Nhận xét kết quả điều trị suy tĩnh mạch hiển lớn mạn tính bằng phương pháp Laser nội mạch tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương
Luận văn Nhận xét kết quả điều trị suy tĩnh mạch hiển lớn mạn tính bằng phương pháp Laser nội mạch tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương.Suy tĩnh mạch mạn tính (Chronic venous insufficiency) bao gồm tất cả các thay đoi do hậu quả của giãn tĩnh mạch (TM), hở các van TM và và tăng áp lực TM [1 ]. Nếu không được điều trị thì bệnh sẽ ngày càng nặng lên và gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh [2]. Cùng với sự phát triển của nền văn minh hiện đại, tỉ lệ mắc bệnh suy TM chi dưới mạn tính càng gia tăng [3]. Ở các nước phương Tây, tỷ lệ mắc bệnh khá cao với tần suất khoảng 25 – 33% phụ nữ trưởng thành và 10 – 20% nam giới trưởng thành [4],[5],[6]. Tỷ lệ mới mắc của suy TM trong một năm theo nghiên cứu Framingham là 2,6% ở nữ và 1,9% ở nam [4]. Ở Việt Nam, kết quả điều tra của Cao Văn Thịnh và Cao Văn T ần trên 473 người trên 50 tuổi tại thành phố Hồ Chí Minh cho thấy tỷ lệ suy TM mạn tính chiếm tới 43,97% [7]. Trong nghiên cứu của Phạm Thắng và Nguyễn Xuân Mến dựa trên 545 người trên 50 tuổi ở Hà Nội, Hải Dương và Trung tâm dưỡng lão Hà Tây kết quả cho thấy tỉ lệ suy TM chi dưới mạn tính chiếm 14,13% [8].
Bệnh suy TM chi dưới mạn tính liên quan đến nhiều yếu tố nguy cơ: giới tính, tuổi, tiền sử gia đình, có thai, nghề nghiệp đòi hỏi đứng lâu, béo phì, hút thuốc lá… Bệnh thường gặp hơn ở người cao tuOi đặc biệt là phụ nữ. Biếu hiện lâm sàng rất phong phú, có thế không gây ra triệu chứng gì, chỉ ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ hoặc có thế có các biếu hiện nặng chân, chuột rút về đêm, đau chân, phù ở chân, nhiễm sắc tố da, xơ hóa da chân, eczema. và nặng hơn là loét da, tắc mạch điều trị rất khó khăn và chi phí điều trị cao [9]. Chẩn đoán bệnh chủ yếu dựa vào khám lâm sàng và đặc biệt bằng siêu âm doppler tìm dòng trào ngược (DTN) tĩnh mạch đế khẳng định chẩn đoán.
Hiện nay trên thế giới đã áp dụng nhiều biện pháp điều trị khác nhau đối với suy TM chi dưới mạn tính: đơn độc hoặc phối hợp tùy theo mức độ trầm trọng của bệnh và nhu cầu của người bệnh. Các biện pháp không dùng thuốc như: Thay đổi thói quen sinh hoạt, lối sống, luyện tập, băng ép; sử dụng thuốc hướng TM. Tuy nhiên các biện pháp này chỉ có tác dụng làm hạn chế các triệu chứng và làm chậm tiến triển của bệnh. Khi bệnh đến giai đoạn nặng hơn thì các biện pháp này trở nên kém hiệu quả và buộc phải sử dụng các biện pháp điều trị can thiệp khác. Phương pháp điều trị can thiệp cổ điển từ trước tới nay là phẫu thuật loại bỏ thân TM và các nhánh giãn. Đây là phương pháp điều trị có tính xâm lấn cao, và có thể có các biến chứng do gây mê, phẫu thuật, để lại sẹo… Ngày nay đã có những phương pháp điều trị mới, ít xâm lấn và thời gian hồi phục nhanh hơn, ít biến chứng hơn như điều trị gây xơ bằng thuốc, bằng laser nội mạch, bằng sóng cao tần. Ở các nước phát triển, những phương pháp mới này đã được áp dụng từ gần 2 thập kỷ nay và có nhiều nghiên cứu đã chứng minh tính hiệu quả, ưu việt của nó. Tuy nhiên, Ở Việt Nam, những phương pháp điều trị này còn rất mới, chỉ bắt đầu áp dụng vài năm gần đây ở một số cơ sở y tế lớn và còn ít nghiên cứu về vấn đề này. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nhận xét kết quả điều trị suy tĩnh mạch hiển lớn mạn tính bằng phương pháp Laser nội mạch tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương” với 2 mục tiêu sau:
1.Nhận xét đặc điểm lâm sàng, siêu âm Doppler của nhóm bệnh nhân suy tĩnh mạch hiển lớn mạn tính được điều trị bằng Laser nội mạch tại bệnh viện Lão khoa TW.
