Nghiên cứu vai trò của phương pháp đo huyết áp tầng trong chẩn đoán bệnh động mạch chi dưới có đối chiếu với Siêu âm Doppler và chụp mạch

Bênh tim mạch là môt trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở các nước phát triển và đang phát triển, trong đó các bênh lý về đông mạch là loại bênh lý rất phổ biến trong nhóm bênh này, bênh mạch vành và bênh mạch não là hai nhóm bênh về mạch máu đã được chú ý nhiều nhất.

Ngoài ra bênh lý đông mạch ngoại biên đang thu hút được nhiều sự quan tâm vì xu hướng phát triển của các bênh lý chuyển hoá làm bênh lý đông mạch ngoại biên ngày càng tăng cao. Bên cạnh những gánh nặng mà bản thân bênh gây ra, bênh đông mạch ngoại biên còn là yếu tố đôc lập dự báo nguy cơ mắc các biến cố tim mạch tăng cao hơn từ 1,05 – 3,77 lần so với nhóm không bị bênh [7][27][41][42].

Bênh đông mạch chi dưới là bênh lý phổ biến nhất trong nhóm bênh đông mạch ngoại biên. Tại Mỹ, ước tính có khoảng 8,4 triêu người mắc bênh lý này, từ mức đô không có triêu chứng lâm sàng đến biểu hiên lâm sàng nặng của bênh như hoại tử và mất tổ chức[27][41][42]. Bênh gây ảnh hưởng nghiêm trọng chất lượng cuôc sống và khả năng lao đông của bênh nhân. Họ thường xuyên phải chịu đựng những cơn đau, giảm khả năng làm viêc, điều trị tốn kém, phải phẫu thuật tháo khớp và cuối cùng thành tàn phế.

Bên cạnh viêc thăm khám lâm sàng kỹ lưỡng, hiên nay những phương pháp chẩn đoán không xâm nhập đã góp phần quan trọng trong chẩn đoán sớm và chẩn đoán xác định căn bênh này. Trong đó siêu âm Doppler mạch và chụp đông mạch là hai phương pháp giúp chẩn đoán xác định và cho kết quả chính xác cao. Siêu âm Doppler là phương pháp thăm dò không chảy máu, cho kết quả nhanh. Khi so sánh với tiêu chuẩn vàng là chụp đông mạch thì siêu âm tỏ ra là môt phương pháp chẩn đoán tin cậy có đô nhạy và đô đặc hiêu cao[38][43][50][59]. Mặt khác, viêc kết hợp siêu âm Doppler với chụp mạch sẽ giúp đánh giá chính xác tổn thương cả về mặt hình thái và huyết đông để có thể đưa ra quyết định điều trị đúng đắn.

Tại Việt Nam, bệnh đông mạch chi dưới ngày càng được quan tâm nhằm phát hiện sớm và có biện pháp điều trị kịp thời (điều trị nôi khoa, mổ bắc cầu nối đông mạch, can thiệp đông mạch) qua đó cải thiện chất lượng cuôc sống cho bệnh nhân.Với mong muốn tìm hiểu giá trị của môt số phương pháp thăm dò không chảy máu trong chẩn đoán bệnh đông mạch chi dưới, chúng tôi thực hiện đề tài “Nghiên cứu vai trò của phương pháp đo huyết áp tầng trong chẩn đoán bệnh động mạch chi dưới có đối chiếu với Siêu âm Doppler và chụp mạch”, với mục tiêu:

1. Đặc điểm lâm sàng, cân lâm sàng của nhóm bênh nhân có bênh lý động mạch chi dưới.

2. Nghiên cứu vai trò của phương pháp đo huyết áp tầng trong chẩn đoán bênh động mạch chi dưới có đối chiếu với Siêu âm Doppler và chụp mạch.

MỤC LỤC

Đặt vấn đề 1

Chương 1: Tổng quan tài liệu 3

1.1. Giải phẫu hê đông mạch chi dưới 3

1.1.1. Đông mạch chậu chung, chậu ngoài, chậu trong 3

1.1.2. Đông mạch đùi chung 3

1.1.3. Đông mạch đùi sâu 3

1.1.4. Đông mạch đùi nông 3

1.1.5. Đông mạch khoeo 4

1.1.6. Đông mạch chày trước 5

1.1.7. Đông mạch chày sau 5

1.1.8. Các ĐM mu chân, đông mạch gan chân trong và đông mạch gan

chân ngoài 5

1.2. Đại cương về bênh đông mạch chi dưới 5

1.2.1. Khái niêm về bênh lý mạch ngoại biên 5

1.2.2. Khái niêm bênh đông mạch chi dưới mạn tính 6

1.2.3. Lâm sàng của bênh đông mạch chi dưới 7

1.2.4. Các yếu tố nguy cơ của xơ vữa đông mạch và phát triển bênh PAD…. 10

1.2.5. Dịch tễ học của bênh đông mạch chi dưới 13

1.3. Các phương pháp thăm dò không xâm nhập trong chẩn đoán bênh đông

mạch chi dưới 14

1.3.1. Huyết áp tầng 14

1.3.2. Chỉ số ABI 19

1.3.3. Nghiêm pháp gắng sức 20

1.3.4. Siêu âm Doppler 21

1.3.5. Chụp đông mạch trong chẩn đoán bênh đông mạch chi dưới 25

1.4. Điều trị 30

1.4.1. Điều trị nôi khoa 30

1.4.2. Phương pháp can thiệp mạch và đặt stent 31

1.4.3. Phẫu thuật làm cầu nối đông mạch 32

Chương 2: Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 33

2.1. Đối tượng nghiên cứu 33

2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân 33

2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ 33

2.2. Phương pháp nghiên cứu 34

2.2.1. Phương pháp nghiên cứu chung 34

2.2.2. Thiết kế nghiên cứu 34

2.2.3. Các bước tiến hành 34

2.3. Các thông số đánh giá 37

2.3.1. Triệu chứng lâm sàng 37

2.3.2. Các yếu tố nguy cơ 38

2.3.3. Mức đô tổn thương mạch trên siêu âm Doppler mạch 38

2.3.4. Mức đô tổn thương mạch trên chụp đông mạch cản quang 38

2.4. Xử lý số liệu 39

Chương 3: Kết quả nghiên cứu 41

3.1. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng 41

3.1.1. Đặc điểm chung 41

3.1.2. Đặc điểm lâm sàng 44

3.1.3. Đặc điểm về xét nghiệm máu 47

3.2 Giá trị của huyết áp tầng so với siêu âm và chụp mạch 49

3.2.1. Đặc điểm chung về huyết áp tầng 49

3.2.2. Vị trí đùi 49

3.2.3. Vị trí trên gối 51

3.2.4. Vị trí dưới gối 52

3.2.5. Vị trí cổ chân 53

Chương 4: Bàn luận 55

4.1. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng 55

4.1.1. Đặc điểm chung 55

4.1.2. Đặc điểm về tiền sử bênh lý 60

4.2. So sánh kết quả huyết áp tầng với siêu âm Doppler đông mạch chi dưới. .63

4.2.1. Đặc điểm tổn thương được phát hiên bằng phương pháp huyết áp

tầng 63

4.2.2. So sánh Huyết áp tầng với siêu âm Doppler 65

4.2.3. Đánh giá mức đô tuần hoàn bàng hê 67

Kết luận 69

Tài liệu tham khảo

Phụ lục