Phân loại mô học ulp ác tính không Hodgkin ở hạch theo bảng phân loại của tổ chức y tế Thế Giới – 2001

Nhóm u lympho ác tính không Hodgkin (ULP NHK) là một nhóm không đồng nhất của các u ác tính có nguồn gốc từ các tế bào lympho. Nhiều xếp loại của u lympho (ULP) đã được đề nghị và tất cả các phân loại đều nhằm xếp u thành các nhóm theo nguồn gốc tế bào, hình ảnh mô học và đặc điểm lâm sàng. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 165 trường hợp u lympho ác tính không Hodgkin tại bệnh viện K Hà Nội được nghiên cứu về mô bệnh học và hóa mô miễn dịch. Mục tiêu: Áp dụng phân loại mô học các ULPAT NHK ở hạch theo bảng phân loại mới năm 2001 của Tổ chức Y tế Thế giới. Kết quả: ULP tế bào B bao gồm: ULP tế bào B lớn lan toả chiếm tỷ lệ cao nhất chiếm 63,3%, đứng hàng thứ hai là ULP nang:17,5%, sau đó là ULP lympho nhỏ: 12,5%, ULP vùng áo nang chiếm tỷ lệ: 1,7%, các loại còn lại chiếm tỷ lệ thấp 0,8%. ULP tế bào T bao gồm: ULP tế bào T lớn chiếm tỷ lệ cao nhất chiếm 35,0%, sau đó là ULP nguyên bào lympho T: 30,0%, ULP tế bào T mạch nguyên bào miễn dịch: 12,5%, ULP tế bào T ngoại vi, loại không đặc biệt chiếm 10,0%, các loại khác chiếm tỷ lệ thấp. Kết luận: Phân loại mới của WHO có thể áp dụng được ở nước ta, hữu ích trong việc đưa ra các quyết định điều trị.
Nhóm u lympho ác tính không Hodgkin (ULP NHK) là một nhóm không đồng nhất của các u ác tính có nguồn gốc từ  các tế  bào lympho. Nhiều
xếp loại của u lympho (ULP) đã được đề nghị và tất cả các phân loại đều nhằm xếp u thành các nhóm theo nguồn gốc tế bào, hình ảnh mô học và đặc điểm lâm sàng. Khó khăn chính trong cách
xếp loại này là tính phức tạp của quần thể tế bào lympho. Khó có thể phân biệt một típ tế bào này với các tế bào khác trên các tiêu bản chuyển đúc paraffin và nhuộm thông thường. Sự tăng khả năng của các kỹ thuật di truyền tế bào và hiển vi điện tử đã giúp phân biệt một loại tế bào này với các típ tế bào khác, nhưng tác động lớn nhất đến sự hiểu biết của chúng ta bắt nguồn từ những tiến bộ về hoá mô miễn dịch. Không phải chỉ là các lym- pho bào có thể được chia thành các típ chức năng mà các kỹ thuật hoá mô miễn dịch đang được áp dụng rộng rãi để phát hiện các dấu ấn miễn dịch, giúp cho việc định loại phenotyp miễn dịch của các ULP chính xác hơn. Tuy nhiên các công trình nghiên cứu về  hoá mô miễn dịch các ULP NHK mới chỉ dựa trên một số lượng các bệnh nhân còn ít. Mới đây WHO công bố một bảng phân loại mới các ULP (năm 2001), trong nước cũng chưa có nhiều công trình nghiên cứu áp dụng phân loại mới này [6]. Do đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu:
Áp dụng phân loại mô học các ULPAT NHK ở hạch theo bảng phân loại mới năm 2001 của Tổ chức Y tế Thế giới.
I.    ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG    PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu gồm 165 bệnh nhân mắc bệnh ULPAT NHK được khám và điều trị tại bệnh viện K Hà Nội từ 2000 – 2003.
2.    Phương pháp nghiên cứu
    Nghiên cứu mô học
Các bệnh phẩm khối u được cố định trong for- mol 10%, sau đó chuyển đúc trong paraffin, cắt và nhuộm theo phương pháp H – E.
    Phương pháp hoá mô miễn dịch
Phương pháp hoá mô miễn dịch: Sử dụng các kháng thể đơn dòng kháng các kháng nguyên đặc hiệu áp dụng cho các mảnh cắt mô đã chuyển đúc trong paraffin.
Cách đánh giá kết quả: Phản ứng dương tính biểu hiện bằng màu nâu đỏ. Tuỳ theo kháng thể dùng, phản ứng có thể xảy ra ở màng tế bào hoặc bào tương.
Các kháng thể đã sử dụng bao gồm:
–    Nhóm  các  kháng  thể  xác  định  phenotyp miễn dịch của các ULP: CD3, CD  5,CD 10, CD 15(Leu – 1), CD 1a, CD2, CD 20(L26), CD 21, CD 23, CD 30(Ber – H2, Ki – 1), CD 35, CD43, CD 45RO (UCHL – 1), CD68, CD79a, Cycline D – 1, IgD, Kappa, Lambda, TdT.
–    Nhóm các kháng thể xác định đại thực bào: Alpha1 – antitrypsine, Kp – 1, LEUM1,  Lyzozym, Mac387.
–    Nhóm các kháng thể xác  định các tế  bào biểu mô: Pankeratin, Cam 5.2, Cytokeratin AE1 – 3 và CEA để chẩn đoán phân biệt với ung thư biểu mô không biệt hoá.
–    Nhóm các kháng thể chẩn đoán phân biệt ULP ác tính với u hắc tố ác tính: HMB – 45, S – 100.
–    Kháng thể đánh dấu chỉ số các tế bào tăng sinh: Ki – 67 (MIB – 1).
–    Kháng thể xác định p53.
–    Kháng thể xác định phosphatase kiềm rau thai (PLAP [Placental Alcaline Phosphatase]) giúp chẩn đoán phân biệt ULP với u loạn phát tế bào mầm.
Mỗi lần làm phản ứng đều có chứng dương và chứng âm. Do đó loại trừ được các trường hợp dương tính giả hoặc âm tính giả.