2.Đánh giá kết quả điều trị ngắn hạn của phương pháp Laser nội mạch trong điều trị suy tĩnh mạch hiển lớn mạn tính tại Bệnh viện L ão khoa TW
MỤC LỤC
ðẶT VẤN ðỀ………………………………………………………………………………. 1
Chương 1: TỔNG QUAN ………………………………………………………………. 3
1.1. ðại cương về bệnh lý suy tĩnh mạch chi dưới mạn tính………………………..3
1.1.1. Giải phẫu hệ TM chi dưới…………………………………………………. 3
1.1.2. Sinh lý tuần hoàn tĩnh mạch ………………………………………………. 8
1.1.3. Dịch tễ học suy tĩnh mạch chi dưới mạn tính………………………..11
1.1.4. Cơ chế bệnh sinh suy tĩnh mạch hiển lớn mạn tính ………………..12
1.1.5. Nguyên nhân gây suy tĩnh mạch hiển lớn mạn t ính………………..14
1.1.6. Biểu hiện lâm sàng của suy TM hiển lớn mạn tính ………………..15
1.1.7. Cận lâm sàng suy tĩnh mạch chi dưới mạn tính……………………..18
1.1.8. Phân ñộ suy TM chi dưới mạn tính…………………………………….21
1.1.9. Tiến triển và biến chứng…………………………………………………..24
1.2. Các biện pháp ñiều trị suy TM chi dưới mạn tín h ………………………………………26
1.2.1. Các biện pháp ñiều trị chung…………………………………………….26
1.2.2. Băng ép ………………………………………………………………………..27
1.2.3. ðiều trị bằng thuốc hướng TM………………………………………….27
1.2.4. ðiều trị ngoại khoa …………………………………………………………28
1.2.5. Phương pháp tiêm xơ bằng bọt………………………………………….29
1.2.6. ðiều trị bằng sóng cao tần………………………………………………..29
1.2.7. ðiều trị bằng laser nội mạch……………………………………………..30
Chương 2: ðỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU…………35
2.1. ðối tượng nghiên cứu………………………………………………………………….. …………..35
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân………………………………………………35
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ………………………………………………………….36
2.2. ðịa ñiểm và thời gian nghiên cứu……………………………………………………….. ……36
2.3. Phương pháp nghiên cứu ………………………………………………………………… ……….36
2.3.1. Thiết kế nghiên cứu ………………………………………………………..36
2.3.2. Cách chọn mẫu nghiên cứu ………………………………………………36
2.3.3. Công cụ thu thập số liệu…………………………………………………..37
2.3.4. Các biến số nghiên cứu ……………………………………………………37
2.3.5. Thu thập số liệu ……………………………………………………………..38
2.3.6. Sơ ñồ nghiên cứu……………………………………………………………39
2.4. Tiêu chuẩn ñánh giá……………………… …………………………………………… …………….40
2.4.1. ðặc ñiểm lâm sàng………………………………………………………….40
2.4.2. Cận lâm sàng…………………………………………………………………41
2.4.3. Các chỉ số trong khi ñiều trị laser……………………………………….42
2.4.4. Các xét nghiệm khác ñể xác ñịnh tiêu chuẩn l oại trừ………………42
2.5. Phân tích và xử lý số liệu …………………………………………………………….. …………..43
2.6. ðạo ñức trong nghiên cứu………………………………………………………………. ………..43
2.7. Các bước trong ñiều trị……………………………………………………………….. ……………44
2.7.1. Chuẩn bị bệnh nhân ………………………………………………………..44
2.7.2. Chuẩn bị dụng cụ……………………………………………………………44
2.7.3. Tiến hành ……………………………………………………………………..45
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU…………………………………………….49
3.1. ðặc ñiểm chung của nhóm bệnh nhân nghiên cứu…………………………………….49
3.1.1. ðặc ñiểm về tuổi…………………………………………………………….49
3.1.2. ðặc ñiểm về giới…………………………………………………………….50
3.1.3. ðặc ñiểm hình thái theo phân loại BMI……………………………….51
3.1.4. ðặc ñiểm về nghề nghiệp…………………………………………………51
