Nhận xét sự thay đổi sắt và ferritin huyết thanh ở bệnh nhân xơ gan

Thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan có thể do thiếu sắt, hậu quả của xuất huyết tiêu hoá, hoặc thiếu
vitamin B12 và acid folic ở những bệnh nhân xơ gan do rượu. Ngược lại sự dư thừa sắt ở gan có thể gây tổn thương tế bào gan và thúc đẩy quá trình xơ gan tiến triển nhanh. Mục tiêu:Tìm hiểu sự thay đổi nồng độ sắt và ferritin huyết thanh và mối liên quan với hình thái lâm sàng ở bệnh nhân xơ gan. Phương pháp nghiên cứu:Mô tả cắt ngang tiến cứu. Kết quả: 59% bệnh nhân có nồng độ sắt huyết thanh thấp và 9% tăng cao trong khi nồng độ ferritin huyết thanh thấp ở 13% và tăng cao ở 61% bệnh nhân. Nồng độ sắt huyết thanh giảm ở bệnh nhân xơ gan nặng (p < 0,01) và ở những bệnh nhân có xuất huyết tiêu hóa (p < 0,05). Nồng độ ferritin huyết thanh giảm ở bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa (p < 0,05), tăng cao ở bệnh nhân xơ gan nặng (p < 0,01) và xơ gan do rượu (p < 0,05). Kết luận:Những bệnh nhân xơ gan có thiếu máu mạn, cần định lượngsắt và ferritin huyết thanh trước khi bổ xung thêm sắt

Xơ gan là một bệnh thường gặp ở Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới. Ngoài những biến chứng nặng nề có thể dẫn tới tử vong, bệnh nhân xơ gan thường có triệu chứng thiếu máu. Thiếu máu có thể là hậu quả của biến chứng xuất huyết tiêu hóa (XHTH) nhưng cũng do tình trạng dinh dưỡng kém, đặc biệt ở những bệnh nhân xơ gan do lạm dụng rượu. Trong những trường hợp sau, thường gây thiếu máu hồng cầu to do thiếu cả vitamin B12 và acid folic. Tuy nhiên, khi điều trị thiếu máu ở bệnh nhân xơ gan, các thày thuốc có xu hướng bổ xung thêm sắt hoặc truyền máu toàn phần nghĩa là đưa thêm một lượng sắt đáng kể vào cơ thể. Ngược lại, ở một số bệnh nhân xơ gan, đặc biệt xơ gan rượu có tình trạng dư thừa sắt tại gan, từ đó tạo vòng xoắn bệnh lí thúc đẩy quá trình xơ gan tiến triển nhanh hơn [1; 4]. Vậy có nên sử dụng máu toàn phần hoặc bổ xung thêm sắt để điều trị thiếu máu ở những BN xơ gan hay không và nếu có thì chỉ định cho những trường hợp nào? Để trả lời câu hỏi này, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu với mục tiêu: