NGHIÊN CỨU XỬ LÝ VÀ BẢO QUẢN DÀI NGÀY TẾ BÀO GỐC TẠO MÁU
Đặt vấn đề: Tế bào gốc tạo máu được thu gom từ dịch tủy xương, máu ngoại vi sau huy động bằng G-CSF và máu dây rốn. Các mẫu thu gom sẽđược xử lý loại bỏ hồng cầu và huyết tương để tiến hành bảo quản dài ngày.
Mục tiêu: Đánh giá kết quả xử lý và bảo quản dài ngày tế bào gốc tạo máu.
Đối tượng và phương pháp: Áp dụng kỹ thuật xử lý có dung dịch cao phân tửHES 6% để loại bỏhồng cầu và huyết tương của 40 mẫu tế bào gốc, gồm 10 mẫu dịch tủy xương, 10 mẫu máu ngoại vi sau huy động và 20 mẫu máu dây rốn. Sau đó bảo quản các mẫu dài ngày trong nitơ lỏng và đếm tỷ lệ tế bào sống sau bảo quản 3 tháng.
Kết quả: Đã loại b ỏđược 86,4% hồng cầu từ dịch hút tủy, 88,5% từmáu dây rốn, đồng thời tỷ lệ mất bạch cầu lần lượt là 13,5% và 8,3%. Hiệu quả thu hồi tế bào CD34 đạt 99,2% từmáu ngoại vi, 91,3% t ừ dịch tủy và 85,4% từmáu dây rốn. Tỷ lệ tế bào sống sau rã đông đạt cao trên 90% và t ỷ lệ này giảm dần theo thời gian khi tiếp tục bảo quản sau rã đông ở4 độC.
Kết luận: Quy trình xử lý và bảo quản dài ngày tế bào gốc tạo máu có hiệu quả cao, có thể ứng dụng tốt
trên lâm sàng.
Ghép tế bào gốc tạo máu là phương pháp điều trị hiện đại, được sửdụng để điều trị cho các bệnh lý tạo máu và hiện đang mở rộng chỉđịnh cho các bệnh lý chuyên khoa khác: tim mạch, tiêu hóa, thần kinh, mắt và cơ xương khớp… Các tếbào gốc được thu gom chủyếu từtủy xương, từ máu ngoại vi sau huy động bằng yếu tố kích thích tạo máu (phổ biến nhất đến nay là yếu tố kích thích tạo cụm dòng bạch cầu hạt: Granulocyte-colony stimulating factor G -CSF) và từmáu dây rốn(2).Khi thu gom với mục đích ghép đồng loại, trong nhiều trường hợp, các chếphẩm cần phải được bảo quản dài hạn, như trong điều kiện –1960C, đến khi sửdụng. Đểđảm bảo chất lượng bảo quản, các mẫu tế bào gốc cần được loại bỏ hồng cầu và huyết tương nhằm tránh ảnh hưởng đến chất lượng các tếbào được bảo quản, đồng thời giảm thể tích chất bảo quản cần phải sửdụng. Mặc dù máy tách tựđộng có thể được sửdụng để xử lý các mẫu sau thu gom, nhưng phương pháp thủ công rất phù hợp khi tiến hành xửlý các mẫu thểtích nhỏmà không đòi hỏi các trang bịphức tạp, kỹthuật tiếnhành khá đơn giản và rất kinh tế, có thể triển khai được ở nhiều cơ sở để tạo điều kiện mở rộng ứng dụng tế bào gốc vào điều trị lâm sàng. Để đánh giá quá trình bảo quản dài ngày, các mẫu tế bào gốc cần phải được xác định chỉ số tế bào sống sót sau bảo quản và tỷ lệcác tế bào chết theo thời gian sau bảo quản. Thông tin này sẽ giúp ích cho việc sử dụng hợp lý các chế phẩm tế bào gốc trên lâm sàng.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất