Ngưng tập tiểu cầu ở bệnh nhân mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể tại bệnh viện Việt Đức

Chảy máu sau mổ là một trong các biến chứng thường gặp nhất trong  phẫu thuật tim.  Khoảng 20% bệnh nhân có chảy máu sau mổ, trong đó 5% phải mổ lại [4]. Ngoài chấn thương phẫu thuật, do máu tiếp xúc kéo dài với bề mặt nhân tạo của tuần hoàn ngoài cơ thể (THNCT), việc sử dụng heparin liều cao và hạ thân nhiệt góp phần làm rối loạn chức năng đông cầm máu dẫn đến các bệnh lý đông máu sau mổ [5].

Sự tiếp xúc của máu với bề mặt tổng hợp, cộng với các lực giằng xé trong phẫu thuật, chấn thương bởi các bọt khí có khả năng gây vỡ hồng cầu, gây ngưng tập tiểu cầu (NTTC) và vô hiệu hóa các bạch cầu. Các yếu tố đông máu cũng bị rối loạn [10].

THNCT còn có thể làm rối loạn chức năng tiểu cầu. Do tiếp xúc với bề mặt nhân tạo, các tiểu cầu bị hoạt hóa, mất hạt, giải phóng thromboxan A2, serotonin và  adenosin diphosphate (ADP) là  các chất gây ngưng tập tiểu cầu mạnh [9].

Các nghiên cứu về tiểu cầu, một yếu tố  quan trọng tham gia quá trình đông cầm máu là cần thiết nhằm mục đích tìm hiểu tốt hơn cơ chế sinh bệnh lý chảy máu và nâng cao hiệu quả điều trị kết thúc.

– BN và nhóm chứng được lấy máu vào  ống nghiệm chuyên dùng cho xét nghiệm đông máu có chứa  natri citrat 3,8% với  tỉ lệ  9 thể  tích máu/1 thể tích chống đông.

– Đếm số  lượng tiểu cầu (SLTC)  được  thực hiện trên máy phân tích tế bào tự động XT-1800i của hãng Syxmex (Nhật Bản). SLTC bình thường: 150 – 400 x 109/l [2].

– Xét nghiệm ngưng tập tiểu cầu được  thực hiện trên máy đo ngưng tập tiểu cầu  Chronolog Ca – 500 (Mỹ) với chất kích tập là ADP nồng độ 100mM.  Đánh  giá  kết  quả  NTTC  tăng  khi  > và giảm khi < của giá trị chứng [2, 3]. phẫu thuật tim dưới THNCT. Nghiên cứu này được X + 2SD BN có chảy máu X – 2SD khi   số   lượng tiến hành nhằm mục tiêu:

1. Nghiên cứu các biến đổi về số lượng tiểu cầu và độ ngưng tập tiểu cầu với ADP  ở  bệnh nhân sau mổ tim dưới THNCT tại bệnh viện Việt Đức (BVVĐ).

2. Tìm mối liên hệ của tai biến chảy máu sau dẫn lưu > 3ml/kg/giờ trong 3 giờ đầu sau mổ [4].

Các số liệu thu thập được nhập, xử lý  và phân tích trên chương trình SPSS (10.0).

Tuần hoàn ngoài cơ thể có  thể làm giảm số lượng tiểu cầu và rối loạn chức năng tiểu cầu. Chảy máu sau mổ là một trong những biến chứng thường gặp nhất ở bệnh nhân mổ tim. Mục tiêu: (1) Nghiên cứu sự biến đổi số lượng tiểu cầu và ngưng tập tiểu cầu với ADP ở bệnh nhân sau mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể. (2) Tìm mối liên hệ giữa chảy máu sau mổ với số lượng tiểu cầu và độ ngưng tập tiểu cầu. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 35 bệnh nhân gồm ba nhóm bệnh tim bẩm sinh, bệnh van tim và bệnh mạch vành. Kết quả: Số lượng tiểu cầu giảm, ngưng tập tiểu cầu với ADP giảm. Kết luận: Có biến đổi đáng kể về số lượng tiểu cầu và rối loạn chức năng tiểu cầu ở bệnh nhân sau mổ tim dưới tuần hoàn ngoài cơ thể. Chưa thấy mối liên hệ giữa tai biến chảy máu sau mổ và các rối loạn trên.