NHÂN HAI TRƯỜNG HỢP CHẤN THƯƠNG KÍN VÙNG CỔ TÁCH RỜI THANH – KHÍ QUẢN DO VƯỚNG DÂY NGANG ĐƯỜNG

Chấn thương thanh – khí quản do dây siết ngang cổ có cơ chế gây tổn thương ñặc biệt. Gây tách rời thanh – khí quản là loại chấn thương trầm trọng nhất mà bệnh nhân thường không ñược ñưa kịp thời ñến bệnh viện do khó thở,gây tử vong ngay lập tức. Trong những thường hợp bệnh nhân ñược cấp cứu kịp thời thì việc ñiều trị cho bệnh nhân có ñược ñường thở ổn ñịnh và có tiếng nói có thể giao tiếp trở lại là rất khó khăn và mất nhiều công sức. Bệnh nhân phải qua nhiều thì phẫu thuật mới có kết quả tạm chấp nhận ñược. Qua 2 trường hợp bệnh nhân ñược ñiều trị tại Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, chúng tôi muốn làm rõ cơ chế gây tổn thương ñặc biệt này, ñồng thời ñóng góp thông tin về một loại chấn thương nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ khi nào trong thực tế lâm sàng, cũng như trong cuộc sống hàng ngày.

II. BỆNH ÁN

Chúng tôi trình bày hai trường hợp bệnh nhân vào ñiều trị tại Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương trong thời gian gần ñây:

Bệnh án 1

Họ tên bệnh nhân: Nguyễn Văn T., 36 tuổi.

Địa chỉ: Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội

Bệnh sử: Ngày 2/9/2010, bệnh nhân ñang ñi xe máy bị vướng vào dây ñiện giăng ngang ñường siết vào cổ. Sau tai nạn, vùng cổ bệnh nhân sưng nề nhiều kèm bầm tím, không nói ñược, thở khò khè, khó thở nặng. Bệnh nhân ñược ñưa ngay ñến trung tâm y tế sơ cứu và ñược ñiều trị ñiều trị kháng viêm, giảm ñau và ñược chuyển ñến Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung  Ương.  Ghi  nhận  khi  vào  viện:  Bệnh nhân vật vã, tím tái, khó thở nặng ñộ 3, thở khò khè, không thể nói ñược, tràn khí dưới da nhiều vùng cổ. Bệnh nhân ñược mở khí quản cấp cứu. Sau ñó ñược tiến hành nội soi và chụp cắt lớp vi tính. Kết quả nội soi: Hạ thanh môn phù nề, chít hẹp, không thể ñưa ống nội soi mềm qua ñược. Qua lỗ mở khí quản quan sát thấy ñường thở hẹp từ hạ thanh môn ñến lỗ mở khí quản (Hình 1). Kết quả cắt lớp vi tính: Từ hạ thanh môn xuống dưới phù nề hẹp nhiều lấp gần hoàn toàn ñường thở, sụn nhẫn vỡ vụn nát di lệch. Bệnh nhân ñược chỉ ñịnh phẫu thuật mở thanh – khí quản, kết quả trong mổ: màng nhẫn khí quản, sụn nhẫn vỡ vụn cung trước, vỡ sụn khí quản ñốt 1, 2. Khí quản còn lại bị kéo xuống vùng ngực. Niêm mạc khí quản bị bong tróc lấp vào lòng, rách niêm mạc thực quản. Bệnh nhân ñã ñược phục hồi niêm mạc, nối khí quản – thanh quản tận – tận và ñặt ống nong chữ T.