3.1.5. ðặc ñiểm số lần sinh con của nhóm BN nữ ………………………….52
3.1.6. ðặc ñiểm về tiền sử gia ñình …………………………………………….53
3.1.7. ðặc ñiểm về mốc thời gian liên quan tới bệnh ………………………53
3.2. ðặc ñiểm về lâm sàng của nhóm BN nghiên cứu………………………………………54
3.2.1. Các triệu chứng lâm sàng của nhóm BN nghiên cứu………………54
3.2.2. ðặc ñiểm theo phân ñộ lâm sàng CEAP………………………………55
3.2.3. ðặc ñiểm về thang ñiểm ñộ nặng lâm sàng (VCS S) trước ñiều trị..55
3.2.4. ðặc ñiểm về sự có mặt búi giãn TM nông……………………………56
3.3. ðặc ñiểm trên siêu âm Doppler của nhóm BN nghi ên cứu…………………………57
3.3.1. ðặc ñiểm vị trí TM hiển lớn ñược can thiệp L aser…………………57
3.3.2. ðặc ñiểm phân nhóm TM theo thời gian DTN ……………………..58
3.3.3. ðường kính và thời gian DTN của TM trước ñiề u trị……………..59
3.4. ðánh giá hiệu quả của phương pháp………………………………………………………. …60
3.4.1. Chiều dài ñoạn TM và năng lượng Laser sử dụng trong ñiều trị .60
3.4.2. Sự thay ñổi các triệu chứng cơ năng sau ñiềutrị……………………61
3.4.3. Thay ñổi phân ñộ CEAP sau ñiều trị…………………………………..62
3.4.4. Thay ñổi thang ñiểm ñộ nặng lâm sàng sau ñiề u trị………………..63
3.4.5. Sự thay ñổi hình thái búi giãn tĩnh mạch nôn g sau can thiệp 1
tháng……………………………………………………………………………63
3.5. Ghi nhận các tác dụng phụ và biến chứng khi ứng dụng ñiều trị laser nội mạch 67
Chương 4: BÀN LUẬN…………………………………………………………………69
4.1. ðặc ñiểm chung của nhóm bệnh nhân nghiên cứu…………………………………….69
4.1.1. ðặc ñiểm về tuổi…………………………………………………………….69
4.1.2. ðặc ñiểm về giới…………………………………………………………….70
4.1.3. ðặc ñiểm về hình thái theo phân loại BMI …………………………..70
4.1.4. ðặc ñiểm về nghề nghiệp…………………………………………………71
4.1.5. ðặc ñiểm số lần sinh con của nhóm BN nữ ………………………….72
4.1.6. ðặc ñiểm về tiền sử gia ñình …………………………………………….72
4.1.7. ðặc ñiểm về mốc thời gian liên quan tới bệnh ………………………73
4.2. ðặc ñiểm về lâm sàng của nhóm BN nghiên cứu………………………………………74
4.2.1. Các triệu chứng lâm sàng của nhóm bệnh nhân …………………….74
4.2.2. ðặc ñiểm theo phân ñộ lâm sàng CEAP………………………………74
4.3. ðặc ñiểm trên siêu âm Doppler trước ñiều trị…………………………………………….75
4.3.1. Vị trí bên TM hiển ñược ñiều trị Laser………………………………..75
4.3.2. ðường kính tĩnh mạch và thời gian DTN …………………………….75
4.4. ðánh giá hiệu quả của phương pháp………………………………………………………. …76
4.4.1. Chiều dài ñoạn TM và năng lượng sử dụng tron g can thiệp Laser .76
4.4.2. Sự thay ñổi các triệu chứng cơ năng sau ñiềutrị……………………77
4.4.3. Thay ñổi phân ñộ CEAP sau ñiều trị…………………………………..77
4.4.4. Thay ñổi thang ñiểm ñộ nặng lâm sàng sau ñiề u trị………………..78
4.4.5. Sự thay ñổi hình thái búi giãn tĩnh mạch nôn g sau ñiều trị………79
4.4.6. Thay ñổi trên siêu âm Doppler sau ñiều trị…………………………..80
4.5. Ghi nhận các tác dụng phụ và biến chứng khi ứng dụng ñiều trị laser nội mạch 83
KẾT LUẬN…………………………………………………………………………………8 7
KIẾN NGHỊ………………………………………………………………………………..8 9
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Creayer m.a., dzau v.j, (2002). Vascular diseaes of the extremities. Harrison’s principles of internal medicine, 15thed. Ma Graw – hill, New York; page: 1398 – 1406.
