NHỮNG VIỆC CÓ THỂ THỰC HIỆN ĐỂ BẢO VỆ ÊKÍP X QUANG CAN THIỆP TỪ NGUY CƠ BỨC XẠ CHIẾU NGOÀI (TIA X)
NHỮNG VIỆC CÓ THỂ THỰC HIỆN ĐỂ BẢO VỆ ÊKÍP X QUANG CAN THIỆP TỪ NGUY CƠ BỨC XẠ CHIẾU NGOÀI (TIA X)
ĐẶT VẤN ĐỀ
Tia X lần đầu tiên được Roentgen phát minh ra vào năm 1895. Tuy nhiên, chỉ mới 4 tháng sau khi bức hình đầu tiên được chụp, một vài báo cáo đầu tiên về các ảnh hưởng trên da của các nhà nghiên cứu tia X đã được báo cáo. Vào năm 1902, những trường hợp ung thư da đầu tiên đã được ghi nhận. Mặc cho những báo cáo về tác hại của nó, tia X vẫn tiếp tục được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực y khoa.
Từ cuối những năm 1960 (Margulis, 1967), việc áp dụng trong y khoa các thủ thuật can thiệp có sử dụng tia X ngày càng gia tăng nhanh chóng, số’ thủ thuật tăng gấp đôi mỗi 2 – 4 năm. Mặc dù các bác sĩ X-quang là những người triển khai kỹ thuật đầu tiên, tuy nhiên các bác sĩ tim mạch đã nhanh chóng nhập cuộc bằng các kỹ thuật chẩn đoán được hướng dẫn dưới màng hình tăng sáng, các kỹ thuật này nhanh chóng được triển khai trên toàn thế giới và hiện đang chiếm số lượng thủ thuật cao nhất.
Kỷ nguyên tim mạch học can thiệp thực sự bắt đầu vào năm 1977, khi lần đầu tiên bác sĩ Adreas Gruntzig can thiệp thành công tổn thương mạch vành bằng bóng dưới màng hình tăng sáng. Phát triển ban đầu bằng các công cụ can thiệp thô sơ, thiết bị phát tia X còn chưa hiện đại, kinh nghiệm can thiệp chưa nhiều đã làm cho thủ thuật viên, êkíp và bệnh nhân phải phơi nhiễm tia X khá lâu. Từ đó đến nay, đã có rất nhiều tiến bộ vượt bậc trong dụng cụ, loại hình can thiệp cũng như hệ thống máy x-quang kỹ thuật số không ngừng tối ưu hóa công nghệ giúp giảm thiểu các ảnh hưởng không đáng có và rút ngắn thời gian thủ thuật.
Tuy nhiên, ngoài Tim mạch Can thiệp, X-
Ngô Minh Hùng
quang can thiệp đã được khai thác bởi nhiều chuyên nghành khác nhau, và danh sách các bác sĩ không phải là các bác sĩ X-quang sử dụng tia X trong chẩn đoán và can thiệp ngày càng tăng (các bác sĩ niệu khoa, tiêu hóa, chân thương chỉnh hình, phẫu thuật mạch máu, chân thương học, gây mê, nhi khoa, phụ khoa…). Hầu hết những bác sĩ này sẽ trở thành những nhà can thiệp trong tương lai gần. Trong khi ngày càng nhiều các bác sĩ ngoài chuyên nghành X-quang sử dụng kỹ thuật này, thì ngược lại hầu hết họ được đào tạo rât ít về’ an toàn tia xạ trong thực hành hằng ngày của mình.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất