Nồng độ arsen trong nước tiếu của người dân sử dụng nguồn nước ngầm có ô nhiễm arsen tại một số tỉnh đồng bằng Sông Hồng và Sông Cửu Long

Tại Việt Nam, thực trạng nguồn nước ngầm bị ô nhiễm arsen đã được xác định tại một số tỉnh khu vực đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long. Kết quả thực hiện đề án cấp quốc gia “Giảm thiểu tác hại của arsen trong nguồn nước sinh hoạt ở Việt Nam” do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì cho thấy: có khoảng 19% số mẫu nước có hàm lượng arsen vượt quá quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước ngầm QCVN 09: 2008/BTNMT (từ 0,05mg/l trở lên), phân bố ở 792 xã thuộc 95 huyện của 10 tỉnh, thành phố. Nghiên cứu nồng độ arsen trong nước tiểu của người dân sử dụng nguồn nước ngầm có ô nhiễm arsen cao thông qua phương pháp dịch tễ học mô tả với việc điều tra ngang tại 5 tỉnh trong số các tỉnh có ô nhiễm arsen cao đối với nguồn nước ngầm là Hà Nội, Hà Nam, Hưng Yên, Đồng Tháp và Tiền Giang, với cỡ mẫu 2009 người dân cho thấy: Tỷ lệ người dân có hàm lượng arsen trong nước tiểu cao hơn giới hạn bình thường là 44,2%, trong đó 18,3% người dân có mức 0,06 mg/l < arsen < 0,08 mg/l và có tới 25,9% người dân có mức arsen > 0,8mg/l nước tiểu. Nồng độ arsen trung bình trong nước tiểu có xu hướng tăng dần theo tuổi. Ở lứa tuổi > 60 có hàm lượng arsen trung bình trong nước tiểu là cao nhất (0,072 ± 0,003mg/l), trong khi ở các lứa tuổi khác dao động từ 0,049 – 0,065mg/l. Hàm lượng arsen trung bình trong nước tiểu ở nam cao hơn ở nữ (nam: 0,071 ± 0,002mg/l, nữ: 0,061 ± 0,001mg/l).

Từ những năm cuối của thế kỷ XX, nước ngầm được sử dụng là nguồn nước cung cấp cho ăn uống và sinh hoạt thay thế dần việc sử dụng nước bề mặt nhờ ưu điểm không bị ô nhiễm các vi sinh vật gây bệnh và các chất thải hữu cơ. Thực tế, nguồn nước ngầm ở một số khu vực có chứa hàm lượng arsen ở nồng độ cao đáng lo ngại, gây ảnh hưởng độc hại tới sức khoẻ cộng đồng như: Ấn Độ, Bangladesh, Nepan, Trung Quốc, Việt Nam. Ước tính tại châu Á có trên 200 triệu người sử dụng nước ngầm bị nhiễm arsen có nguy cơ mắc bệnh. Riêng tại Bangladesh khoảng 30¬36 triệu người bị bệnh. Các tổn thương liên quan đến sử dụng nước nhiễm arsen để ăn uống chủ yếu là nhiễm độc mạn tính, bệnh nhân nặng có thể bị ung thư da, phổi, bàng quang. Tuy vậy, khi arsen xâm nhập vào cơ thể qua đường ăn uống sau khi vào các cơ quan, arsen được đào thải ra khỏi cơ thể chủ yếu qua đường tiết niệu. Gần 1/3 lượng arsen hấp thụ bị thải ra trong ngày đầu và tiếp tục thải trong vòng 10 – 14 ngày. Tuy nhiên, vẫn còn một lượng nhất định được tích lũy trong cơ thể.
Tại Việt Nam, thực trạng nguồn nước ngầm bị ô nhiễm arsen đã được xác định tại một số tỉnh khu vực đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long. Kết quả thực hiện đề án cấp quốc gia ”Giảm thiểu tác hại của arsen trong nguồn nước sinh hoạt ở Việt Nam” do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì cho thấy: có khoảng 19% số mẫu nước có hàm lượng arsen vượt quá Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước ngầm QCVN 09:2008/ Bộ Tài nguyên Môi trường (từ 0,05mg/l trở lên)