2. Đặng Hanh Đệ, (2011). Suy tĩnh mạch mạn tính chi dưới. Bệnh lý mạch máu cơ bản. Tài liệu dịch, NXB Giáo dục Viêt Nam. Tr. 112-116.
3. Tuchsen F, Hannerz H, Burr H et al, (2005). Prolonged standing at
work and hospitalisation due to varicose veins: a 12 year prospective
study of the Danish population. Occup Environ Med. 62(12): 847–850.
4. Beebe-Dimmer JL, et al, (2005). The epidemiology of chronic venous
insufficiency and varicose veins. Ann Epidemiol. 15:175-84
5. Evans CJ, et al, (1994). Epidemiology of varicose veins – a review. Int
Angiol. 13:263-70.
6. Fowkes FGR, et al, (2001). Prevalence and risk factors of chronic
venous insufficiency. Angiology. 52 (1):S5-S15.
7. Cao Văn Thịnh, Văn Tần (1998), Khảo sát tình hình phình giãn tĩnh mạch chi dưới ở người lớn hơn 50 tuổi tại TP. Hồ Chí Minh. Báo cáo tại hội thảo vê bệnh lý tĩnh mạch 1998.
8. Phạm Thắng, Nguyến xuân Mến (1998). Phát hiện dòng chảy ngược tĩnh mạch hiển dài và hiển ngắn ở những người trên 50 tuổi bằng phương pháp Doppler continue. Công trình những nghiên cứu khoa học Bệnh Viện Bạch Mai (1997 – 1998), Tập I. Nhà xuất bản Y học, Hà Nội; 126-130
9. Phạm Khuê, Phạm Thắng, (1998). Chẩn đoán suy tĩnh mạch chi dưới, NXB Y học, Hà Nội; 47-107.
10. Phạm Khuê, (2000). Suy tĩnh mạch chi dưới ở người cao tuổi, Nhà xuất bản Y học Hà Nội, 26 – 40.
11. Nguyễn Lân Việt, (2007). Suy tĩnh mạch mạn tính, Thực hành bệnh tim mạch, NXB Y học, 634 – 643.
12. Trịnh Văn Minh, (2004). Giải phẫu người. Tập 1, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội; 318-321.
13. Jeffrey L. Ballard, John J, (2000). Venous Anatomy of the Lower Limb. Chronic venous insufficiency: diagnosis and treatment; 25-36.
14. Bergan JJ, (2008). Venous valve incompetence and primary chronic
venous insufficiency. Medicographia; 30(2):87-94.
15. Phạm Thắng (1997). Suy tĩnh mạch mạn tính ở người cao tuổi, Bệnh tim người già, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, 122-130.
16. Krajcar J, et al, (1998). Pathophysiology of venou insufficiency during
pregnancy. Acta Med Croatica; 52(1):65-69.
17. Merchantre, Pichot O, Closure Study Group, (2005). Long- term outcomes of endovenous radiofrequency obliteration of saphenous reflux as a treatment for superficial venous insufficiency. J Vasc Surg 2005;42:502 – 509.
18. Đinh Thị Thu Hương, (2007). Suy tĩnh mạch. Tập bài giảng lớp chuyên khoa định hướng Tim mạch, Viện tim mạch – Phòng chỉ đạo tuyến, 652 – 666.
19. Văn Tần, (2001). Suy tĩnh mạch và giãn tĩnh mạch nông. Tài liệu giảng dạy tim mạch sau đại học. Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh,tr.56-66.
20. Lawrence PF, Gazak CE, (1998). Epidemiology of chronic venous
insufficiency. Atlas of endoscopic perforator vein surgery. London:
Springer-Verlag. 31–44.
21. Kurz X, Kahn SR, Abenhaim L, et al (1999). Chronic venous disorders of
the leg: epidemiology, outcomes, diagnosis and management: summary of
an evidence-based report of the VEINES task force. Int Angiol. 18(2):83-102.
22. Langer RD, Ho E, Denenberg JO, et al, (2005). Relationships between
symptoms and venous disease: the San Diego population study. Arch
Intern Med 165(12):1420-4.
23. Callam MJ, (1994). Epidemiology of varicose veins. Br J Surg. 81(2):167 – 73
24. Franks PJ, Wright DD, Moffatt CJ, et al, (1992). Prevalence of venous
disease: a community study in west London. Eur J Surg. 158(3):143-7.
25. Bradbury A, Evans C, Alian P, et al, (1999). What are the symptoms of
varicose veins? Edinburgh vein study cross sectional population
survey. BMJ. 6:318:353-356.
26. Carpentier PH, Maricq HR, Biro C, et al, (2004). Prevalence, risk
factors, and clinical patterns of chronic venous disorders of lower
limbs: a population-based study in France. J Vasc Surg. 40(4):650-9.
27. Clark A, Harvey I, Fowkes FJ, (2010). Epidemiology and risk factors
for varicose veins among older people: cross-sectional population
study in the UK. Phlebology. 25(5): 236-40.
28. Gillet, J.-L., et al. Side – effects and complication of foam
sclerotherapy of the great and small saphenous veins: a controlled
multicentrer prospective study including 1025 patients. Phlebology,
2009. 24(3): P. 131-138.
29. Nguyễn Hoài Nam (2007). Suy tĩnh mạch mạn tính, một nguyên nhân gây phù chân, Đại học Y-Dược thành phố Hồ Chí Minh.
30. Phạm Thắng (2010). Chẩn đoán và điều trị suy tĩnh mạch mạn tính, Tài liệu sinh hoạt khoa học, Bệnh viện Lão khoa trung ương, tr. 1-22.
31. Roberto Simkin, et al, 2004. Classification of primary varicose viens: a
consensus of Latin America. Publicado Phlebolymphology. 44: 244-8.
32. Quốc Bảo, (2009). Giãn tĩnh mạch chi dưới – Bách khoa thư bệnh học, Nhà xuất bản Y học, tr 1728.
33. Phạm Minh Thông, Bùi Văn Giang , ( 1996) . Vai trò c ủa siêu âm Doppler màu trong chẩ n đoán viêm tắc tĩnh m ạch chi dưới . Công trình nghiên cứu khoa h ọc bệ nh việ n B ạch Mai 1995- 1996, NXB Y h ọc (t ậ p 2), tr.109- 114.
34. Duddy MJ., McHugo JM, (1991). Duplex ultrasound of the common femoral
vein in pregnancy and puerperium . Br J Radiol; 64(165):785 –791.
35. Coghlan D, (2004). Chronic venous insufficiency. ASUM Ultrasound
Bulletin; 7(4): 14–21.
36. Labropoulos N, Tiongson J, Pryor L, et al, (2003). Definition of venous
reflux in lower-extremity veins . J Vasc Surg; 38(4):793-798.
37. Kenneth Myers, Amy Clough, (2004). Chronic venous disease in the
lower limbs. Making sense of vascular ultrasound, p.211-212.
38. Vasquez MA, Munschauer CE, (2008). Venous clinical severity score
and quality-of-life assessment tools: application to vein practice.
hlebology; 23: 259 – 275.
39. Philip D. Coleridge Smith, (2009). Drug treatment of varicose veins,
venous edema, and ulcers. Handbook of venous disorders, p. 359 – 364
40. Patrick C, Barbara M, (2011). Medical management of lower extremity
chronic venous disease. Uptodate 19.3 (September 2011).
41. Adam Howard, Dominic P.J. Howard, Alun H. Davies, (2009).
Surgical treatment of the incompetent saphenous vein. Handbook of
venous disorders, p. 400 – 406.
42. Hartmann K, Klode J, Pfister R, et al, (2006). Recurrent varicose veins:
sonography-based re-examination of 210 patients 14 years after
ligation and saphenous vein stripping. Vasa 2006; 35: 21–6.
43. Joshua I. Greenberg, Niren Angle, J. Bergan, (2009). Foam
sclerotherapy. Handbook of venous disorders, p. 380 – 388.
44. Puglisi B, Tacconi A, San Filippo F. L’application du laser ND-YAG
dans le traitement du syndrome variquex. [Application of theND-YAG
laser in the treatment of varicose syndrome] . In: Davey A, Stemmer R,
editors. Phlebology’ 89. London: J Libby Eurotext; 1989. p. 39-842.
45. Navarro L, Min R, Bone C (2001). Endovenous laser: anewminimally
invasive method of treatment for varicose veins–preliminary
observation using an 810 nm diode laser.Dermatol Surg; 27: 117-22
46. Gerard JL, Desgranges P, Becquemine J (2002). Feasibilty
ofendovenous laser fort the treatmentof greater saphemousvaricose
veins: one month outcome in a series of 20outpatients. J Mal Vasc; 27:
222-5
47. Forrestal MD, Min RJ, Zimmet SE, Isaacs MN, Moeller MR.
Endovenous laser treatment (EVLTTM) for varicose veins—A review.
In: Todays Ther Trends. Princeton Junction, NJ: Communications
Media for Education. 2002. 20(4): 299–310.
48. Proebstle TM, Gül D, Kargl A, Knop J. Endovenous laser treatment of
the lesser saphenous vein with a 940 nm diode laser—Early results.
Dermatol Surg. 2003. 29: 357–361.
49. Kenneth Myers, Robert Fris and Damien Jolley (2006). Treatmentof
varicose veins by endovenous laser therapy: assessment ofresults by
ultrasound surveillance. MJA, 185 (4): 199-202
50. Suat Doganci and Ufuk Demirkilic (2012). EndovenousLaser
Treatment of Incompetent Superficial and Perforator Veins. Vascular
Surgery, Dr. Dai Yamanouchi (Ed.), ISBN: 978-953-51-0328-8,
InTech, Available, from: http://www.intechopen.com/books/vascular-
surgery/endovenous-laser-treatment-of-incompetentsuperficial-andperforator-veins
51. Min R,Zimmet S, Isaacs M, Forrestal M (2001), Endovenous
lasertreatment of the incompetent greater saphenous vein . JVasc Interv
Radiol; vol 12: 1167-71
52. Mark H, Meissner, Pannier F (2007). Primary chronic venous
disorders. J Vasc sur; 46: 54s-65s.
53. Robert F. Merchant, Robert L. Kistner, (2009). Radiofrequency treatment of
the incompetent saphenous vein. Handbook of venous disorders, p. 415.
54. Marting B, (2000). Understanding sclerotherapy. Plastic Surgical
Nursing. 20(4):209-13, 229.
55. Capitao LM, Menezes JD, Gouveia-Oliveira A, (1993). Multivariate
analysis of the factors associated with the severity of chronic venous
insufficiency. Acta Med Port; 6(11): 501–506.
56. Hamahata A, Yamaki T, Sakurai H, (2011). Outcomes of UltrasoundGuided Foam Sclerotherapy for Varicose Veins of the Lower Extremities:
A Single Center Experience. Dermatol Surg. 10.1111: 1524-4725.
