Phân loại u lympho ác tính không hodgkin ở dạ dày ruột theo bảng phân loại năm 2001 của tổ chức y tế Thế Giới

Hầu hết các u lympho (ULP) phát sinh từ mô lympho của hạch lympho, tuy nhiên có một tỷ lệ nhỏ ULP phát sinh từ mô lympho không phải ở hạch lympho, được gọi là ULP ngoài hạch. Dạ dày ruột là vị trí gặp phổ biến nhất của ULP ngoài hạch, chiếm khoảng 1/3 – 2/3 các trường hợp [7, 8]. Ở dạ dày ruột, ULP là một bệnh hiếm gặp, chiếm khoảng 2 – 3% tất cả các u ác tính của dạ dày ruột [2].

Cũng như ở hạch, ULP không Hodgkin là một nhóm không đồng nhất của các u ác tính có nguồn gốc từ các tế bào lympho. Nhiều xếp loại của ULP đã được đề nghị và tất cả các phân loại đều nhằm xếp u thành các nhóm theo nguồn gốc tế bào, hình ảnh mô học và đặc điểm lâm sàng. Khó khăn chính trong cách xếp loại này là tính phức tạp của quần thể tế bào lympho. Khó có thể phân biệt một típ tế bào này với các tế bào khác trên các tiêu bản nhuộm thông thường. Sự phát triển của các kỹ thuật di truyền tế bào và hiển vi điện tử đã giúp phân biệt typ tế bào này với các typ tế bào khác, nhưng tác động lớn nhất đến sự hiểu biết của chúng ta bắt nguồn từ những tiến bộ về hoá mô miễn dịch (HMMD). Không phải chỉ là các lympho bào có thể được chia thành các typ chức năng mà các kỹ thuật hoá mô miễn dịch đang được áp dụng rộng rãi để phát hiện các dấu ấn miễn dịch, giúp cho việc định loại phenotyp miến dịch của các ULP chính  xác hơn.  Mới đây WHO  công bố một bảng phân loại mới các ULP (năm 2001), trong nước cũng chưa có nhiều công trình nghiên cứu về ULP ngoài hạch áp dụng phân loại mới này [6]. Do đó,chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mục tiêu:

Phân loại mô học của ULP ác tính không Hodgkin ở dạ dày ruột  theo bảng phân loại năm 2001 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

I. ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU

1. Đối tượng

Gồm 62  bệnh nhân được chẩn đoán xác định về mô bệnh học là ULP ác tính không Hodgkin ở dạ dày ruột tại bệnh viện K.

2. Phương pháp

Thông tin lâm sàng Ghi nhận về: tuổi, giới và vị trí mắc bệnh.

Nghiên cứu mô học

Được thực hiện theo phương pháp thường quy.

Nghiên cứu HMMD

Sử dụng các kháng thể đơn dòng kháng các kháng nguyên đặc hiệu trên các mảnh mô được cắt từ các khối paraffin. Các nhóm kháng thể được sử dụng: