên cứu của Carragee và cộng sự (2001) với những trường hợp kích thước của thoát vị nhỏ hơn 6mm (tính từ bờ sau của thân đốt sống), mổ lấy thoát vị cho kết quả tốt chỉ đạt 24% so với 98% của những BN có kích thước thoát vị lớn hơn 9mm. Như vây, cần có phương án điều trị phù hợp với những trường hợp thoát vị đĩa đệm giai đoạn sớm, nhỏ, chưa vỡ (thoát vị còn bao) chưa có dấu hiệu chèn ép tuỷ, điều trị nôi khoa thất bại. Sóng cao tần có thể là môt giải pháp cho những trường hợp này, được áp dụng vào điều trị thoát vị đĩa đệm côt sống từ năm 2000. Với tác dụng làm phân hủy, bốc hơi môt phần nhân nhầy đĩa đệm, giảm áp lực nôi đĩa, từ đó giúp phần thoát vị tự co nhỏ lại (khi đĩa đệm chưa rách bao xơ), giảm chèn ép cho những trường hợp thoát vị nhỏ. Mạt khác, sóng cao tần giúp cân bằng các rối loạn vât lý, hóa học tại vị trí thoát vị chèn ép, góp phần làm giảm triệu chứng kích thích rễ cũng như đau côt sống.

Từ năm 2007 Bệnh viện Việt Đức đã áp dụng các kỹ thuât cao trên thế’ giới vào điều trị bệnh lý đĩa đệm, trong đó có kỹ thuât tạo hình nhân nhầy trong thoát vị đĩa đệm côt sống cổ bằng sóng cao tần, nhưng chưa có công trình nghiên cứu, đánh giá nào về kỹ thuât này và theo dõi kết quả sau phẫu thuât môt cách có hệ thống.

Do đó chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu ứng dụng điều tri thoát vi đĩa đêm cọt sống cổ bằng sóng cao tần tại Bênh viên Viêt Đức” nhằm mục tiêu sau:

1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh của TVĐĐ cọt sống co điều trị bằng sóng cao tần

2. Đánh giá kết quả điều trị bằng sóng cao tần trong thoát vị đĩa đệm cọt sống co tại bệnh viện Việt Đức

MỤC LỤC

Đặt vấn đề 1

Chương 1: Tổng quan 3

1.1. Lịch sử nghiên cứu 3

1.1.1. Trên thế giới 3

1.1.2. Tại việt nam 6

1.2. Giải phẫu sinh lý đoạn cột sống cổ 6

1.2.1. Giải phẫu đại thể cột sống cổ 7

1.2.2. Giải phẫu chức năng đĩa đệm cột sống cổ 10

1.3. Sinh bệnh học thoát vị đĩa đệm cổ 13

1.3.1. Bệnh nguyên 13

1.3.2. Bệnh sinh 13

1.4. Lâm sàng và cận lâm sàng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ 15

1.4.1. Triệu chứng lâm sàng 15

1.4.2. Phân loại thoát vị đĩa đệm 16

1.4.3. Cận lâm sàng 18

1.5. Điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ 25

1.5.1. Điều trị nội khoa 25

1.5.2. Điều trị ngoại khoa 26

Chương 2: Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 31

2.1. Đối tượng nghiên cứu 31

2.2. Phương pháp nghiên cứu 32

2.2.1. Thiết kế” nghiên cứu 32

2.2.2. Các bước tiến hành 32

2.3. Xử lý kết quả 44

Chương 3: Kết quả nghiên cứu 45

3.1. Đặc điểm chung của nhóm bệnh nhân nghiên cứu 45

3.1.1. Phân bố theo giới 45

3.1.2. Phân bố theo tuổi 46

3.2. Nghề nghiệp và tiền sử 47

3.3. Bệnh cảnh lâm sàng 48

3.3.1. Vị trí thoát vị theo tầng 48

3.3.2. Đạc điểm lâm sàng 49

3.4. Kết quả hình ảnh cân lâm sàng 50

3.5. Điều trị phẫu thuât 51

3.5.1. Các thông tin về phẫu thuât 51

3.5.2. Kết quả sau phẫu thuât 51

Chương 4: Bàn luận 58

4.1. Đạc điểm chung của bệnh nhân 58

4.1.1. Giới tính 58

4.1.2. Tuổi 58

4.1.3. Nghề nghiệp và tiền sử 59

4.2. Bệnh cảnh lâm sàng 59

4.2.1. Lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh 59

4.2.2. Về vị trí thoát vị và đô thoái hoá của đĩa đệm 59

4.2.3. Về mức đô đau cổ và đau lan tay 60

4.2.4. Về chỉ số giảm chức năng côt sống cổ 61

4.2.5. Về thời gian từ khi phẫu thuât đến khi trở lại công việc hàng ngày….61

4.2.6. Về biến chứng sau mổ 61

4.2.7. Về chụp công hưởng từ sau mổ 62

4.2.8. Về kết quả chung 62

4.2.9. Về chỉ định phẫu thuât 62

Kết luận 64

Kiến nghi 66

TÀI LIỆU THAM KHẢQ FHỤ LỤC