NỒNG ĐỘ LEPTIN VÀ LIPID MÁU TRÊN BỆNH NHÂN VẢY NẾN MẢNG

NỒNG ĐỘ LEPTIN VÀ LIPID MÁU TRÊN BỆNH NHÂN VẢY NẾN MẢNG
Nguyễn Đoan Quỳnh*, Lê Ngọc Diệp**
TÓM TẮT :
Mở đầu: Mối liên hệ giữa vảy nến (VN) và bệnh lý tim mạch đã được chỉ ra qua nhiều nghiên cứu. Leptin là hormone của mô mỡ, có thể làm nặng thêm bệnh vảy nến. Sự tăng leptin và nồng độ lipid máu có thể liên quan đến cơ chế hình thành bệnh lý tim mạch ở bệnh nhân vảy nến.

Mục tiêu: Xác định nồng độ leptin và lipid máu trên đối tượng bệnh nhân vảy nến mảng.

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca trên 61 bệnh nhân vảy nến và 30 người khỏe mạnh tương đồng về tuổi, giới, BMI.

Kết quả: Nồng độ leptin huyết thanh của nhóm bệnh nhân vảy nến mảng cao hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm so sánh (p = 0,003), có mối tương quan thuận mức độ trung bình với PASI (r = 0,53, p = 0,01) và BMI (r = 0,54, p <0,001). VLDL-C ở nhóm bệnh nhân vảy nến mảng cao hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm so sánh (p < 0,001). Người vảy nến mức độ nặng có nguy cơ tăng LDL-C cao gấp 5,97 lần so với người vảy nến mức độ trung bình – nhẹ (OR = 5,97, KTC 95%1,02 – 35,37, p = 0,01).

Kết luận: Cần làm thêm xét nghiệm leptin và lipid máu ở bệnh nhân vảy nến, đặc biệt là bệnh nhân vảy nến mức độ trung bình – nặng để cảnh báo sớm nguy cơ biến chứng tim mạch.

Vảy nến là bệnh da viêm mạn tính ảnh hưởng đến 2% dân số(3). Nhiều nghiên cứu gần đây báo cáo về sự gia tăng biến cố tim mạch do rối loạn chuyển hóa ở bệnh nhân vảy nến(7), trong đó có thể được giải thích bằng sự tăng nồng độ các lipid máu và các hormone có tính gây viêm như leptin.
Leptin là một adipokine của mô mỡ, ngoài chức năng điều hòa chuyển hóa năng lượng còn có chức năng điều hòa miễn dịch theo hướng tăng đáp ứng củadòng tế bào lympho T giúp đỡ týp 1 (Th1), tăng cytokine TNF-α, IL-1, IL-6, tương đồng với sinh bệnh học của vảy nến. Mặt khác, leptin có vai trò trong việc tăng sinh cơ trơn mạch máu, tăng tạo gốc oxy hóa(6), cùng với sự tăng nồng độ của lipid máu góp phần hình thành mảng xơ vữa động mạch.