NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG QUY TRÌNH XÁC ĐỊNH HYDROQUINON TRONG KEM BÔI DA MỸ PHẨM BẰNG PHƯƠNG PHÁP SẮC KÝ LỎNG HIỆU NĂNG CAO
NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG QUY TRÌNH XÁC ĐỊNH HYDROQUINON TRONG KEM BÔI DA MỸ PHẨM BẰNG PHƯƠNG PHÁP SẮC KÝ LỎNG HIỆU NĂNG CAO
Lê Viết Bắc *, Trần Công Dũng **
* Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế
** Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc, Mỹ phẩm, Thực phẩm Thừa Thiên Huế
TÓM TẮT
Với mục đích xây dựng quy trình xác định hydroquinon bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) và áp dụng quy trình đã xây dựng để xác định hydroquinon trong kem bôi da mỹ phẩm như kem dưỡng da, tẩy trắng da, tái tạo da, trị nám, trị mụn,… chúng tôi đã nghiên cứu xây dựng thành công quy trình xác định hydroquinon trong mỹ phẩm bao gồm: xây dựng chương trình sắc ký, quy trình xử lý mẫu, đánh giá độ đặc hiệu, độ tuyến tính, độ đúng, độ lặp lại, giới hạn phát hiện và giới hạn định lượng của phương pháp. Với quy trình xây dựng được, chúng tôi đã áp dụng thành công để xác định hydroquinon trong 40 mẫu kem dưỡng da, tẩy trắng da, tái tạo da, trị nám, trị mụn,… đang có mặt trên thị trường Thừa Thiên Huế. Kết quả xác định có 15 mẫu chứa hydroquinon.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Hydroquinon (Công thức phân tử: C6H6O2) là hợp chất hữu cơ có chứa nhân thơm, là bột kết tinh màu trắng, tinh thể hình kim, tan trong nước với tỷ lệ 5,9g/100ml (ở 150C), có nhiệt độ nóng chảy ở 1720C, nhiệt độ sôi ở 2870C. Hydroquinon có tên khoa học là benzen-1,4-diol hoặc p-dihydroxy benzen/1,4-dihydroxy benzen/1,4-hydroxy benzen, còn có tên gọi khác là idrochinon hoặc quinol. Hydroquinon là chất có tính oxi hóa mạnh do trong công thức có 2 nhóm hydroxyl gắn trực tiếp vào vòng benzen ở vị trí para. Nhiều tài liệu trên thế giới và khu vực đề cập đến khả năng làm bạt tế bào chết, làm mỏng trắng da của hydroquinon. Cơ chế tác động của nó dựa trên sự ức chế melamin làm cho da đỡ sạm. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã cảnh báo nếu sử dụng kem hoặc gel làm trắng da có hydroquinon dài ngày sẽ nguy hiểm như gây dị ứng, kích ứng da, nhạy cảm, làm tăng sắc tố, dùng lâu ngày gây bệnh bạch biến, có nghiên cứu còn chỉ ra hydroquinon làm biến đổi trên gel động vật.
Theo Hiệp định hệ thống hòa hợp ASEAN trong quản lý mỹ phẩm (Phụ lục III) [1], hydroquinon là một trong những chất có giới hạn sử dụng trong một số đối tượng mỹ phẩm như: thuốc nhuộm tóc tối đa là 0,3%; không được dùng trong các sản phẩm trang điểm mắt và không được dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi; không được phép có hydroquinon trong các kem bôi da mỹ phẩm. Để đáp ứng nhu cầu kiểm tra chất này, chúng tôi nghiên cứu xây dựng quy trình xác định hydroquinon bằng phương pháp HPLC và áp dụng quy trình đã xây dựng để xác định hydroquinon trong một số đối tượng mỹ phẩm như kem dưỡng da, sữa tắm, thuốc nhuộm tóc, phấn trang điểm,… đang lưu hành trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất