Nhận xét một số thay đổi lâm sàng và hormon sau phẫu thuật khối u thùy trước tuyến yên

U TY là những khối u xuất phát từ các tế bào thùy trước TY, thường lành tính, chiếm 10% các loại khối u trong hộp sọ. U TY có 2 loại là các khối u có và không có hoạt tính nội tiết tố. Các khối u có hoạt tính nội tiết tố thường biểu hiện trên lâm sàng bằng các rối loạn nội tiết như RLKN, vú tiết sữa, to đầu chi, hội chứng Cushing… Các khối u không có hoạt tính nội tiết tố biểu hiện lâm sàng muộn, khi khối u to chèn ép gây giảm thị lực, bán manh, đau đầu…
Tới nay, nhiều BN u TY chưa được thăm dò các nội tiết tố và chỉ định điều trị phù hợp. Sau phẫu thuật, BN không được theo dõi, phải nhập viện trong tình trạng suy thượng thận cấp, đái nhạt.thậm chí tử vong. Vì vậy, để phẫu thuật vừa đạt
được hiệu quả và đảm bảo an toàn sau mổ, BN phải được chẩn đoán chính xác, chuẩn bị trước phẫu thuật, đặc biệt là với những u TY có tiết các nội tiết tố. Ở Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu đề cập đến phẫu thuật u TY nhưng chưa có nghiên cứu nào đánh giá sự thay đổi lâm sàng và hormone để giúp các bác sỹ có định hướng tốt hơn trong chẩn đoán, điều trị và theo dõi lâu dài. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu: Nhận xét một số thay đổi lâm sàng và hormon sau phẫu thuật khối u thùy trước tuyến yên.
II.    ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1.    Đối tượng nghiên cứu Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân
BN lần đầu tiên chẩn đoán xác định u TY có chỉ định phẫu thuật tại khoa Nội tiết
–    Đái tháo đường , Bệnh viện Bạch Mai, phẫu thuật lấy u qua đường xoang bướm tại khoa Phẫu thuật thần kinh, Bệnh viện Việt Đức từ 01/2009 đến 04/2011.
Tiêu chuẩn loại trừ
–    Bệnh nhân không đồng ý tham gia nghiên cứu và làm các xét nghiệm chẩn đoán.
–    Bệnh nhân tình trạng nặng, không đánh giá được các triệu chứng lâm sàng, không làm được các thăm dò để chẩn đoán.
–    Phụ nữ có thai và cho con bú.
–    Bệnh nhân đang sử dụng một số loại thuốc gây tăng nồng độ Prolactin (PRL) máu
2.2.    Phương pháp nghiên cứu
Sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang tiến cứu. Tất cả các bệnh nhân sẽ được hỏi bệnh xác định thời gian diễn biến bệnh, khám bệnh phát hiện các triệu chứng liên quan tăng tiết hormone, các triệu chứng thần kinh, xét nghiệm các loại hormone theo định hướng khối u trên lâm sàng, các nghiệm pháp, chụp cộng hưởng từ để chẩn đoán xác định và đánh giá sự xâm lấn của khối u. Sau phẫu thuật 1-3 tháng, BN được đánh giá lại các triệu chứng lâm sàng và định lượng hormone.