57. K.A Myers,D. Jolley,(2009). Outcome of Endovenous Laser Therapy
for Saphenous Reflux and Varicose Veins: Medium-Term Results
Assessed by Ultrasound Surveillance. European Journal of Vascular
and Endovascular Surgery, Volume 37, Issue 4, April 2009, Page 499
58. Pannier F, Rabe E, Mid. term results following endovenouslaser
ablation of saphenous veins with a 980 nm diodelaser. International
Angiology-vol 27-12/2008, p 475-481
59. Hồ Khánh Đức, Nguyễn Văn Việt Thành*, Phan Thanh Hải, 2008 -2009. Điều trị suy tĩnh mạch nông chi dưới bằng phương pháp laser nội tĩnh mạch với laser diode bước song 810nn. YhọcTP.HoChiMinh*Vol.14-supplement of N01-2010:168-173
60. Phạm Thắng, Nguyễn Trung Anh, (2010). Hiệu quả điều trị bệnh suy tĩnh mạch mạn tính chi dưới bằng phương pháp gây xơ bọt. Tạp chí nghiên cứu y học, tr 181 – 186.
61. Hirai M, Naiki K, Nakayama R, (1990). Prevalence and risk factors of
varicose veins in Japanese women. Angiology 1990; 41:228–32.
62. Đặng Thị Minh Thu, Nguyễn Anh Vũ. Đặc điểm lâm sàng và một số yếu tố nguy cơ của suy tĩnh mạch mạn tính chi dưới.http://tapchi.vnha.org.vn/news/1932/dac-diem-lam-sang-va-mot-soyeu-to-nguy-co-cua-suy-tinh-mach-man-tinh-chi duoi.html
63. Musil D, Herman J, (2004). Chronic venous insufficiency–outpatient
study of risk factors. Vnitr Lek; 50(1):14-20.
64. Nguyễn Lệ Thủy, (2011). Khảo sát tình trạng suy tĩnh mạch chi dưới ởphụ nữ có thai 3 tháng cuối tại BV Bạch Mai. Thư viện trường Đại học Y Hà Nội tr 52 – 5.
65. Cornu- The’nard A, et al, (1994). Importance of the familial factor in
varicose disease. J Dermatol Surg Oncol;20:318-326.
66. Phan Thị Hồng Hà, (2004). Khảo sát đặc điểm bệnh lý suy tĩnh mạch mạn tính ở người trên 50 tuổi tại Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn Thạc sỹ Y học, Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.
67. Võ Ngọc Huy, (2005). Phát hiện và phân tích một số đặc điểm suy tĩnh mạch mạn tính ở người cao tuổi tại phường Quỳnh Mai, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội . Luận văn thạc sỹ Y học, Trường Đại học Y Hà Nội.
68. Mordon, S.R., Wassmer, B., and Zemmouri, J (2006). Mathematical
modeling of endovenous laser treatment (ELT). Biomed Eng Online; 5: 26
69. Zhang R, Verkruysse W, Aguilar G, Nelson JS (2005). Comparison of
diffusion approximation and Monte Carlo based finite element models
for simulating thermal responses to laser irradiation in discrete
vessels. Phys Med Biol, 50(17):4075-4086.
70. Schwarz T, von Hodenberg E, Furtwängler C, Rastan A, Zeller T,
Neumann FJ (2010). Endovenous laser ablation of varicose veins with
the 1470-nm diode laser. J Vasc Surg. Mar 26.
71. Perter Gloviczki, ed al, (2011). The care of patients with varicose veins
and associated chronic venous diseases: Clinical practice guidelines of
the Society for Vascular. Surgery and the American Venous
Forum.Volume 53, Issue 5, Supplement, Pages 2S – 48S.
72. Min RJ, Khilnani N, Zimmet SE (2003). Endovenous laser of saphenous vein reflux: long term results. J Vasc Interv Radiol;14:991-6.
73. Mark H, Meissner, Pannier F (2007). Primary chronic venous disorders. J Vasc sur; 46: 54s-65s.
74. Tassiopoulos A.K, Gasparis A.P, Labropoulos N (2009). Are there any veins which should be excluded from endovenous ablation ?. Controversies and updates in vascular surgery Paris, 447-9
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất